Bình Luận

Bầu đúng, cử xứng

Monday, 05/11/2018 - 08:04:00

Kết quả thăm dò của hãng thông tấn CBS tiên đoán là tại Hạ Viện, đảng Dân Chủ có thể thắng với một đa số khiêm tốn, trong lúc cuộc thăm dò của Wall Street Journal/NBC News lại thấy là số ứng cử viên dân chủ thắng cử nhiều hơn ứng cử viên Cộng Hòa đến 7%.


Hai cử tri đang bỏ phiếu tại Phòng Ghi Danh Bầu Cử Hạt Los Angeles ngày thứ Hai, một ngày sớm trước ngày bầu cử thứ Ba, 6 tháng 11. Thống kê cho thấy năm nay số người Mỹ bỏ phiếu sớm đã lên rất cao, có thể ở mức kỷ lục cho kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ. Ghi nhận của NBC News dựa trên các dữ kiện của TargetSmart đã cho thấy gần 36 triệu người đã bỏ phiếu sớm trên toàn quốc tính đến ngày thứ Hai. Cuộc bỏ phiếu giữa nhiệm kỳ năm 2014 đã có 21 triệu người bỏ phiếu, thấp so với hiện nay. (Frederic J. Brown/Getty Images)

Bài NGUYỄN ĐẠT THỊNH

Chiều Chủ Nhật, 4 tháng 11, tổng thống Donald Trump tuyên bố, “Tôi nghĩ đảng viên Cộng Hòa có nhiều hy vọng trong cuộc tranh cử vào Hạ Viện, và tôi thấy tình hình tại Thượng Viện vô cùng tốt đẹp.”
Bốn-mươi tiếng đồng hồ trước giờ phòng phiếu mở cửa, mà tổng thống còn dè dặt như vậy, thì phải dịch thế nào cho đúng? Đảng Cộng Hòa có thể mất thế đa số tại Hạ Viện? Nhưng vẫn giữ được quyền kiểm soát Thượng Viện?

Cách diễn dịch đúng nhất câu ông Trump nói phải là: ông sợ mất Hạ Viện, và ông hy vọng đảng ông -đảng Cộng Hòa- vẫn bảo vệ được trên 50 ghế tại Thượng Viện. Nói huỵch toẹt hơn -cũng như đa số người Mỹ, ông không biết chắc chắn điều gì cả.

Tuy nhiên, điều mà ai cũng biết là lần này, cử tri Mỹ đi bầu đông hơn mọi lần trước; họ ý thức được tầm quan trọng của những chính khách khác -ngoài tổng thống -nhân vật khiến họ thường chấp nhận mất thì giờ, tốn công khó, xếp hàng dài trước thùng phiếu để góp tiếng nói tuyển chọn.
Không ai buồn ý thức giá trị của lá phiếu mà đồng bào trong nước thèm đến chết cũng không được, mà tranh đấu cho đến chết cũng không thành.

Một trong những khẩu hiệu vận động bầu cử của chính phủ VNCH ngày xưa là BẦU ĐÚNG, CỬ XỨNG, nghe vô tư, nhưng khó được mọi người đồng ý, vì đúng là đúng với ai? Và xứng là xứng với những người nào.
Ngay Tổng Thống Trump cũng chỉ được một số cử tri Mỹ chọn, một số khác -nhiều hơn- bầu bà Hillary Clinton.

Trong lúc ông Trump bảo cử tri, “dùng lá phiếu nói lên sự thật,” thì ông Obama cảnh cáo cử tri, “đừng tin vị ngọt ngào bọc ngoài sự thật, đó chỉ là cái vỏ bọc lừa gạt.”

Một sự thật được tổng thống đem rao bán cho cử tri là tin đoàn quân 7,000 người Trung Mỹ tị nạn nghèo khó, khố rách, áo ôm, bệnh hoạn, tội phạm, đang dùng chiến thuật 'biển người' tấn công Hoa Kỳ. Bộ Xã Hội kêu cứu vì lo là cảnh sát di trú bị tràn ngập, Ngũ Giác Đài đánh giá việc ngăn chặn cuộc tấn công của người tị nạn không phải là chiến tranh, và do đó không phải là trách nhiệm của quân nhân Mỹ.

Ba-mươi-lăm triệu cử tri đã bỏ phiếu sớm từ một tuần trước, họ không lơ là như thường khi họ vẫn lơ là trong những cuộc tuyển cử giữa kỳ; hãng data Catalist tìm mọi cách 'đếm' số cử tri bỏ phiếu bằng đường bưu điện, và ghi nhận được những con số nhiều lần đông hơn hai cuộc bầu cử 2014 và 2016.

Những dữ liệu thu nhận được giúp Catalist biết là số phụ nữ bỏ phiếu bầu sớm, đông hơn quý ông, và cử tri lớn tuổi cũng bầu sớm hơn giới trẻ.

Cuộc bầu cử ít người tham dự nhất trong vòng 70 năm vừa rồi là cuộc bầu giữa kỳ 2014; cuộc bầu cử năm nay -mặc dù cũng chỉ là bầu cử giữa kỳ, nhưng số phiếu bỏ sớm tại nhiều tiểu bang đã không thua kém số phiếu bầu tổng thống hai năm trước, Arizona chẳng hạn.

Tại tiểu bang nay, hai nữ Dân Biểu Kyrsten Sinema và Martha McSally đang quyết liệt hơn thua để trở thành vị nữ nghị sĩ đầu tiên của tiểu bang; trong 9 ghế dân biểu hạ viện, thì 5 vị phải chật vật hơn thua với đối thủ.

Theo kết quả thăm dò của NBC/Marist phổ biến hôm thứ Ba, ứng cử viên Dân Chủ Sinema có 6 điểm nhiều hơn ứng cử viên Cộng Hòa McSally, trong lúc quỹ ứng cử của cả hai bà đều quyên góp được trên $3 triệu, và bà nào cũng đã tiêu ra trên $4 triệu.

Hai năm trước ứng cử viên Trump thắng đối thủ 3.6% tổng số phiếu tại Arizona, tại đó số nữ cử tri nhiều hơn nam cử tri 4 điểm -52% và 48%; tính trên xu hướng chính trị của cử tri, thì Arizona có 35% cử tri ghi xu hướng bầu cộng hòa, 30% dân chủ, và 35% độc lập.

Một đặc điểm khác của cử tri Arizona là chỉ có 6% người trẻ -dưới 30 tuổi- tham dự bầu cử, trong lúc những người trên 65 tuổi lại chiếm gần nửa tổng số phiếu.

Arizona là tiểu bang cung cấp đầy đủ chi tiết nhất về sinh hoạt bầu cử; số cử tri dân chủ bầu sớm năm nay là 34% trong lúc số cử tri cộng hòa bầu sớm lên đến 43%, một ưu điểm tạo hy vọng cho ứng cử viên Cộng Hòa.

Kết quả thăm dò của hãng thông tấn CBS tiên đoán là tại Hạ Viện, đảng Dân Chủ có thể thắng với một đa số khiêm tốn, trong lúc cuộc thăm dò của Wall Street Journal/NBC News lại thấy là số ứng cử viên dân chủ thắng cử nhiều hơn ứng cử viên Cộng Hòa đến 7%.

Tiên đoán về kết quả bầu cử Thượng Viện, giới truyền thông cho là ứng cử viên Dân Chủ sẽ thất bại, vì đa số nghị sĩ Dân Chủ phải tái ứng cử tại những đơn vị thiên Cộng Hòa.

Nhận xét về cử tri gốc Việt ký giả Việt Thanh Nguyễn viết trên tờ The New York Times, “Ba-mươi năm sau ngày mất nước, Westminster đã có một thị trưởng gốc Việt, và Quận Cam đã bầu ra vài chính khách gốc Việt; đa số quý vị chính khách đó thuộc xu hướng Cộng Hòa và bảo thủ; nhưng giờ này thế hệ trẻ hơn đã bỏ đảng Cộng Hòa để theo Dân Chủ, hoặc độc lập.

Quận Cam đang ngả theo Dân Chủ, hiện tượng này có thể là hậu quả của tình trạng thay đổi dân số -dân số hiện tại của Quận Cam gốm 1/5 là người Á Châu và 1/3 là người Latin, so với dân số của thập niên 1980 -4 phần 5 là người Mỹ trắng.


Ký giả Việt Thanh Nguyễn

Mặc dù căn cứ vào tin thời sự nội dung bài báo này vẫn chuyên chở ước nguyện của người viết- là mong mỏi được thấy một thành phần Quốc Hội nhân bản hơn, can đảm hơn, xương sống thẳng hơn, và độc lập với hành pháp hơn.
Xin chấp nhận cái quyền nho nhỏ đó -quyền mơ ước của người cầm bút.

Viết bình luận đầu tiên

MỚI CẬP NHẬT