Đài Loan mất El Salvador, nữ tổng thống ghé NASA của Mỹ

Người này đã cầm một tấm bảng đứng trước Tòa Đại Sứ Đài Loan tại thủ đô San Salvador ngày thứ Ba, 21 tháng Tám. Những chữ Tây Ban Nha trên tấm bảng có nghĩa là: “Thay mặt người dân El Salvadore, tôi đến đây để xin được Đài Loan tha thứ cho chúng tôi.” Trước đó, El Salvador đã quyết định từ bỏ ngoại giao với Đài Loan để đứng về phía Trung Cộng. (Getty Images)

ĐÀI BẮC - Bàn tay của Trung Cộng đang gia tăng sức mạnh để bóp nghẹt Đài Loan. Vào ngày thứ Ba, đảo quốc này đã mất thêm một nước đồng minh khác vào tay Bắc Kinh, khi quan hệ ngoại giao với El Salvador bị cắt đứt. Vụ đoạn giao này là thêm một chiến thắng chính trị cho Trung Quốc, khi nước khổng lồ này đang tìm cách cô lập hòn đảo tự trị trên chính trường toàn cầu.

Việc cắt đứt bang giao với quốc gia Trung Mỹ đã khiến cho Đài Loan chỉ còn quan hệ chính thức với 17 nước trên thế giới. Trong số này có nhiều quốc gia nghèo và nhỏ ở Trung Mỹ và Thái Bình Dương, như Belize và Nauru.
Hôm thứ Ba, Ngoại Trưởng Đài Loan Joseph Wu nói rằng chính phủ của ông đang không muốn cạnh tranh với Trung Quốc trong việc vận động sự ủng hộ ngoại giao bằng tiền bạc. Ông lên án cuộc vận động của Bắc Kinh nhằm dụ dỗ các đồng minh Đài Loan từ bỏ đảo quốc này, bằng những lời hứa hẹn sẽ cung cấp hỗ trợ tài chính và đầu tư rất lớn.

Theo tin của hãng thông tấn AP, ông Wu nói, “Việc dấn thân vào hoạt động ngoại giao viện trợ tài chánh, hoặc cạnh tranh với Trung Quốc bằng tiền mặt, hoặc thậm chí cung cấp tiền bạc chính trị phi pháp, là vô trách nhiệm. Chính phủ của tôi không muốn và không thể làm như vậy.”

Trong một bài diễn văn trên truyền hình, Tổng Thống Salvador Sanchez Ceren của El Salvador, đã tuyên bố rằng nước ông đang chuyển sự ủng hộ ngoại giao sang phía Bắc Kinh. Đảng của ông sẽ phải giáp mặt với kỳ bầu cử tổng thống trong tháng Hai năm sau.

El Salvador là quốc gia thứ ba trong năm nay đã lìa bỏ Đài Loan để theo Trung Cộng, và là nước thứ năm tính từ khi Tổng Thống Tsai Ing-wen (Thái Anh Văn) lên nhậm chức trong năm 2016. El Salvador nối tiếp Burkin Faso, Cộng Hòa Dominica, Sao Tome, Principe, và Panama.

Trung Quốc nói rằng đảo quốc Đài Loan là lãnh thổ của họ, và tìm cách dụ dỗ hoặc thúc ép các đồng minh ngoại giao của Đài Bắc cắt đứt bang giao, từ khi bà Tsai đắc cử tổng thống. Bắc Kinh nghi ngờ rằng chính phủ của bà sẽ tìm cách tuyên bố độc lập.

Một số phân tích gia tin rằng việc Bắc Kinh không ngừng thúc đẩy để cách ly Đài Bắc trên khắp thế giới, và loại trừ Đài Bắc ra khỏi các diễn đàn toàn cầu, là một phần của chiến lược quyết liệt của chủ tịch Tập Cận Bình, nhằm ép Đài Loan vào dưới quyền kiểm soát của ông trong thời gian ông nắm quyền.

Trong khi đó, dân số 23 triệu người của Đài Loan vẫn sinh sống giống như người dân tại bất cứ quốc gia dân chủ nào khác, với những cuộc bầu cử, chính phủ, tiền tệ, chính sách quân sự và ngoại giao riêng của họ, và đa số công dân đều tự xác định là người Đài Loan.

Tin El Salvador từ bỏ Đài Loan được tiết lộ đúng lúc Tổng Thống Tsai kết thúc một chuyến đi gây chú ý tại Mỹ Châu La Tinh, trong đó bà có ghé Hoa Kỳ. Bà đã đến viếng thăm trung tâm không gian NASA ở Houston lần đầu tiên, gây ra những lời chỉ trích từ Trung Quốc.

Khi đến phi trường quốc tế của Đài Loan vào cuối ngày thứ Hai sau chuyến công du chín ngày, bà Tsai nói, “Đài Loan sẽ không cúi đầu trước áp lực. Áp lực sẽ chỉ làm cho chúng tôi quyết tâm và đoàn kết hơn. Điều đó sẽ chỉ thúc đẩy quyết tâm của chúng tôi tìm đến nước ngoài nhiều hơn.”

Qua ngoại giao bán chính thức, Đài Loan vẫn có những mối quan hệ chặt chẽ với Mỹ, Anh, và các quốc gia Tây Phương khác, mặc dù thiếu sự công nhận chính thức.

Tuy nhiên trong nhiều năm qua, cả Trung Quốc lẫn Đài Loan đều tham gia vào hoạt động ngoại giao dùng viện trợ và đầu tư, để tranh giành các nước đồng minh. Đài Bắc cung cấp các gói hỗ trợ và phát triển kinh tế hào phóng, và có một lần trả tiền cho một đầu bếp Đài Loan để nấu ăn cho quốc vương của Swaziland.

Tuy vậy nền kinh tế đang phục hồi của đảo quốc này hiện đang vất vả cạnh tranh với bịch tiền lớn hơn của Trung Quốc, cũng như với áp lực chính trị đáng kể mà Bắc Kinh có thể gây ra.