8chan bị đóng sau khi trở thành một cái loa cho các tay súng giết người hàng loạt

Những người tình nguyện đang đứng bên cạnh những thập tự giá được mang đến bên ngoài tiệm Walmart tại El Paso, Texas ngày thứ Hai, để tưởng niệm cho ít nhất 22 người bị bắn thiệt mạng. Những thập tự giá này được đóng bởi ông thợ mộc về hưu Greg Zanis. Ông đã đóng hàng ngàn thập tự giá tương tự cho những nạn nhân bị giết chết bởi thảm sát và thiên tai tại Hoa Kỳ trong mấy năm qua. Hung thủ đã bị bắt giam tại El Paso, một thành phố nằm ở biên giới Mỹ-Mễ. (Mario Tama/Getty Images)

Một trang mạng bị xem là diễn đàn, hay “loa phóng thanh” cho những kẻ có tư tưởng thù hận, sát nhân, đã bị tê liệt trong ngày thứ Hai. Hai công ty cung cấp dịch vụ cho 8chan đã quyết định ngưng làm việc với 8chan, khiến cho trang này không thể phổ biến thêm những tư tưởng thù ghét chủng tộc từng đưa đến ít nhất ba vụ thảm sát trên thế giới, mà mới nhất là tại El Paso, Texas, nơi có ít nhất 22 người bị bắn thiệt mạng sáng thứ Bảy.
Người từng sáng lập trang này là Fredrick Brennan, và chính anh cũng đã kêu gọi đóng trang 8chan ngay lập tức. Anh Fredrick đã chuẩn bị đi lễ nhà thờ tại ở Phi Luật Tân khi nghe có một vụ nổ súng hàng loạt ở El Paso. Anh phản ứng ngay lập tức và theo bản năng.
“Bất cứ khi nào tôi nghe về một vụ nổ súng hàng loạt, tôi nói, Thôi rồi, chúng ta phải tìm hiểu xem liệu nó có liên hệ với 8chan hay không,” anh nói với nhật báo NY Times về diễn đàn trực tuyến trên mạng mà chính anh đã sáng lập vào năm 2013.

Và anh đã không mất nhiều thời giờ để tìm thấy tuyên cáo của tay súng.
Không lâu trước vụ xả súng ở El Paso, tiểu bang Texas hôm thứ Bảy, một tin nhắn dài 4 trang của tác giả tự nhận mình là tay súng xuất hiện trên 8chan. Người đăng thông điệp khuyến khích "các anh em" của mình trên trang 8chan lan truyền nội dung này.

Trong những tháng gần đây, 8chan đã trở thành nguồn lực cho những kẻ cực đoan bạo lực. Ít nhất ba vụ xả súng trong năm nay, gồm vụ giết người ở nhà thờ Hồi giáo tại Christchurch, New Zealand và vụ tấn công giáo đường Do Thái ở Poway, tiểu bang California đã được thông báo trước trên trang web này, và thường đi kèm với các bài viết kỳ thị chủng tộc, những bài viết này được thiết kế để lan truyền trên internet.
Anh Brennan ban đầu tạo ra 8chan như một thiên đường diễn đàn để mọi người được tự do phát ngôn mà không bị giới hạn. Nhưng rồi 8chan đã trở thành như một "loa phóng thanh" dành cho các tay súng giết người hàng loạt và cũng là nền tảng chiêu mộ cho những người theo chủ nghĩa dân tộc da trắng hô hào gây bạo đông.
Và 8chan đã trở thành tâm điểm cho những người muốn ngăn chặn một phương tiện hô hào của những kẻ cực đoan. Vào hôm Chủ Nhật, các nhà phê bình đã mô tả trang web này là nơi sinh sôi của bạo động, và một số người đã vận động các nhà cung cấp dịch vụ trên trang web trên trang web gỡ nó xuống.

Và chính anh Brennan, người đã ngừng làm việc với chủ nhân hiện tại của trang web từ năm ngoái, cũng kêu gọi đóng trang web trước khi có thêm những vụ bắn đẫm máu. Sang ngày thứ Hai thì 8chan đã bị đóng, không bởi nhóm chủ nhân của nó mà bởi công ty cung cấp dịch vụ đưa 8chan lên mạng.
"Hãy đóng trang web này,” anh Brennan từng nói trong một cuộc phỏng vấn hôm Chủ Nhật. “Nó không làm cho thế giới tốt đẹp hơn. Nó hoàn toàn tiêu cực với mọi người ngoại trừ những người vào trang đó. Và bạn biết gì không? Thực tế, nó cũng tiêu cực với cả họ nữa. Họ chỉ không nhận ra thôi.”
Anh Brennan đã tuyên bố rằng anh đã có sáng kiến lập 8chan khi đang dùng một loại nấm ma túy gây ảo giác, (psilocybine), anh bắt đầu tạo một kênh phát biểu tự do thay thế cho 4chan, một diễn đàn nổi tiếng hơn. Lúc đó, anh bất bình vì 4chan đã trở nên quá hạn chế và anh hình dung một trang web nơi mọi người được quyền phát biểu bất kể lơi của họ có thể độc hại thế nào.
Trang web được duy trì cho đến năm 2014, khi một số người ủng hộ của GamerGate - nơi tụ hội các game thủ chống nữ quyền - đổ xô qua 8chan sau khi bị đuổi khỏi 4chan.
Kể từ khi có GamerGate, 8chan đã trở thành một trang web hấp dẫn cho những người bị đuổi khỏi các trang web chính thống hơn.

"8chan gần giống như một bảng thông báo nơi những kẻ phạm tội tồi tệ nhất chia sẻ những ý tưởng khủng khiếp của họ,” ông Jonathan Greenblatt, giám đốc điều hành của Liên Đoàn Chống Phỉ Báng, phân tích. "Nó trở thành cái loa nơi mọi người chia sẻ ý tưởng, nơi các loại ý thức hệ được khuếch đại và mở rộng, và cuối cùng, kết quả là mọi người sẽ bị cực đoan hóa.”
8chan được điều hành ở Phi Luật Tân bởi ông Jim Watkins, một cựu quân nhân Mỹ, kể từ năm 2015, khi Brennan từ bỏ quyền kiểm soát trang này. Trang web gần như hoàn toàn không bị kiểm soát. Cam kết giữ lại những bài phát biểu bạo lực nhất khiến nó trở thành nơi để những kẻ cực đoan thử nghiệm ý tưởng, chia sẻ tài liệu bạo lực và cổ vũ cho thủ phạm giết người hàng loạt.
Anh Brennan, người mắc một căn bệnh gọi là bệnh xương giòn và phải ngồi xe lăn, đã cố gắng tránh xa 8chan và chủ sở hữu hiện tại. Trong một cuộc phỏng vấn vào tháng Ba với báo Wall Street Journal, anh bày tỏ sự hối tiếc về vai trò của mình trong việc tạo ra trang web và cảnh cáo rằng văn hóa bạo lực bắt nguồn từ các bảng tin của 8chan có thể dẫn đến nhiều vụ xả súng.

Sau vụ nổ súng El Paso, anh có vẻ cam chịu với thực tế đó.
“Lại thêm một vụ xả súng 8chan?” anh viết tweet vào hôm thứ Bảy.
“Đến lúc nào tôi mới có thể đi tiếp với cuộc sống của mình?”
Ông Watkins, người điều hành 8chan cùng với con trai của ông, Ronald, vẫn bất chấp trước những lời chỉ trích và đã chống lại những lời kêu gọi kiểm duyệt hoặc đóng cửa trang web. Hôm Chủ Nhật, một banner ở đầu trang chủ của 8chan còn ghi dòng chữ "Chào mừng bạ đến với 8chan, điểm đến tối tăm nhất trong vũ trụ Internet.”