Chấn động thế giới: Trump tách Mỹ ra khỏi hiệp ước khí hậu Paris

Bài NGỌC DIỄM

Buổi chiều ngày thứ Năm đầu tháng Sáu năm 2017, Tổng Thống Donald Trump tuyên bố từ Tòa Bạch Ốc rằng Mỹ rút chân ra khỏi thỏa ước khí hậu Paris ký kết bởi cựu Tổng Thống Barack Obama. Văn bản ký kết năm 2015 vào tháng 12 bởi 195 quốc gia tại thủ đô nước Pháp nhằm mục đích hạ thấp nhiệt độ quả đất tăng lên hàng năm dưới 2 độ C (COP21).

Sự ký kết này tối quan trọng vì giúp cho khí hậu không bị hâm nóng quá mức sẽ gây nên nhiều hậu quả nguy hiểm khôn lường về thiên tai. Thời đại kỹ nghệ hiện nay với đủ loại máy móc tối tân khai thác tối đa các mỏ kim loại và dầu lửa làm trái đất kiệt quệ, nhất là sự ô nhiễm môi trường càng ngày càng trầm trọng.

Tổng Thống Hoa Kỳ tuyên bố rằng đã đến lúc phải rời bỏ Paris vì ông được bầu ra để đại diện cho dân chúng Pittsburgh chứ không phải cho Paris. Ông nói đã hứa sẽ làm chuyện này, giờ thì ông làm.
Tuy nhiên, Trump cho biết sẽ tái thương lượng với Pháp - người đại diện thế giới - để cùng nhau thực hiện những điều phải làm cho tương lai trái đất tươi sáng hơn. Ông lại không nói rõ sẽ làm thế nào, hoặc tạo ra thêm một thỏa ước mới hoặc nếu phải tìm cách thương lượng lại về phần riêng cho Mỹ để cứu vớt việc làm cho thợ mỏ.

Cả thế giới xôn xao phản đối quyết định ghê gớm này của ông Trump, nhất là ngay trong lòng quê hương ông! Ai cũng biết nạn hạn hán trầm trọng ở California là do sự thay đổi khí hậu không tốt của quả đất. Cả thế giới cùng nhau phản đối ông Trump với quyết định này. Bà Thủ Tướng Đức Angela Merkel và ông Tổng Thống Pháp Emmanuelle Macron đều lấy làm tiếc nếu Mỹ ra khỏi hiệp định chống tăng nhiệt độ rất cần làm.

Vị thanh tra tại chức Châu Âu về khí hậu trách móc “một quyết định đơn phương” trong khi cựu Tổng Thống Obama bảo rằng làm vậy là Mỹ đã gia nhập hàng ngũ một số ít quốc gia từ bỏ tương lai. Đó là hai nước Syrie (đang loạn lạc chiến tranh ngập tràn) và Nicaragua cho rằng hiệp ước không đi đến đâu.
Vào lúc 11 giờ rưỡi khuya, Tổng Thống Pháp xuất hiện trễ nửa giờ so với tin báo để đọc bản tin ngắn gọn từ điện Elysée được truyền hình trực tiếp. Ông đọc tiếng Pháp trước tiên rồi tiếng Anh sau đó. Trước đây, bà cựu Bộ Trưởng về khí hậu và môi trường Ségolène Royal đã lên tiếng phản đối tức thì trên đài BFMTV. Bà nói điều thứ 28 trong thỏa ước cho biết các quốc gia phải thi hành những vấn đề đã thỏa thuận trong vòng ba năm rồi mới có thể thương thuyết lại.

Ông Trump đã phá ngang luật định, thật đáng tiếc thái độ không bình thường là phải tôn trọng các quốc gia đã ký kết. Hơn nữa, đây là điều lầm lẫn trầm trọng vì quả đất bị tiêu hủy thì việc làm cũng không còn cho bất kỳ ai! Quả nhiên là quyết định động trời của ông Trump chống lại toàn thể thế giới.


Tổng Thống Pháp Emmanuelle Macron đọc bản tin ngắn bằng tiếng Pháp trước tiên về tin nóng đã nghi ngờ sẽ có.

Tổng Thống Macron đã nói tóm tắt là Pháp (và Đức sau khi ông trò chuyện với bà Merkel) sẽ không bao giờ đồng ý tái thương lượng hiệp ước đã ký kết. Ông cho biết sẽ tiếp Thủ Tướng Ấn Độ ngày thứ Bảy và sẽ bàn thẳng với vị này về vấn đề nóng hổi. Ông nói sẽ kêu gọi tất cả những nhà nghiên cứu về khí hậu, những hảng xưởng kỹ nghệ, những nước có thẩm quyền đã ký kết gồm 194 nước trừ Hoa Kỳ đòi ra, tại Pháp, Châu Âu và Châu Phi trong tuần tới.

Kết luận vẫn là ông Trump làm thế là sai lầm cho tương lai nước ông và cho thế giới. Nếu không có phương án B thì sẽ không có hành tinh B sống còn, vì vậy tất cả các nước đã ký kết nên tiếp tục thi hành các điều lệ ghi trong bản thỏa ước.

Hoa Kỳ quay lưng lại với thế giới nhưng nước Pháp không làm giống thế. Pháp mặc dù giữ vững chắc hiệp ước khí hậu Paris nhưng vẫn trông cậy vào đàn anh Mỹ trong công việc chống khủng tặc và chống hâm nóng quả đất. Ông Macron cho biết đã gọi điện thoại trò chuyện thẳng thừng với ông Trump trong vòng 5 phút để nhắc lại rằng Paris không hề nhượng bộ bất kỳ điều gì. Giám đốc tổ chức bảo vệ môi sinh lừng danh quốc tế Green Peace thường trú tại Paris, ông Jean François Julliard, tỏ ý trông đợi hành động cụ thể của Tổng Thống trong tuần lễ sắp tới.


Tổ chức Green Peace tại Pháp chờ đợi hành động phản pháo cụ thể của Tổng Thống Macron.

Trong bài đọc soạn sẵn bằng tiếng Anh, Tổng Thống Macron khéo léo chơi chữ của ông Trump khi ứng cử là làm cho quả đất vĩ đại như trước, thay vì chỉ có Hoa Kỳ trở lại sáng chói hùng vỹ một thân một mình (Make our planet great again). Lần đầu tiên, một vị Tổng Thống Pháp đã đọc thẳng diễn văn bằng tiếng Anh từ điện Elysée, điều này được ghi vào lịch sử ngôn ngữ thế kỷ 21.

Vào lúc 12 giờ 21 khuya bên Pháp, tin tức cho hay các tiểu bang California, New York và Washington đang ồn ào phản đối ông Trump vì chuyện này. Họ muốn thành lập một khối liên bang đồng minh chống lại để tiếp tục thi hành hiệp ước khí hậu Paris! Trước đó, một đám đông đã tụ họp ngay trước Tòa Bạch Ốc để biểu tình phản đối quyết định đơn phương này.

Hậu quả ra sao nếu Hoa Kỳ rút ra khỏi thoả ước này?
Nước Mỹ là quốc gia phát ra khí thải CO nhiều nhất sau Trung Hoa. Vì vậy, theo hiệp ước Paris họ đã đồng ý giảm lượng khí xấu xuống khoảng 27% cho đến năm 2025. Chuyên gia khí hậu Pháp cho rằng con số 27% nếu không được Hoa Kỳ tôn trọng làm theo thì tiêu chuẩn hâm nóng trái đất không vượt quá 2 độ sẽ thất bại hoàn toàn.

Những nước đang phát triển trên thế giới sẽ khó lòng tuân theo, Nga sẽ bắt chước Mỹ cũng ra khỏi hiệp ước thì càng tệ hơn nữa. Mọi người đạp thắng trong khi Mỹ tiếp tục vượt lên. Điều thứ nhì cũng quan trọng không kém là tài chính để thi hành thỏa ước cũng do đại ca Hoa Kỳ đóng góp rất nhiều từ 18 cho đến 20% vốn hoạt động. Nếu thiếu số tiền này, những nước còn lại phải xoay sở tìm cho ra phương tiện tương đương.

Điểm thứ ba nổi bật không kém là anh Hai Hoa Kỳ đóng vai trò lãnh đạo trong việc đưa ra sự thanh tra trong suốt về lượng khí xấu thải ra hàng năm làm nóng trái đất theo tờ báo New York Time báo cáo. Nay anh ấy không muốn làm thì ai làm! Đó là nhận định của giáo sư chuyên gia về liên hệ quốc tế và là nhà ngoại giao cũ Hoa Kỳ Nicholas Burns thuộc Harvard. Từ chối nhận nhiệm vụ to lớn này, Hoa Kỳ sẽ mất thanh danh khó tưởng tượng nổi.

Xui xẻo cho Mỹ, hậu quả thứ tư sẽ là anh Trung Cộng vĩ đại nhảy vào thay thế Mỹ ngay. Anh ta cũng đang lấn cấn với đại nạn ô nhiễm hàng ngày ở Bắc Kinh. Lúc có OTAN (tức NATO) họp tuần rồi ở Bruxelles, Trung Hoa đã cùng tuyên bố với 28 quốc gia thành viên rằng họ sẵn sàng tôn trọng và thi hành hiệp ước khí hậu Paris đến cùng. Dường như nước Trung Hoa đã đoán trước Mỹ quốc sẽ tự co cụm lại bế quan tỏa cảng nên lợi dụng thời cơ luôn tiện tranh dành ảnh hưởng chính trị thế giới.
Tóm lại, quyết định tách khỏi thỏa ước khí hậu Paris của TT Mỹ Trump rất có hại cho tương lai của quả đất. Một khi đã tính toán, ông Trump luôn luôn cho rằng mình sẽ thắng, hậu quả của sự chia rẽ trầm trọng này có thể được sửa chữa ra sao. (nd)