Cộng đồng Châu Á bên lề cuộc bầu cử tổng thống Pháp

Bài NGỌC DIỄM

Trước tiên, là cái chết oan ức của công dân Trung Hoa tên họ Liu Shaoyao, 56 tuổi, trong một lần chạm trán với cảnh sát tại quận 19 Paris. Ngày ấy, ba nhân viên công lực ăn mặc theo thường phục nhưng có vũ khí tự vệ đã đến chung cư cao ốc tầng thứ 5 để xét hỏi một nghi phạm phá rối láng giềng qua điện thoại tố cáo. Họ không thấy ai cả nhưng lại nghe tiếng ồn ào la hét trong một căn phòng. Sinh nghi, cả ba đến gõ cửa. Cửa mở nhưng có một người đàn ông kéo phụ nữ vừa mở cửa vào rồi đóng rầm lại ngay.
Cảnh sát gõ tiếp không ai mở nên họ phá cửa xông vào. Câu chuyện diễn biến xấu nhất đưa đến súng đạn nổ ra và nạn nhân chủ nhà mất mạng tại chỗ. Cảnh sát đổ lỗi cho ông Liu đã cầm chiếc kéo đâm họ, để tự vệ họ đã nổ súng. Hiện nay, tin tức mới nhất cho biết vụ điều tra xem lỗi về ai vẫn chưa ngã ngũ vào đâu và nó sẽ kéo dài chưa biết khi nào mới xong. Người đã gọi điện thoại báo cảnh sát ra mặt và tỏ vẻ vô cùng hối tiếc cho hành động của mình.


Ứng cử viên tổng thống Emmanuel Macron (giữa) ôm vai ông Jacques Sun (thứ năm từ bên phải), nhân vật bị nghi là gián điệp của Trung Cộng. (CRAAF)

Vào đầu tháng Tư, ứng cử viên hội Tiến Bước (Emmanuel Macron) đã tiếp gia đình nạn nhân (bà vợ ông Liu và 5 người con sinh trưởng tại Pháp). Trong buổi hẹn gặp mặt trò chuyện hỏi han, công chúng nhận thấy sự có mặt của ông Jacques Sun vốn dĩ là điệp viên của Trung Cộng nằm vùng. Tin sốt dẻo này do cơ quan tình báo Pháp DGSI (Direction Générale de la Sécurité Intérieure, tổng cục an ninh quốc nội) cung cấp.

Theo hình ảnh của báo chí và mặc dù có trò hỏa mù là buổi hẹn dời lại, ông Macron đã mời khoảng 20 đại diện cộng đồng Châu Á trong đó có ông Sun là chủ hãng thương mại - trưởng đoàn ủy ban cố vấn cộng đồng gốc Á tại Pháp, theo ảnh chụp của oushinet.com. Mặc dù cười mỉm nhưng ông Sun có hai nắm tay cung chặt lại hơi có nét căng thẳng giống chuẩn bị đấu võ Kung Fu.

Theo tin tình báo phản gián của Tây, ông Sun này đội lốt vỏ ngoài thương gia nhưng bên trong là gián điệp Bắc Kinh gài vào. Ông Sun sẽ chuyển tin cho chính phủ Tàu. Thật đáng lo ngại nếu ứng cử viên tổng thống sau này đắc cử lại liên hệ tới nội gián Trung Cộng. Tuy nhiên, các thân tín viên của Macron trả lời rằng họ biết chuyện và không lo ngại gì cả. Sự có mặt của ông Sun đại diện là bình thường, các cộng đồng khác không ai phản đối. Hơn nữa, trong khách mời có cả viên cố vấn quận 13 của thủ đô Paris.
Khi bị chất vấn thẳng về vấn đề tế nhị này, ông Sun đã kịch liệt phản đối đó là chuyện bịa. Ông nói ông sinh ra tại Pháp từ nhỏ đến lớn, chỉ lo cho cộng đồng mà thôi. Theo lời viên nữ phụ tá của ông Sun tên là Jackie Troy, thì họ muốn liên lạc với tất cả ứng cử viên tổng thống để báo nguy cho người gốc Á vậy thôi, nhưng chỉ có ông Macron trả lời và mời gặp.  

Một tuần lễ sau cái chết đáng tiếc của ông Liu, khoảng 6 ngàn người tụ họp tại công trường Cộng Hoà Paris để đòi hỏi Công Lý và Sự Thật. Họ chống đối sự dùng võ khí bừa bãi sẽ đưa đến chết người cho tất cả mọi người không riêng gì gốc Á Châu hay quốc tịch nào khác. Đây là điều đáng làm vì thật sự lính canh quá sợ sệt nên tâm lý không ôn hoà mà sẵn sàng bóp cò súng bất cứ lúc nào thấy mình bị đe dọa. Những người tụ tập dương biểu ngữ với lời ghi rõ yêu thương nước Pháp.

Cuộc điều tra tiến hành cho biết thêm nhiều chi tiết như cả ba nhân viên công lực đều bị tạm ngưng chức vụ, riêng kẻ bắn chết người được trị bệnh tâm lý tổn thương (arrêt de maladie) vì có nhiều vấn đề nhất. Cuộc giải phẫu tử thi cho biết nạn nhân từ trần tại chỗ vì nhất viên đạn bắn trúng tim ngay nhĩ thất trái, tầm bắn cách xa dưới 2 mét (cự ly). Nạn nhân có chỉ số cồn 0.71 gam trong 1 lít máu, đây là dấu hiệu cho biết ông đã uống rượu trước đó. Cây súng lục cầm tay ngắn gọn có tên là Sig Sauer 9 mm bán-tự động đã được dùng bởi nhân viên cảnh sát ăn mặc thường phục. Thông thường, tổ đi tuần tra chỉ được dùng loại súng Taser (súng lục điện, trên nguyên tắc chỉ làm nạn nhân bị tê liệt tạm thời để lính bắt) nhưng tại sao đêm đó lại không dùng đến nếu có? Câu hỏi do chính cảnh sát đặt ra.

Quan tòa sẽ tiến hành vụ án với tội phạm vô danh X đã gây nên cái chết không cố ý khi dùng súng bởi nhân viên công lực. Hiện tại, gia đình nạn nhân Liu S. đã kêu gọi sự ôn hoà của những người ủng hộ và tiếp tục cuộc thưa kiện làm sáng tỏ nội vụ. Dĩ nhiên, chính quyền Trung Hoa cũng lên tiếng đòi hỏi ánh sáng công lý và sự bảo vệ dân họ sinh sống tại Pháp.

Một sự kiện khác xảy ra trước đó (23 tháng Ba, 2017) gây tiếng vang khá nhiều trong cộng đồng Châu Á là một đoạn phim ngắn (vidéo-clip trên youtube) với nhiều gương mặt danh nhân Pháp gốc Á Châu (nhiều nhất là Việt Nam, kế đó là Trung Hoa, Lào, Cam Bốt, Nam Dương…) xuất hiện vài giây. Họ muốn phản đối nhẹ nhàng sự kỳ thị chủng tộc Âu - Á qua những lời nhắn nhủ dịu ngọt rất tâm lý.

Phim rất ngắn nhưng có chủ đề phong phú ý nghĩa: Chúng tôi đã là chiến binh đánh thuê cho mẫu quốc, là nhân công đồn điền hay đường sắt, là thuyền nhân trốn Cộng Sản VN, là sinh viên du học, v.v.. Hiện nay chúng tôi đã trở thành dân Pháp (Français) và làm đủ thứ nghề như công nhân, kỹ sư, thợ thuyền, bác sĩ, toán học gia, thể tháo gia, nữ tài tử xi nê ma, ca sĩ, nhà soạn nhạc, ký giả đài truyền hình... Trong vòng 1 phút 57 giây đã xuất hiện Linh Đan Phạm (nữ tài tử xi nê), Trịnh Đức (đấu thủ bóng bầu dục), Frédéric Chau (tài tử kiêm đạo diễn), nữ ký giả Emilie Tran Nguyen và nhiều gương mặt khác nữa rất tuyệt vời phong thái kèm theo tài liệu phim cũ đen trắng.


Với tựa đề Asiatiques de France, chân dung nữ tài tử Linh Đan Phạm phóng lớn.

Trước khi những ý kiến phê bình bị xóa bỏ, tôi đã đọc được nhiều người Pháp khen tặng dân Á Châu - nhất là người Việt Nam ta, đã gia nhập hài hòa vào quê hương thứ hai và rất thành công. Họ tỏ vẻ không hài lòng vì đoạn phim ngắn này có vẻ gây nên sự khó chịu như gán cho dân sở tại sự kỳ thị thật ra là không có đối với người Châu Á. Người Việt nói riêng được chấp nhận nhanh chóng vì chịu khó thay đổi theo nếp sống Châu Âu. Có lời phê không cần phải làm vidéo này.

Tiếp theo, là đoạn phỏng vấn tài tử Frédéric Chau gốc Cam Bốt lai Trung Hoa và Việt Nam. Anh nói vấn đề trở thành trầm trọng từ khi có một thương gia Tàu bị du đãng gây tử vong để cướp của. Chúng tưởng lầm là họ giàu có và hay để tiền mặt trong nhà. Bị đụng chạm đến, cả tổ kiến vàng cần mẫn phải xuống đường phản ứng tuy quả thật người Châu Á nói chung thuộc loại người dằn lòng xuống nhịn nhục rất nhiều. Vụ giết chóc này chưa giải quyết xong ở vùng Aubervilliers thuộc ngoại ô Paris (Seine-Saint-Denis) vì chỉ bắt được ba kẻ tình nghi từ 15 đến 19 tuổi theo vidéo canh chừng vào tháng Tám năm ngoái. Kỳ này thì cảnh sát có vẻ đã đi quá đà. Chúng ta chờ xem sau khi có tổng thống mới thì sự việc có tốt đẹp lên hay không. (nd)