Bà Nghị Sĩ Susan Collins

Tại Thượng Viện Hoa Kỳ bà Susan Collins là một trong 2 nghị sĩ đại diện tiểu bang Maine, vị nghị sĩ thứ nhì là ông Angus King; bà Collins vừa viết một bài trên tờ nhật báo The Washington Post khẳng định là năm nay bà không bầu cho nhân vật được Đảng Cộng Hòa ủy thác trọng trách nhân danh Đảng tranh cử chức vụ tổng thống.

                               Trump cười rất tươi để chụp hình trong lúc 2 đứa trẻ khiếp đảm

Mọi người đều biết nhân vật thụ ủy đó là nhà tỉ phú Donald Trump, và, cho đến giờ này, vẫn chưa thấy ai lên tiếng phản đối quyết định của bà Collins không bầu người đồng đảng; trước bà Collins, nhiều chính khách Cộng Hòa đã khẳng định lập trường chống Trump, và từ hôm nay cho đến hôm thứ Ba mùng 8 tháng 11/2016 -hôm bầu cử- sẽ còn nhiều nhân vật khác công khai bầy tỏ thái độ “không bầu Trump”.
Bà Collins viết, “Trọn đời là đảng viên Cộng Hòa, quyết định không bầu cho người thụ ủy của Đảng không phải là một quyết định dễ dàng đối với tôi; nhưng ông Donald Trump không phải là nhân vật tượng trưng những giá trị Cộng Hòa, và đường hướng chính trị của ông ta cũng chẳng phải là phương pháp tiếp cận toàn diện để hàn gắn những chia rẽ đang xâu xé Hoa Kỳ.”

Bài báo viết tiếp, “mỗi ngày tôi một thêm mất tinh thần,” vì thái độ của Trump; bà kê ra 3 trường hợp khiến bà bất bình: MỘT là Trump chế nhạo một phóng viên tật nguyền, HAI là Trump chỉ trích một vị chánh án người gốc Mễ chỉ vì ông này ngồi xử vụ cựu sinh viên kiện Trump University, và chót hết là việc Trump hằn học với cha, mẹ một tử sĩ Hoa Kỳ người gốc Hồi Giáo, chỉ vì ông bố anh tử sĩ chỉ trích Trump trong buổi Đại Hội của đảng Dân Chủ.

Truyền thông Hoa Kỳ nêu thêm 8 lần Trump vi phạm sinh hoạt thông lệ bầu cử chỉ trong tuần lễ vừa rồi.
Lỗi lầm thứ nhất của Trump là ông thiếu dịu dàng, thiếu yêu thương khi hôn trẻ con, một nghệ thuật mà gần như mọi ứng cử viên đều cần học. Mặc dù đã được sắp đặt từ trước, nhưng cách Trump kéo đứa trẻ ra khỏi tay mẹ nó vẫn làm nó khiếp sợ khóc thét lên và vùng vẫy muốn thoát ra khỏi vòng tay ông kịch sĩ vụng.

Lỗi lầm thứ nhì là Trump khoe bà vợ cởi truồng; một việc làm không tạo ảnh hưởng tốt cho ông trong cuộc bầu cử đã gần kề; trước ông, tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy cũng đã có một bà vợ xuất thân là một người mẫu, thích chụp ảnh lõa thể. Nam cử tri có thể thích ngắm bà mẫu nghi cởi truồng, nhưng không mấy người căn cứ vào những bộ phận đẹp của đệ nhất phu nhân để chọn tổng thống. Bức ảnh cổi truồng của bà Sarkozy, trưng bầy trong một cuộc triển lãm tại New York đã được khách mộ điệu mua với giá $91,000, và được một câu châm biếm của một tờ báo, “Ố là là, rẻ đến thế cơ à!”

Một điểm nữa được khách mộ điệu nhận xét là bà Sarkozy phô trương kín đáo hơn, nghệ thuật hơn cách bà Trump ngồi tê hê.

Lỗi lầm thứ ba là chạm với một gia đình tử sĩ -đại úy Humayun Khan, 27 tuổi, tử trận tại Baghdad 12 năm trước; chuyện đáng tiếc xẩy ra vì trong nhiều cuộc vận động tranh cử, Trump nặng lời chỉ trích người di dân, nhất là người gốc Mễ và gốc Hồi.

Trong Đại Hội đảng Dân Chủ, bố anh Humayun Khan, luật sư Khizr Khan, nhân danh một người Mỹ gốc Hồi, đảng viên Dân Chủ, đọc một bài diễn văn rất xúc động về tình yêu tổ quốc của người di dân, trong đó có đoạn ông bảo Trump, “Có bao giờ ông thăm viếng Nghĩa Trang Arlington chưa? Ông nên vào đó để nhận ra là những người lính 'bỏ mình vì nước' gồm cả nam lẫn nữ, thuộc đủ mọi sắc tộc, mọi tín ngưỡng. Ông chưa hy sinh gì cả, chưa hy sinh một thân nhân nào trong công cuộc chiến đấu bảo vệ Hoa Kỳ cả."
Va chạm mới nhất xẩy ra trong cuộc vận động tranh cử tại Wilmington, North Carolina; Trump bảo đám đông cử tri ủng hộ ông là Tối Cao Pháp Viện hiện vẫn còn thiếu một vị chánh thẩm nữa mới đủ túc số 9 người, và thành phần 8 người hiện nay gồm 4 vị có thiên hướng Cộng Hòa, 4 vị kia nghiêng về quan niệm Dân Chủ.

Trump nói, nếu chúng ta để bà Clinton trở thành tổng thống, bà ta sẽ chọn vị chánh thẩm thứ 9 là một người có thiên hướng Dân Chủ, khiến TCPV nghiêng về quan điểm Dân Chủ. “Tôi xin cảnh cáo quý vị ngày hôm đó sẽ là một ngày khiếp đảm; mặc dù những người yêu súng, những người muốn bảo vệ Tu Chính Án số 2 có thể giúp ngăn cản ngày khiếp đảm đó.”

Dư luận ồn ào chỉ trích Trump là khuyến khích một hành động bạo lực. Trump cãi là ông chỉ vận động những người thích súng đừng bỏ phiếu bầu Hillary, chứ không ngầm xúi giục bạo lực chống lại bà.

TRUMP dựng tâm diễn dịch sai lầm quan điểm của bà Clinton; không những không chống Tu Chính Án số 2, nhiều lần bà Clinton còn khẳng định là bà ủng hộ TCA này, mặc dù bà thấy cần áp dụng một vài biện pháp kiểm soát việc mua, bán súng.

Tổ chức Brady Campaign (thành hình từ năm 1974, với 600,000 hội viên) lên tiếng chỉ trích Trump dụng ý đưa bạo lực vào hoạt động bầu cử vốn có một lịch sử hòa bình và dân chủ, tự do.

Bà Elizabeth Warren, nghị sĩ đại diện tiểu bang Massachusetts cũng lên án Trump là đang hăm dọa giết người chỉ vì ông ta cảm thấy nhục nhã trước viễn ảnh thất cử, thua kém một người đàn bà.

Bênh vực Trump, cựu thị trưởng New York Rudy Giuliani cho là chính báo giới Hoa Kỳ đã xuyên tạc ngôn từ Trump nói trong cuộc vận động bầu cử.

Dư luận truyền thông nặng lời chỉ trích cuộc vận động của Trump kêu gọi những người thích súng giúp ông ngăn cản không cho Hillary đắc cử. Mạng Daily Beast viết, “Trump nói là ông chỉ joke (nói chơi) nhưng có thể sẽ có người bị giết. Mạng Salon viết, “Chẳng những chúng ta đòi xem giấy khai thuế của Trump, mà chúng ta còn đòi xem giấy chứng nhận sức khỏe (tâm thần) của ông ta nữa.” Mạng JOE.co.uk viết “Phải chăng Trump gợi ý cần một người bắn Hillary Clinton?”

Trong cuộc thăm dò dư luận tuần này, hãng tin CBS News nêu câu hỏi “Ai là người sẵn sàng gánh trách nhiệm tổng thống?” và được 60% cử tri trả lời là Clinton; 58% nói Trump chưa sẵn sàng, 63% cho là Trump không đủ bản lãnh để gánh vác trách nhiệm tổng tư lệnh quân đội. 60% cử tri cho là Hillary không thành thật.

Sau 20 năm phục vụ lý tưởng Cộng Hòa tại Thượng Viện, nghị sĩ Susan Collins tâm sự là bà rất khổ tâm với quyết định không bầu Donald Trump, “... nhưng bà không phải là chính khách Cộng Hòa duy nhất đang khổ tâm như vậy. Nhiều người cho là Trump mắc bệnh tâm thần, và chính ông ta đang giúp bà Clinton đắc cử.

Nguyễn đạt Thịnh