Bằng lái xe cho di dân bất hợp pháp tại California: Quyền và Hạn

Ngay từ đầu năm 2015, sau khi luật AB 60 có hiệu lực cho phép di dân bất hợp pháp được xuất đầu lộ diện để thi bằng lái xe, thì đường phố California chắc chắn sẽ có nhiều người sử dụng hơn. Điều này có thể ảnh hưởng đến nhiều sắc dân khác, nhưng không có nghĩa là không ăn thua gì đến dân Việt. Vì thế, trong bài này chúng ta sẽ tìm hiểu thêm về những hệ quả do diễn biến này mang lại. Và nhất là những người cầm bằng lái AB 60 có những quyền lợi nào? Những giới hạn nào?

Hiện nay, số người nhập lậu bất hợp pháp riêng tại California được ước tính khoảng 2.45 triệu thuộc đủ mọi sắc dân, mặc dầu thống kê không cho biết là dân Việt có chiếm phần trăm nào trong số đó không. Tính đến ngày 7 tháng Giêng, tức 1 tuần lễ sau khi luật AB60 được áp dụng, đã có 46,200 người trong số di dân bất hợp pháp nộp đơn xin bằng lái. Báo cáo của Nha Lộ Vận California cho biết, 54% đã đậu bằng viết tiếng Anh, và 36% đã đậu bằng viết tiếng Mễ; Những người này sẽ chờ đợi để trở lại thi kỹ năng sử dụng tay lái. Hiện nay, DMV California đã cấp pháp bằng lái cho 970 người di dân bất hợp pháp.
Chúng ta hy vọng đường phố từ nay sẽ được an toàn hơn, bởi vì số người sử dụng xe không bằng lái, không được học tập, không biết luật giao thông sẽ giảm bớt. Nhưng kết quả thực sự ra sao, chúng ta phải chờ thời gian trả lời.
Tuy nhiên, những ngành nghề khác, như nghề bán xe hơi và ngành bảo hiểm chắc chắn sẽ có nhiều khách hàng hơn. Anh Jose Rodriguez, manager tại một dealer nhỏ có tên Discount Auto Plaza cho biết, “Những người này bây giờ có thể mua Honda, Chevy, hoặc cả Nissan.” Ý anh muốn nói rằng bây giờ họ có thể mua những loại xe đẹp hơn, đắt tiền hơn một chút, bởi vì nhờ có bằng lái hợp pháp, họ sẽ không sợ bị bắt và bị tịch thu xe như trước đây nữa. Tuy nhiên, người di dân bất hợp pháp, mặc dầu có bằng lái xe, vẫn chưa có thể mua xe trả góp được. Ông Ken Jellerson, manager tại Central Ford ở South Gate cho biết, “Muốn có mua xe trả góp, người mua vẫn phải có thẻ an sinh xã hội để chúng tôi có thể kiểm tra lý lịch tín dụng.”
Về việc mua bảo hiểm xe, luật mới tại California cũng sẽ giúp di dân bất hợp pháp mua mua bảo hiểm dễ dàng hơn. Trước đây, không có bằng lái xe, họ phải trả giá bảo hiểm rất cao. Nay qua luật AB 60 họ có thể mua bảo hiểm với giá phải chăng hơn, và thậm chí có thể tham gia chương trình Low Cost Auto Insurance Program với giá rất thấp từ $213 tới $472 một năm, không khác gì như những cư dân chính thức.
Ngoài ra người di dân bất hợp pháp cầm bằng lái AB 60 cần biết về những quyền lợi và hạn chế sau đây:
Một quyền lợi hiển nhiên là, từ nay họ có thể thi lấy bằng lái hợp lệ để có thể sử dụng xe một cách ung dung mà không bị chặn lại giữa đường, tịch thâu xe, bị phạt… chỉ vì một lỗi là không có bằng lái. Bằng lái AB 60 cũng có thể dùng như một thẻ căn cước ID, ngay cả những lúc người đó không lái xe. Dư luận trong số di dân bất hợp pháp thường cho rằng, nếu ra mặt xin bằng lái hoặc xuất trình bằng lái AB 60, đương sự sẽ bị gây khó dễ về nhiều vấn đề khác sau khi bị nhận diện là “di dân bất hợp pháp.” Nhưng các chuyên viên luật tại Liên Hiệp Dân Quyền Hoa Kỳ, gọi tắt là ACLU (American Civil Liberty Union) cho rằng, nhân viên công lực không được phép dùng bằng lái xe AB 60 của một người để hỏi về tình trạng di trú, và từ đó tiến hành điều tra hình sự, bắt bớ hoặc giam giữ. Ngoài ra, ACLU cũng cho hay, các văn phòng chính phủ cấp tiểu bang cũng như thành phố, các cơ quan nhận tiền của chính phủ bị ngăn cấm kỳ thị người sử dụng bằng lái và căn cước AB 60.
Tuy nhiên, ACLU lưu ý người có bằng lái AB 60 phải cẩn thận trong những trường hợp sau đây:
- Không nên xuất trình bằng lái này cho nhân viên công lực tại các tiểu bang khác, bởi vì AB 60 chỉ có giá trị trong California mà thôi.
- Không dùng AB 60 như thẻ căn cước để đi qua các điểm kiểm soát an ninh tại phi trường, mà hãy dùng một thứ giấy tờ khác như sổ thông hành chẳng hạn.
- Không dùng bằng lái AB 60 để chứng minh lý lịch của mình với nhân viên công lực liên bang, với cảnh sát về di dân và quan thuế, cũng như cảnh sát tuần tra biên giới.
Các chuyên gia về dân quyền tại tổ chức ACLU cho biết, khi đối diện với nhân viên công lực thì tốt nhất là đừng nói gì về tình trạng di trú quốc tịch của mình, ngày mình đến Hoa Kỳ, hoặc là mình từ đâu đến…. bởi vì, theo luật họ không thể kỳ thị mình xuyên qua tấm thẻ AB 60, nhưng họ có thể dùng những điều do mình tự nói ra để làm bằng chứng qui kết tội danh cho mình.

haosmith@yahoo.com
Muốn giữ xe ở tình trạng hoàn hảo nhất, xin xem Cẩm Nang Bảo Trì Tập I, II, và III do Phạm Đình và Hao Smith phát hành, mỗi tập $6.00+$2.00 cước phí. Money Back Guarantee 3 tháng. Gửi cheque cho Phạm Đình, 9800 Bolsa Ave # 86, Westminster, CA 92683. Tel: 714 675 8628. Cho biết điện thoại và email, nếu có. Có thể hỏi tại nhà sách Tú Quỳnh 714-531-4284; hoặc Tự Lực 714-531-5290.