Di dân lậu giúp nhà mới xây được bán giá thấp, nhưng không ở California

Một công nhân đang cắt ống nước trước nhà đang được xây ở Petaluma, California. (Justin Sullivan/ Getty Images)



Các luật di trú California ảnh hưởng đến thị trường gia cư theo nhiều cách thức. Những luật này có một tác động khác nữa trên thị trường nhà ở, nhưng ít được nghiên cứu: phí tổn xây dựng nhà mới.
Một bài viết mới đây, đăng trên trang mạng công ty dữ liệu địa ốc Zillow, đã phân tích ảnh hưởng của một luật hạn chế di dân tại tiểu bang Georgia đối với di dân bất hợp pháp làm việc trong tiểu bang này. Khi Georhia ban hành các hình phạt nghiêm ngặt hơn đối với những di dân không có giấy tờ sử dụng căn cước công nhân giả mạo, thì giá của những ngôi nhà mới tăng lên khá cao.

Trước khi có luật ấy, tiền bảo hiểm cho những ngôi nhà mới tính trung bình là 34% trên việc bán lại một ngôi nhà bình thường. Sau khi luật ấy được ban hành, tiền bảo hiểm nhà mới xây tăng lên tới mức 32%. Đây là một mức tăng trung bình $26.000 mỗi căn nhà mới.

Theo Pew Research Center cho biết, từ việc tạo cảnh sân vườn, cho tới việc đổ bê tông, dựng khung và lắp đặt những chi tiết hoàn thiện, công việc xây dựng trung bình thuê mướn hàng chục người. Trong số đó có 15% là những di dân sống không có giấy tờ hợp lệ tại Mỹ. Theo một bản phúc trình của UCLA, mô tả theo cách khác, trong số những di dân mới đây từ Mexico, có 43% được tuyển dụng trong ngành xây dựng.

California là một trong sáu tiểu bang được gọi là một “tiểu bang dung thân” cho những di dân không có giấy tờ. Đạo luật Trust Act năm 2014 của tiểu bang cấm các giới chức giam giữ những di dân lậu hoặc chuyển họ đến các trung tâm trục xuất, trừ khi người nhập cư bị buộc tội vi phạm nghiêm trọng. Nhiều thành phố và quận hạt ở California có những đạo luật càng nghiêm ngặt hơn nữa, ngăn cản việc thực thi các luật nhập cư của liên bang. California cũng cho phép những người nhập cư không có giấy tờ có thể xin được bằng lái xe.

Với số di dân không có giấy tờ ở California nhiều hơn so với các tiểu bang khác, lao động rẻ tiền ắt phải dồi dào ở đây, giúp cho chi phí xây nhà thấp hơn và lợi nhuận cho công ty bán nhà được cao hơn.
Tưởng là đúng như vậy, nhưng ở California, những ngôi nhà mới gây tốn kém 40% -50% nhiều hơn, so với những vụ bán lại nhà tương tự, tùy thuộc vào địa điểm, tương tự như Georgia, với những luật nghiêm ngặt của tiểu bang đối với những người làm việc không có giấy tờ.

Với người lao động giá rẻ mà các công ty xây cất California tận dụng, tại sao giá nhà mới tại California không giảm xuống? Tại sao những khoản tiết kiệm từ việc thuê công nhân rẻ lại không được chuyển sang cho những người mua nhà?

Thật sự thì việc xây nhà ở California rất tốn kém, và không chỉ vì chi phí đất đai cao, làm tăng giá của nhà mới và nhà bán lại. Luật bảo vệ môi trường là yếu tố quan trọng.

Đạo Luật Bình Đẳng Môi Trường California (CEQA) được áp dụng đối với những ngôi nhà mới, bắt buộc các cơ quan địa phương phải tuân theo nhiều thủ tục, để đánh giá sự xây nhà ảnh hưởng đến môi trường của một dự án trước khi cấp giấy phép. Điều đó có vẻ đơn giản dễ dàng, nhưng trong thực tế CEQA có thể trì hoãn và hủy bỏ các dự án xây nhà, làm cho việc đó trở nên tốn kém hơn và rủi ro hơn cho các nhà xây dựng. Hơn nữa, những người ủng hộ NIMBY (các cư dân chống đối dự án xây dựng mới vì ở gần nhà họ) thường xuyên lạm dụng CEQA, để ngăn chặn các dự án mà họ không thích.

Trong năm 2016, Thống Đốc Brown đề nghị một cách thức giải quyết vấn đề CEQA, để thúc đẩy việc xây dựng nhà mới. Đề nghị ấy đã bị thất bại, vì bị chỉ trích dữ dội từ nhiều phía, trong số đó có các nhóm bảo vệ môi trường và các nghiệp đoàn.

Vì vậy, việc xây nhà mới vẫn còn đắt cho các hãng xây dựng, và những người mua nhà.
Một giải pháp nằm trong việc cải cách pháp luật, sẽ cân bằng những mối quan ngại của các nhà môi trường, các hãng xây dựng, các chủ nhà và những người lao động.