Mẹo Vặt

Đường và mật

Tuesday, 01/09/2015 - 10:25:16

Mật ngọt chả kém gì đường, có thứ còn ngọt hơn. Vậy, có cần hạn chế dụng mật không? Hôm nay chúng ta tìm hiểu về thứ mật phổ thông nhất là Honey.

Bài VŨ HẰNG

Mấy hôm rồi ra ngoài trời đào mương, đào đất để đối phó với bọn mối, hôm nay chúng ta vào nhà, xuống bếp, pha ly nước chanh đường uống cho đỡ mệt… Chà, ly nước mới ngọt ngào hấp dẫn làm sao. Tưởng tượng nếu không có đường thì làm sao có được cái cảm giác “đã đời” đó? Nhưng một mặt khác, chúng ta thường nghe khuyên nên giảm bớt xài đường, bỏ hẳn được càng tốt. Cũng có khi được khuyên nên dùng mật thay thế, bởi vì mật là sản phẩm gần gũi với thiên nhiên hơn. Nhưng chọn mật thế nào dường như không dễ, bởi vì ngoài chợ bầy bán đủ thứ mật với những tên tiếng Anh, tiếng Mỹ… loạn cào cào, chả biết dựa vào đâu mà phân biệt. Vậy, thực ra có bao nhiêu thứ mật? Có gì khác với đường? Và giữa những thứ cùng được gọi là “mật,” chúng có gì khác nhau?
Trước tiên, dù đường hay mật, tất cả đều rất ngọt, rất hấp dẫn và rất cần thiết để làm một ly nước giải khát, một chén nước chấm, hoặc một đĩa nấu ngon lành. Sự khác biệt? Rõ ràng nhất, đường thì khô, còn mật thì ướt, chẳng hạn như Honey (mật ong), Molasses (mật mía), Maple (mật lá phong), Stevia (mật dược thảo), mật Agave, mật bắp (corn), mật chà là (date), mật gạo đỏ (brown rice)… Mật ngọt chả kém gì đường, có thứ còn ngọt hơn. Vậy, có cần hạn chế dụng mật không? Hôm nay chúng ta tìm hiểu về thứ mật phổ thông nhất là Honey.

Phải hút từ 1,000 tới 1,500 bông hoa, ong mới đầy được một dạ dầy mật



Honey

Nguyên thủy là mật hoa (nectar), được loài ong hút lấy và chế biến mà thành Honey. Mật hoa 80% là nước với một số thành phần đường phức hợp. Nếu chịu khó gỡ đài hoa ra, chúng ta sẽ có thể thấy mật hoa đọng lại như một giọt sương trong vắt ở đáy. Những con ong được giao nhiệm vụ đi kiếm mật có một cái lưỡi dài hình ống rỗng giúp chúng hút mật hoa và chứa vào ngăn mật trong bao tử. Đúng ra, ong có hai bao tử, một bao tử chỉ để chứa mật, còn bao tử kia để chứa đồ ăn bình thường. Bao tử mật có thể chứa được gần 70 mg mật hoa, và khi đầy rồi, trọng lượng con ong sẽ cân nặng gấp đôi. Con ong phải hút được từ 1,000 đến 1,500 bông hoa mới đủ số mật làm đầy dạ dầy.
Ong mật sau đó đưa cái bụng ặc è bay về tổ, và đàn ong nội trợ (house bees) sẽ xúm lại chĩa vòi vào bụng nó để hút mật từ đó ra, rồi bắt đầu “nhai” mật chừng độ nửa tiếng đồng hồ. Trong lúc nhai, dạ dầy ong nội trợ sẽ tiết ra một hóa chất (enzymes) để phân hóa các thành phần đường phức hợp biến thành loại đường phổ thông dễ hấp thụ và có thể giữ lâu trong tổ mà không hư.


Đàn ong nhả sáp, vít chặt ô cửa tổ để bảo vệ mật




Sau đó đàn ong nội trợ sẽ đem mật đã được chế biến, cất vào trong các ngăn riêng gọi là Honeycomb. Ở đây, nước sẽ từ từ bốc hơi, để lại một chất si-ô đặc sền sệt. Để giúp cho mật chóng khô, đàn ong xúm vào, dùng đôi cánh bé nhỏ của mình ra sức quạt, quạt… ngày đêm cho đến khi thành phẩm chỉ còn là một cục nhơn nhớt. Khi đó đàn ong mới nhả sáp ra, làm thành một cái nút chặn ở mỗi ô cửa tổ. Mật, bây giờ đã là Honey, được chứa an toàn trong mỗi ô để làm thực phẩm cho đàn ong ăn dần. Trong một năm, tổng lượng số mật được cả đàn ong tiêu thụ vào khoảng 120 pounds tới 200 mật ong.
Sau khi mật sệt lại, và sáp đã được nhả ra để làm thành nút chặn cửa, bản năng loài ong cho chúng biết rằng kho lương thực bây giờ là an toàn. Nhưng thực tế chẳng mấy khi được như vậy, bởi vì sau đó, honeycomb sẽ bị con người phá tan tành để lấy mật mang ra chợ bán. Loài ong chẳng hề hay biết, vẫn cứ cần mẫn đi tìm mật hoa, xây tổ, quạt cánh và nhả sáp chặn cửa… như chưa từng có gì xảy ra.
Mật ong vừa lấy trong tổ ra là một sản phẩm thiên nhiên quí giá. Nhiều cuộc nghiên cứu cho thấy mật ong tinh ròng có tính kháng sinh rất cao, có thể dùng làm thuốc sát trùng trong nhiều trường hợp bệnh tật. Sử dụng như thực phẩm, mật ong có nhiều antioxidants (chống lão hóa), nhiều khoáng chất, nhiều vitamin, và chất bổ dưỡng đến nỗi nó đã được tôn lên thành “super food.” Nhưng các bạn đừng vội nghĩ rằng chỉ cần xài vài bình Honey, mình sẽ có thể lột xác trẻ lại hàng chục tuổi. Hằng không nói dối, nhưng có điều là khi sản phẩm tới tay chúng ta, mật đã được các tên phù thủy pha loãng, chế hóa nhiều lần… biến những cái chai “super food” thành những chai nước đường không hơn không kém!
Vậy làm thế nào để mua được mật ong tinh ròng, bạn nào có mẹo vặt gì, xin vui lòng lên tiếng nhé.
Vuhang231@yahoo.com

 

Viết bình luận đầu tiên

MỚI CẬP NHẬT