Bảo vật của Notre-Dame được di tản vào tòa thị chính, tỷ phú hứa tặng hơn $200 triệu để xây lại nhà thờ

Người dân đến xem sự thiệt hại do lửa gây ra cho Nhà Thờ Đức Bà hôm thứ Ba. Vào buổi chiều của ngày thứ Hai, lửa đã lan tràn mau chóng và thiêu hủy một tháp nhọn nổi tiếng của ngôi nhà thờ này. Tuy chưa rõ nguyên nhân gây hỏa hoạn, nhà chức trách nghi ngờ lửa xuất phát từ công việc sửa chữa đang diễn ra tại nơi đây. (Dan Kitwood/Getty Images)

PARIS – Vụ hỏa hoạn hôm thứ Hai tại Nhà Thờ Đức Bà Paris (Notre-Dame Cathedral) đã khiến nhiều người lo lắng cho các thánh tích, các cổ vật, và các tác phẩm nghệ thuật được cất giữ tại nhà thờ hơn 800 tuổi này. Trong thông báo vào thứ Ba, ông Franck Riester, Bộ Trưởng Văn Hóa Pháp, cho biết các thánh tích nổi tiếng của Nhà Thờ Đức Bà, bao gồm Mão gai của Chúa Jesus, một chiếc đinh được dùng trong vụ đóng đinh Chúa Jesus vào thập giá, một mảnh của thập giá, và áo choàng của Thánh Louis, “đã được di dời an toàn đến Tòa thị chính thành phố Paris.”

Ngoài ra, quả chuông chính của nhà thờ có tên Emanuelle cũng không bị ảnh hưởng và hiện vẫn an toàn ở tòa tháp phía nam. Đây là quả chuông đã rung lên trong những thời khắc quan trọng nhất của lịch sử Pháp, như ngày kết thúc Đệ Nhị Thế Chiến. Tổng Giám Mục Paris cho biết cả ba cửa sổ hoa hồng, phần nổi bật trong kiến trúc nhà thờ có từ thế kỷ 13, đều không bị phá hủy.

Tuy nhiên, Bộ Trưởng Riester nói cây đại phong cầm (Great Organ) của nhà thờ "có vẻ bị ảnh hưởng" bởi vụ hỏa hoạn. Đây là một trong những nhạc cụ nổi tiếng và lớn nhất thế giới, được chế tạo vào giữa thế kỷ 18 bởi nghệ nhân Francois Thierry, và có khoảng 8,000 ống đồng.

"Những bức tranh lớn, thoạt nhìn có vẻ không bị ảnh hưởng bởi ngọn lửa. Nhưng thường thì sau hỏa hoạn, vẫn có thiệt hại do nước gây ra. Chúng tôi sẽ cung cấp thêm thông tin sau này,” ông Riester nói thêm.

Một điều may mắn là 16 bức tượng đồng đặt trên nóc nhà thờ, gồm tượng của 12 thánh tông đồ và 4 nhà truyền giáo, đã được tháo gỡ vào 4 ngày trước vụ cháy để phục chế, nhờ đó tránh được hư hại. Các bức tượng này được đặt quanh tháp nhọn cao nhất của nhà thờ, phần kiến trúc đã sụp đổ trong vụ cháy. Nếu các bức tượng vẫn còn ở chỗ cũ, nhiều khả năng các tác phẩm này sẽ bị phá hủy. Ngọn tháp bị sụp có chứa một số thánh tích của Thánh Denis và Thánh Genevieve, và các thánh tích này được cho là đã bị thiêu hủy.

Tình trạng của nhiều cổ vật và tác phẩm nghệ thuật khác trong Nhà thờ Đức Bà hiện vẫn chưa được xác định. Đám cháy được kiểm soát sau hơn 9 giờ nỗ lực của 400 nhân viên cứu hỏa. Các chuyên gia đã bắt đầu đi vào trong nhà thờ để đánh giá tổn thất, trong khi các tác phẩm nghệ thuật được di dời đến bảo tàng Louvre.

Cũng vào thứ Ba, hai tỷ phú hàng đầu châu Âu đã hứa sẽ góp tiền để hỗ trợ xây dựng lại nhà thờ. Ông Bernard Arnault, tỷ phú Pháp sở hữu hãng thời trang LVMH, tuyên bố gia đình ông và công ty sẽ đóng góp 200 triệu euro ($226 triệu Mỹ kim) để xây dựng lại Nhà thờ Đức Bà Paris.

Tuyên bố của ông Arnault được đưa ra sau khi tỷ phú Pháp Francois-Henri Pinault, CEO hãng Kering, đối thủ của LVMH, hứa đóng góp 100 triệu euro ($113 triệu Mỹ kim) cho "các nỗ lực cần thiết để xây dựng lại hoàn toàn" Nhà thờ Đức Bà Paris.

Nhiều cá nhân và tổ chức khác cũng ủng hộ lời kêu gọi của Quỹ Di Sản Pháp, nhằm đóng góp tài chính, vật liệu giúp khôi phục "biểu tượng của lịch sử và văn hóa Pháp.” Tổng Thống Emmanuel Macron hôm thứ Ba nói rằng ông hy vọng việc xây dựng lại Nhà thờ Đức Bà Paris sẽ hoàn thành trong 5 năm, và tuyên bố người dân Pháp sẽ nỗ lực hết sức để khôi phục biểu tượng quốc gia.

Pháp không còn gỗ lớn để phục dựng Nhà Thờ Đức Bà

Nhà chức trách cho biết họ sẽ gặp khó khăn khi tìm cây gỗ đủ lớn để xây dựng lại phần mái vòm và tháp nhọn của nhà thờ. "Giờ đây cả nước Pháp không còn cây gỗ nào có kích thước tương đương để thay thế những dầm gỗ đã bị thiêu rụi trong đám cháy ở Nhà thờ Đức Bà,” ông Bertrand de Feydeau, phó chủ tịch Quỹ Di Sản Pháp, hôm thứ Ba cho biết. "Phần mái vòm được làm từ những dầm gỗ lớn, những cây gỗ lớn như vậy giờ đã biến mất ở Pháp.”

Mái vòm và tháp nhọn của nhà thờ Đức Bà được làm từ những thân gỗ lớn bọc chì để tránh ảnh hưởng của môi trường và thời gian. Theo ước tính, 1,300 cây gỗ đã được dùng để làm dầm cho công trình, đủ bao phủ 21 mẫu đất. Khi được hỏi liệu trên lãnh thổ châu Âu có còn cây gỗ nào đủ lớn để làm dầm cho nhà thờ và có thể nhập cảng vào Pháp hay không, ông Feydeau trả lời, "Tôi không biết.”

Các kiến trúc sư và chuyên gia Pháp hôm thứ Ba cũng đã kiểm tra bước đầu và đánh giá thiệt hại của nhà thờ Đức Bà Paris. “Một số điểm yếu trong cấu trúc nhà thờ đã được xác định,” ông Laurent Nunez, viên chức nội vụ, cho biết. Tuy nhiên, ông Nunez nói thêm rằng "cấu trúc công trình nhìn chung là tốt.”

Vụ hỏa hoạn xảy ra khi nhà thờ 856 năm đang được tu sửa với các giàn giáo được dựng lên xung quanh. Hiện chưa rõ nguyên nhân vụ cháy, nhưng cảnh sát cho rằng đây là tai nạn, trong khi lực lượng cứu hỏa cho rằng sự việc liên quan tới công việc tu sửa. Tổng số tiền được hứa quyên góp cho việc khôi phục nhà thờ đã lên đến $790 triệu Mỹ kim. Tuy nhiên, các chuyên gia đánh giá việc tái xây dựng nhà thờ có thể mất nhiều thập niên.