Có tâm lý bất ổn lại càng sáng tạo hơn

Những người có tâm lý bất ổn, bồn chồn, luôn cảm thấy lo âu và ngẫm nghĩ về những ý tưởng tiêu cực (neurotic). Tuy vậy, một cuộc nghiên cứu mới cho thấy rằng có lẽ họ có khả năng sáng tạo nhiều hơn. Trong bộ não có một phần chịu trách nhiệm về tư tưởng tự tạo ra. Phần này hoạt động rất tích cực trong chứng loạn thần kinh. Chứng này sinh ra cả những mặt tích cực (óc sáng tạo) lẫn tiêu cực (nỗi khổ sở) của cá tính, theo các nhà nghiên cứu cho biết.

Những người đạt số điểm cao về tình trạng bất ổn tâm lý, trong những cuộc trắc nghiệm nhân cách, đều có xu hướng có những suy nghĩ và cảm xúc tiêu cực thuộc mọi loại. Họ phải vất vả đối phó với những công việc nguy hiểm, và hầu chắc gặp phải những chứng rối loạn tâm thần trong cuộc đời của họ.
Ông Isaac Newton là trường hợp cổ điển của một người bị loạn thần kinh. Nhà khoa học gia từ mấy thế kỷ trước này đã nổi tiếng khi khám phá sức hút của trái đất qua sự việc thả trái táo thì thấy nó rơi xuống đất. Ông hay trầm mặc và lo lắng, dễ bị chăm chú quá nhiều vào các vấn đề khoa học trước mắt ông, cũng như vào những tội lỗi thời thơ ấu của ông, theo các nhà nghiên cứu cho biết.

Nhưng ông Newton cũng làm những bước đột phá và tư tưởng về vật lý có tính cách sáng tạo và sâu sắc, đến nỗi những điều ấy vẫn là một phần của một nền giáo dục khoa học tiêu chuẩn, theo họ nói.

Cách giải thích phổ biến nhất, về chuyện tại sao người ta bị bất ổn tâm lý, phát xuất từ nhà tâm lý học người Anh Jeffrey Gray. Trong thập niên 1970, ông đề nghị rằng những người như thế có một mức nhạy cảm cao độ với mối đe dọa.

Theo một cuộc nghiên cứu trước đây cho thấy, những người nào trong một máy scanner MRI có một cách bộc phát những suy nghĩ đặc biệt tiêu cực (một dấu hiệu chủ chốt của bất ổn thần kinh), đều biểu thị hoạt động lớn hơn, trong các vùng của vỏ não trước trung gian có liên quan đến việc tri nhận thức có ý thức về mối đe dọa.

Theo các nhà nghiên cứu nói, những sự khác biệt cá nhân trong hoạt động của các mạch não chi phối tư tưởng tự tạo ra có thể là một lời giải thích có tính cách nhân quả cho chứng bất ổn thần kinh.

Họ hợp tác với Dean Mobbs của Phòng Thí Nghiệm Sợ Hãi, Lo Âu và Sinh Học Xã Hội, thuộc viện đại học Columbia University. Trước đây ông Mobbs cho thấy rằng có một chuyển đổi từ hoạt động của não trước liên quan lo âu, đến hoạt động của não giữa liên quan tới hoảng loạn, khi một sự kích thích đe dọa tiến tới gần hơn.

Ông Mobbs cũng cho thấy rằng sự chuyển đổi này, từ sự lo lắng đến hoảng loạn, được điều khiển bởi các mạch, trong những nhân nền ngang (basolateral) của hạch amygdale, trung tâm cảm xúc của bộ não.
Adam Perkins, một nhà nghiên cứu nhân cách tại đại học King's College London và là tác giả chính, nói, “Nếu bạn có xu hướng chuyển sang hoảng sợ sớm hơn so với nhũng người bình thường, vì sở hữu sức phản ứng đặc biệt cao trong những nhân nền ngang của amygdale, thì điều đó có nghĩa là bạn có thể trải qua những cảm xúc tiêu cực mạnh mẽ, ngay cả khi không có mối đe dọa nào hiện diện.”

Ông Perkins nói, “Điều này có nghĩa là vì những lý do thần kinh cụ thể, những người ghi số điểm bàn cao về chứng bất an thần kinh đều có một trí tưởng tượng hoạt động rất mạnh, hoạt động như một nguồn phát sinh đe dọa được cài sẵn.”

Giả thuyết về suy nghĩ quá mức cũng giải thích những mặt tích cực của chứng loạn thần kinh, theo các nhà nghiên cứu cho biết.

Sức sáng tạo của Newton,và những người khác bị bất ổn thần kinh, có chỉ là kết quả của xu hướng của họ thích tập trung vào các vấn đề lâu hơn, so với những người bình thường, theo họ nói.
Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Trends in Cognitive Sciences Opinion.