Các công ty lớn vô tình tài trợ cho các trang đăng tin thất thiệt

Một số các công ty với nhãn hiệu nổi tiếng đã vô tình tài trợ cho những trang web chuyên cung cấp tin giả, tin giật gân, tin thất thiệt. Tin giả đang là một vấn đề gây tranh cãi lớn trong dư luận Mỹ hiện nay, một phần vì những thông tin sai lạc trên mạng internet đã góp phần vào việc khiến bà Hillary Clinton thất cử đầu tháng 11 vừa qua.

Những quảng cáo từ các công ty như Choice Hotels, SoundCloud, và Bose Corp, đã xuất hiện trên những trang web đăng tin thất thiệt hoặc gây hiểu lầm. Những công ty này là một trong hàng ngàn thương hiệu có thể xuất hiện trên những trang web như vậy, dựa trên lịch sử đọc web của một người dùng, hoặc thống kê số lượng người vào web.

Các giới chức điều hành ngành kỹ nghệ nói rằng một số trang web đăng tin giả có thể tạo ra hàng chục ngàn Mỹ kim trong lợi tức hàng tháng, từ những mục quảng cáo trên mạng.

Sự xuất hiện của các thương hiệu nổi tiếng trên những trang web đăng tin giả phản ảnh tính cách phức tạp của việc quảng cáo trên mạng. Ở đó các máy điện toán có thể đưa ra một mục quảng cáo khác, mỗi khi người dùng nhấp chuột vào một trang web.

Nhiều người trung gian thường dính líu vào đó, khiến cho cả những người xuất bản lẫn những người quảng cáo đều không chắc chắn về chuyện những quảng cáo nào của công ty sẽ xuất hiện, và xuất hiện ở đâu.

Trong tháng qua, Google cùng với Facebook đều loan báo những biện pháp nhằm ngăn chặn, không cho các trang web tin giả tức mạo tạo ra lợi tức, thông qua những dịch vụ bán quảng cáo của họ.
Google đóng vai trò lớn nhất trong việc quảng cáo trên mạng. Công ty này cho biết họ sẽ ngưng việc đăng những mục quảng cáo trên những trang web có nội dung “lừa đảo hoặc trình bày sai lạc.” Nhưng cho đến nay, việc thực thi dường như không đều: Nhiều mục quảng cáo do Google đăng, trong số đó có những mục quảng cáo cho những nhãn hiệu lớn, vẫn tiếp tục xuất hiện trên những trang web ấy, thậm chí bao gồm những mục quảng cáo cho máy điện thoại thông minh Pixel mới của Google.

Trong một văn bản, Google nói, “Chúng tôi đang ở trong tiến trình thực hiện chính sách mới. Những giai đoạn đầu này đòi hỏi gia tăng việc xem xét lại của con người.”

AppNexus Inc. điều hành một sàn giao dịch quảng cáo trên mạng. Công ty này nói rằng họ cũng tìm cách không đặt quảng cáo trên những trang web đăng tin giả. Trong tháng qua, AppNexus gỡ những mục quảng cáo của họ ra khỏi trang web tin tức cánh hữu Breitbart, vì điều mà công ty nói là ngôn từ thù hận trên trang web ấy. Một số thương hiệu lớn, trong đó có công ty thực phẩm Kellogg Co. và hãng bảo hiểm Allstate Corp, đã chặn lại những mục quảng cáo của họ xuất hiện trên Breitbart. Breitbart không đáp ứng lời xin bình luận.

Dan Greenberg, giám đốc điều hành của công ty nhu liệu quảng cáo Sharethrough Inc., kêu gọi các công ty công nghệ quảng cáo hãy ngăn chặn việc đăng quảng cáo trên những trang web tin tức giả mạo. Trong một cuộc phỏng vấn, ông Greenberg nói, “Có lẽ đúng là họ không biết. Có lẽ đúng là họ không quan tâm. Nhưng việc công ty quảng cáo nói rằng họ vẫn không biết là điều không công bằng từ đây sắp tới.”

Trong số những thương hiệu lớn có những mục quảng cáo xuất hiện trên các trang web đăng tin giả, Fiat Chrysler nói rằng họ dùng nhu liệu tự động chặn lại, không cho những mục quảng cáo của họ xuất hiện trên những trang web có lối phát ngôn đầy thù hận, hoặc có nội dung dành cho người lớn. Nhưng công ty này nói rằng không có công nghệ “gạn lọc sự thật”. Vì vậy các trang web tin tức giả mạo phải được đưa thêm từng trang một vào sổ đen.

SoundCloud cho biết họ không tìm cách ngăn chặn những mục quảng cáo của họ khỏi “những trang web tin giả hoặc nhái lại”, nhưng bây giờ họ đang thăm dò việc họ có phải ngăn lại hay không.

Theo một giới chức điều hành của một công ty dịch vụ tài chánh lớn cho biết, công ty đã liên tục thất vọng khi thấy những mục quảng cáo của họ xuất hiện trong những xó xỉnh tối tăm của Internet; trong số đó có mục quảng cáo nằm ở gần một mẩu tin, trên một trang web được gọi là The Patriot, nói bậy rằng đệ nhất phu nhân Michelle Obama đã không sinh ra con cái của bà.

Viên chức điều hành này nói rằng ba người đã tự tay xem xét lại một danh sách gồm hàng ngàn trang web, nơi mà những mục quảng cáo của công ty xuất hiện, để xác định trang web nào là không phù hợp. Mỗi tháng công ty xin Google và những đối tác quảng cáo khác cấm hàng chục web đáng ngờ, theo viên chức điều hành ấy cho biết, nhưng có nhiều trang web mà nhóm ấy không phát hiện ra được.

Một số công ty nói rằng khó mà gọi một trang web là một nơi cung cấp tin tức giả mạo. Ngay cả những trang web gần như là độc quyền xuất bản nội dung sai lạc cũng đều có thể bao gồm những phần nêu ý kiến, và những tin có thật nói chung, mặc dù với những tựa đề gây hiểu lầm hoặc sai lệch.

Một nguồn lợi tức khác cho các trang web đăng tin giả: những ứng dụng điện tử giới thiệu nội dung. Những trang ấy thường bao gồm những tấm ảnh phụ nữ ăn mặc hở hang, hoặc hình ảnh kỳ cục, với những tựa đề như “15 người mẫu không mặc gì cả trừ sữa! #13 là khủng khiếp”, và “Sự thật gây kinh ngạc về da bị lão hóa.”

Những ứng dụng này được cung cấp bởi các công ty như Taboola, Content.ad Inc và Revcontent. Chúng xuất hiện trên khắp trang web, kể cả trên nhiều nguồn tin tức hợp pháp, và không né tránh các trang web đăng tin giả.