Câu chuyện bóng đá quốc tế trong tuần

Đề tài bóng đá quốc tế trong tuần lễ từ 12/1 không có gì khác hơn là giải “Ballon dOr 2014” dành cho cầu thủ xuất sắc nhất trong năm 2014. Nếu như về điện ảnh hàng năm có những giải được tổ chức ở Cannes (Pháp) hoặc Golden Globe và Oscar (Mỹ), về ca hát như giải Grammy, thì đối với túc cầu giải “Ballon dOr” (Quả Banh Vàng) cũng “hệ trọng” chẳng kém đối với các cầu thù Âu Châu và thế giới kể từ sau năm 2010!
Tất nhiên còn một lô một lốc các giải khác dành cho toàn đội chứ không chỉ dành cho cá nhân; chẳng hạn như các giải “UEFA Champion League,” “UEFA Europa League.” v.v. bên Âu Châu, các giải thuộc hiệp hội bóng đá Bắc, Trung và quần đảo Caribbean Mỹ Châu (tổ chức CONCACAF), các giải thuộc hiệp hội bóng đá Phi Châu (CAF), các giải thuộc nhóm Nam Mỹ (CONMEBOL), v.v. và v.v. (Sắp tới đây ai thường xuyên theo rõi bóng đá trên các kênh truyền hình nói tiếng Tây Ban Nha sẽ có dịp xem những trận “thư hùng” giữa các đội ban Brazil, Peru, Chili, Uruguay, Argentina v.v. Và bấy giờ thì các cầu thủ nổi tiếng của những nước vừa kể sẽ lục tục kéo nhau về nguyên quán để cùng đội tuyển quốc gia “lâm trận”! Tức là những Messi (người Argentina đi “làm ăn xa” với đội Barcelona bên xứ Tây Ban Nha ), Alexis Sanchez (người Chile “làm ăn” với đội Arsenal bên Anh) , David Luiz (người Brazil “làm ăn” với đội Paris Saint Germains bên Pháp ), sẽ leo máy bay về nước, cho những trận giao đấu sắp tới ở Nam Mỹ.
Trở lại cái vụ “Ballon dOr cho năm 2014”. Ấy là giải dành cho cầu thủ xuất sắu nhất cho mùa bóng đá quốcc tế trong năm 2014. Tại sao nó là “Ballon dOr” bằng tiếng Pháp chứ không phải, ví dụ, “Golden Ball” theo tiếng Anh? Giản dị chỉ vì ấy là cái giải xưa kia do phía bên Pháp (Tổng Biên Tập Gabriel Hanot của báo “French Football” đề xuất ý kiến) người ta treo giải. Cùng thời thì lại có giải “FIFA –Federation Internationale de Football Association- World Player of the Year”; mà năm 2008 thì cầu thủ Cristiano Ronaldo (lúc bấy giờ đấu cho đội Manchester United bên Anh ) một mình đoạt cả hai giải đó với tổng số điểm 446 riêng cho giải “Ballon dOr”, trong khi Messi về nhì với 281 điểm, và Fernando Torres về ba với 179 điểm.
Qua năm 2009 thì đến phiên Messi đoạt giải “Ballon dOr” và khi hai giải nói trên được sát nhập lại lầm mội giải duy nhất dành cho cả Âu Châu lẫn quốc tế, tuy lấy danh xưng là “Ballon dOr”, thì Messi liên tục đoạt giải trong 3 năm liền, 2010, 2011 và 2012. Tức là tính cho đến giờ này thì Messi dẫn đầu với 4 lượt đoạt giải và Cristiano Ronaldo đang rao riết đuổi theo với 3 lần đoạt giải.
Người yêu thích bóng đá và hâm mộ các cầu thủ xuất sắc thì có thể gãi đầu gãi tai tự hỏi tại làm sao mà từ năm 2013 cho đến nay thì Messi bỗng dưng lại “kém vế” so với Ronaldo như vậy?
Giản dị. Cầu thủ xuất sắc nhất về bóng đá hoàn toàn khác hẳn với một diễn viên xuất sắc nhất trong điện ảnh chẳng hạn. Bởi bóng đá là một môn đòi hỏi sự kết hợp của toàn đội. Một mình Ronaldo hay Messi chắc chắn sẽ chẳng “làm nên com cháo gì” nếu không có toàn bộ những nào là tiền đạo, tiền vệ, trung vệ, hậu vệ, tả biên, hữu biên. Rồi nếu như anh thủ môn mà không đồng cân đồng lượng để gánh vác trách nhiệm tối hậu của một trận ban thì thử hỏi xem toàn đội, có tài ba đến mấy, nhắm có thắng được một đội chỉ kém hơn mình có chút xíu nhưng có anh thủ môn thuộc loai cừ ?
Mà từ năm 2013 thì cục bộ của hai đội ngũ Real Madrid với Ronaldo là ngôi sao sáng bên đó (Tây Ban Nha) và Barcelona (xứ Catalan thuộc Tây Ban Nha) với Messi như anh “chủ chốt”, đã thay đổi nhiều lắm về mặt nhân sự; và chuyện ấy sẽ nằm trong một đề tài sau này!
Và đề cập đến vai trò của thủ môn thì cũng chính vì thế mà trong danh sách được bình bầu cho giải “Ballon dOr” năm 2014 đã lọt vào thủ môn Manuel Neuer của đội Bayern Munich bên Đức. Đội tuyển Quốc Gia của Đức, như ta đều biết, đoạt giải túc cầu thế giới (World Cup) trong năm 2014. Cầu thủ Goetze là người duy nhất đá lọt lưới Argentina vào những phút cuối cùng của trận đấu để Đức thắng Argentina với tỷ số 1-0 khiến cả nước Đức phất cờ mở hội và nước Argentina thiếu điều để quốc tang!
Thế nhưng không vì vậy mà Goetze được đưa vào danh sách “Finalists” của giải “Ballon dOr”; và chỉ có Manuel Neuer thì mới được đưa vào đấy. Có điều là ngay từ đầu thì thiên hạ đã gãi đầu gãi tai thắc mắc: Cầu thủ xuất sắc nhất thì có nghĩa là chạy ngang chạy dọc với quả banh trên sân chứ làm sao một anh thủ môn đứng án ngữ khung thành của mình lại có thể là “cầu thủ xuất sắc nhất”?
Người không thắc mắc thì nói: Anh thủ môn chủ yếu là dùng hai bàn tay đển chận banh thì đã đành, nhưng anh ta cũng có quyền đá bằng chân nữa chứ ? Mà cứ theo luật lệ bóng đá thì đâu có ai ngăn cản anh thủ môn bỏ khung thành chạy theo mười đội viên phe mình để tấn công vào hang ổ của phe địch? Và cụ thể như trong trận chung kết giữa Đức với Argentina thì chả phải là Neuer đã có công ngăn chận được những cú “sút” của phe địch vào khung thành của mình? Nếu để lọt lưới thì kết quả trận đấu đâu có là như vậy? v.v.
Tuy nhiên, đối với các “bình luận gia” thể thao quốc tế thì đa số đều hiểu là cuộc tranh giải rốt cuộc sẽ chỉ thu gọn lai giữa Ronaldo với Messi chứ không ai khác vào đấy cho năm 2014. Và vì kết quả sẽ tùy thuộc nơi một cuộc bình bầu với sự tham gia của tất cả những huấn luyện viên cho các đôi ban toàn cầu, tất cả những Đội Trưởng (Captain) và một số các tờ báo quốc tế chuyên về thể thao cho môn bóng đá cho nên ngay từ đầu năm 2014 đã có cả một phong trào cổ động ầm ĩ cho người mình muốn đoạt giải!
Khách quan cỡ nào và chủ quan cỡ nào? Thôi thì cứ tạm lấy ví dụ sau đây để ai nấy cùng tham khảo: Cristiano Ronaldo trên cương vị Đội Trưởng của đội tuyển quốc gia Bồ Đào Nha không bình bầu cho Messi trong danh sách ba “finalists”. Lionel Messi tên cương vị Đội Trưởng đội tuyển Argentina không bình bầu cho Ronaldo trong danh sách ba người lọt vào chung kết. Chả nhẽ cả hai cầu thủ xuất sắc cỡ đó mà không biết đến tài nghề của nhau; chả biết thế nào là tiêu chẩn để đánh giá “cầu thủ xuất sắc nhất trong năm”?
Không cần phải tìm hiểu gì thêm ta cũng thấy ngay là báo chí, các giới bóng đá của Đức thì cổ vũ cho Neuer; phía Tây Ban Nha thì cổ động cho Ronaldo (vì không có cầu thủ Tây Ban Nha trong danh sách là một, và hai là vì Ronaldo đá cho đội nổi tiếng nhất của Tây Ban Nha), còn phía Nam Mỹ thì… người đọc cũng dễ đoán ra.

Tất nhiên vẫn có không hiếm những sự bình bầu ít nhiều gì đấy căn cứ vào những tiêu chuẩn khách quan. Bởi nói vậy chứ sau khi công bố tên người đoạt giải thì người ta cũng công khai hóa luôn danh sách những ai bầu cho ai. Người nào khi bình bầu mà đặt lên bàn cân cho những ý đồ riêng tư của mình nặng hơn là những tiêu chuẩn khách quan thì rất dễ bị giới “chuyên môn” người ta chê là ngớ ngẩn, chủ quan, lệch lạc!
Ví dụ ư ? Michel Platini, Chủ Tịch của UEFA tự dưng quên khuấy vị thế cần đặc biệt đứng ngoài những tuyên bố công khai ủng hộ người này hay người kia, thì lại đi tuyên bố ngay từ đầu năm 2014 là giải “Ballon dor 2014” nên dành cho một cầu thủ người Đức! “Cầu thủ người Đức” thì ngoài Manel Neuer còn ai khác vào đấy ? Và thế là báo chí Tây Ban Nha lên tiếng phản đối ầm ĩ. Ronaldo thì căm giận Platini đến cái mức tránh không muốn bắt tay ông Chủ Tịch này ngay sau trận Real Madrid thắng đội San Lorenzo của Brazil trong giải “Club World Cup” trong tháng 12, 2014 vừa qua. Cả Ronaldo lẫn ông Chủ Tịch liền sau đó đã cải chính là “Làm gì có chuyện đó” thế nhưng những đoạn video cho thấy rõ ràng ràng là Ronaldo khi bước gần tới ông Chủ Tịch Platini của UEFA trên khán đài thì đã nhanh chân, mượn cớ lúc Platini đang bắt tay huấn luyện viên Carlo Ancelotti, bước lướt qua chứ không dừng lại để bắt tay tay nhau “theo phép lịch sự” thông thường trong những dịp như thế!
Của đáng tội thì sau khi Ronaldo đoạt giải hôm 12 tháng Giêng vừa rồi, Platini đã nhìn ra cái sai quấy của mình (cương vị Chủ Tịch UEFA mà lại đi công khai cổ vũ cho Manuel Neuer như thế) cho nên đã viết một bức thư riêng cho Ronaldo, ca ngợi cậu ta hết mình cũng như thừa nhận là mình đã sai phạm về mặt nguyên tắc!

Tờ báo chuyên về thể thao của Pháp, tờ “LÉquipe” thì sau ngày 12 vừa qua đã có bài nói rằng người Pháp hãnh diện là không có cái màn bình bầu cục bộ với “địa phương tính” như một số báo chí những nước khác!
À thì cũng dễ thôi; vì Pháp đâu có tên cầu thủ nào người nước mình trong danh sách ba “finalists”.
Tóm lại thì người đọc tin tức thể thao về bóng đá chỉ cần tự đặt câu hỏi cho mình giản dị như sau: Nếu mình là một nhà báo, hay một huấn luyện viên, hay một Đội Trưởng được quyền tham gia quá trình bình bầu và trong danh sách ba “finalists” có tên cầu thủ người đồng hương thì khuynh hướng chung là “ta bình bầu cho ai”?
Nếu khi bình bầu mà “ta” cân nhắc lợi hại đến việc thiên hạ đánh giá sự bình bầu của mình thì rồi ra kết quả cuộc tuyện chọn vẫn có “khuynh hướng” ngả về hướng khách quan của vấn đề. Chả thế mà kết quả chung cuộc là Ronaldo đoạt giải với 37.66 % tổng số phiếu, Messi đạt 15.76 % tổng số phiếu và Manuel Neuer đạt 15.72 tổng số phiếu.
Nói vậy chứ sự chênh lệch theo tỷ lệ hơn gấp đôi giữa người đoạt giải với hai người kia cũng đã cho thấy là nói gì thì nói, một cầu thủ đá ban với tổng số “goal” đoạt được cũng như số lần mình “tiếp chân” cho động đội đá lọt lưới phe địch (assist) thì làm sao mà phủ nhận cho được khi so sánh người này với người kia? Nó đâu có tương đối trừu tượng như khi đánh giá một diễn viên điện ảnh xuất sắc nhất trong năm?
Trừ trường hợp những vụ “xoay sở”, thay đổi lập trường quan điểm tạm gọi là “lắt léo” kiểu như thế này:
Robert Lewandowski là một cầu thủ xuất sắc người Ba Lan thường xuyên “làm ăn” với đội Bayern Munich của Đức. Nhưng đương sự cũng là Đội Trưởng đội tuyển quốc gia Ba Lan. Bình bầu làm sao bây giờ ? Để chứng tỏ là mình thuộc diện biết việc mình làm thì khi bình bầu, Lewandowski chấm cho Ronaldo đoạt giải ! Sau khi Ronaldo đoạt giải rồi thì Lewandowski mới lại nghĩ đến chuyện khi gặp mặt nhau trong cùng đội ngũ với Mauel Neuer thì “ăn làm sao nói làm sao bây giờ”? Vây thì Lewandowsdi nói năng như sau, sau khi mọi việc đã xong xuôi đâu vào đó: “Tôi bình bầu cho Ronaldo đoạt giải là một sai lầm; lẽ ra tôi nên bình bầu cho Manuel Neuer thì phải hơn”! Phải quá rồi chứ còn gì nữa ?
Còn Manuel Neuer thì sao? Người viết ở đây rất thích Manuel Neuer trong cương vị thủ môn; tưởng cũng cần nói rõ như thế! Nhưng rất tiếc là Manuel Neuer lại “chơi không mấy đẹp” trong vụ tranh giải vừa rồi!
Đầu năm 2014 anh ta tuyên bố: “Cứ mà bầu cho Ronaldo thì thiệt là nhàm chán”! Bản tin bằng tiếng Anh thấy người ta dùng chữ “boring”! Chả biết Neuer dùng chữ gì trong tiếng Đức. Gần ngày trao giải thì Neuer tuyên bố: “Xem ra thì tôi khó mà đoạt giải; bởi thế mà tôi chỉ tham gia cái “Gala” này cho vui vậy thôi”.
Sau khi giải thưởng được công bố thì Messi vồn vã thân mật bắt tay khen ngợi Ronaldo trong khi Manuel Neuer tìm đủ mọi cách để tránh mặt Ronaldo để khỏi phải bắt tay khen tặng. Mấy ngày trước đó thì Neuer đã tuyên bố với báo chí như sau: “Tôi là một thể tháo gia” (tiếng Anh dịch ra là “Sportsman”) chứ không như một anh chàng đứng trong cặp quần của mình trước ống kính trong tư thế kịch cỡm, phô trương theo kiểu “ta đây”!
Phiền một nỗi là người viết bài này vừa rất có thiện cảm với cả Neuer lẫn Ronaldo. Chỉ có điều là Neuer nói năng cùng hành động kiểu đó thì chả có gì gọi là “sportsman”; mà rồi cái vụ thích “làm ra vẻ ta đây” nơi Ronaldo thì cũng chẳng có gì ngoa ngoắt! Đối với thể thao hay bất cứ lãnh vực nào trong cuộc cuộc sống thì có lẽ một khi mình có thiện cảm đối với ai, thương ai ghét ai cho đến mấy đi nữa thì có lẽ cũng nên giữ lấy sự chừng mực; tỉnh táo để thấy mặt mạnh mặt yếu của người mà khỏi sa đà, cứ thương là thương bằng mọi giá, còn ghét là cứ thế mà ghét đến “chết bỏ” thì thôi ! Ta cứ việc lên internet để đọc hàng trăm “ý kiến độc giả” sau những bài bình luận của các chuyên gia về bóng đá, so sánh giữa Ronaldo với Messi thì biết! Người thích Ronaldo thì chỉ biết có mỗi Ronaldo. Người thích Messi thì cũng chẳng còn biết đến ai khác!
Cứ cái đà này, theo các chuyên gia bình luận thể thao về bóng đá quốc tế, thì trong năm 2015 này, rồi ra giải “Ballon dOr” cũng vẫn sẽ là cuộc chạy đua tay đôi giữa Ronaldo với Messi chứ khó có ai khác chen vào đấy! Ta để thời gian trả lời!