Giá mua bán cầu thủ trong bóng đá Âu châu

Tuy giới hạn đề tài trong làng bóng đá Âu châu nhưng kỳ thực là bàn chuyện giá cả cho luôn cả bóng đá thế giới, bởi bóng đá quốc tế là cả một phạm vi mở rộng trong thế giới ngày nay chứ không còn vấn đề ranh giới khi xét đến sự di chuyển của một cầu thủ nước này qua một nước khác. Bóng đá quốc tế từ lâu đã là một hoạt động kinh doanh lớn. FIFA kinh doanh, UEFA kinh doanh, CONCACAF kinh doanh, CONMEBOL kinh doanh, v.v..

Mà đã nói đến hai chữ "thị trường" thì chúng đi đôi với bốn chữ "kinh tế toàn cầu" và từ thị trường khu vực này qua thị trường khu vực khác cơ bản là như một hệ thống bình-thông-nhau. Cầu thủ thuộc hiệp hội bóng đá Nam Mỹ CONMEBOL chẳng hạn, xem giá cả người ta trả cho mình ra sao trong một đội ở Nam Mỹ để tính chuyện coi xem có nên bỏ xứ để qua Âu Châu hay Trung Quốc mà đầu quân cho một đội khác. Tất nhiên phải là cầu thủ loại "có giá" thì mới có khả năng tính đến chuyện đó. Thế nào là "có giá"? "Có giá" nghĩa là các đội banh lớn trên thế giới đều rình rập lẫn nhau, coi xem cầu thủ ở các đội khác người ta đấu đá ra sao, rồi từ đấy mới cho người đi "dạm ngõ"!

Chẳng hạn, ví dụ trong muôn một, như cầu thủ người Ý Graziano Pellè trong mùa Hè này đã được đội Shandong Luneng Taishan (Sơn Đông Lữ Năng Thái Sơn), một trong những đội hàng đầu của Siêu Hội Túc Cầu Trung Quốc, mua từ đội Southampton thuộc Premier League bên Anh với cái giá tương đương $16.5 triệu, với mức lương tương đương $330,550 một tuần lễ, là thuộc loại "đáng kể"! "Đáng kể" vì đội Southampton bên Anh bề nào cũng chỉ đứng hạng thứ 13 trong Premier League ở mùa bóng 2015-16 vừa rồi, nhưng đám chủ nhân của đội Shandong hẳn nhiên đã có dịp xem giò xem cẳng của Pellè trong giải Euro 2016 vừa mới đây, khi anh ta đấu trong hàng ngũ đội tuyển quốc gia Ý, ghi 1 bàn thắng ở vòng loại, ghi 1 bàn thắng ở vòng 16 nhưng sút cú penalty ở vòng đá luân lưu tứ kết bị thủ môn Neuer của Đức bắt được. Nếu trận đó Ý thắng và Pellè sút cú penalty thành công thì dễ chừng đội Southampton đã đòi đội Shandong phải trả cái giá cao hơn!

Cầu thủ người Ý Graziano Pellè được các fans Trung Quốc tiếp đón khi đến phi trường Sơn Đông. (Getty Images)


Đối với tất cả những mặt hàng thuộc loại "cao giá" trong kinh tế thế giới thì người ta vẫn thường theo giá biểu các mặt hàng đó ở một vài "trung tâm chuẩn." Tỷ dụ như người ta nhắc đến thị trường vàng ở London, thị trường kim cương trước đây ở Luxembourg, thị trường dầu hỏa theo giá biểu của nhóm các nước sản xuất dầu hỏa chủ chốt OPEC ở Trung Đông, v.v..

Đối với bóng đá quốc tế thì người ta coi giá biểu cầu thủ trên thị trường Âu châu như một thứ la bàn để định hướng. Vì trong khi bên phương Đông, tình hình môn bóng đá ở Nhật, Nam Hàn, Trung Quốc còn phải chờ ngày có cái gì đấy nổi bật hơn, thì từ Phi Châu, Nam Mỹ, có bao nhiêu cầu thủ sáng giá là có bấy nhiêu người cứ nhắm vào nhóm Premier League, Ligue 1, Bundesliga, Serie A và La Liga để đem cặp giò của mình đi bán.

Tất cả các đội lớn bên Âu châu đều cần có cầu thủ loại đắt giá để nhắm leo lên nhóm bốn, năm đội hàng đầu. Có ở vị trí đó thì mới được các hãng truyền hình người ta chiếu cố để mua đặc quyền tiếp vận các trận đấu. Thông tin mới nhất cho thấy là 17 trong số 30 đội banh giàu nhất thế giới đều năm trong Premier League bên Anh. Và tiền nhóm Premier League sẽ thu được từ các hãng truyền hình cho mùa bóng 2016-17 sẽ lên tới $2.1 tỷ!
Khoản tiền đó sẽ được điều phối theo tỷ lệ sao đấy cho tất cả các đội trong Premier League là một chuyện, còn chuyện quan trọng hơn là nếu không đạt được giải vô địch trong mùa bóng, không thuộc ít nhất bốn đội hàng đầu để được đương nhiên tham dự các giải lớn như UEFA Champions League thì không được các công ty kinh doanh người ta mượn tên đội mình để quảng cáo các mặt hàng hoặc dịch vụ.
Có thuộc những đội hàng đầu thì khi có trận banh ở sân nhà của mình, thiên hạ mới chịu khó bỏ tiền mua vé đi xem. Chuyện này dắt qua chuyện kia với mục đich tối hậu là làm sao thu cho được nhiều tiền để có thể mua cầu thủ loại đắt giá nhất để tiếp tục đứng trong nhóm hàng đầu. Một cái vòng luẩn quẩn với tiền là động lực chính .

Thế nào là cầu thủ "đắt giá"? Một ví dụ: Cầu thủ trung vệ Paul Pogba người Pháp gốc Guinée, cựu thuộc địa Pháp khi xưa bên Phi Châu, hiện đang được Manchester United bên Anh sẵn sàng trả cho đội Juventus bên Ý với cái giá tương đương $ 130.9 triệu. Trước đấy thì cả hai đội Real Madrid và Barcelona bên Tây Ban Nha cũng nhắm nhía cậu này nhưng chưa dám leo lên mức giá như vậy; phần vì chuyện tiền nong nhưng chủ yếu là vì họ cũng đã có những cầu thủ cơ hữu chả thua gì Pogba!

Từ đấy ta mới có tình hình sau: Trong mùa Hè năm nay, mùa các đội lo chuyện củng cố đội ngũ, mua bán cầu thủ thì cái giá người ta bỏ ra để mua cầu thủ mới trong Premier League bên Anh đã lên quanh quẩn ở cái mức tương đương $ 39.2 triệu!

Diễn biến qua thời gian là kiểu như sau :
Khoảng 15 năm trước đây Juan Sebastian Veron của đội Lazio bên Ý được Manchester United mua về với cái giá tương đương $36.7 triệu thì ai nấy đã há hốc miệng nhưng chưa kịp khép lại thì sau đấy Real Madrid mua Zinedine Zidane từ đội Juventus với cái giá tương đương $61 triệu khiến bao nhiêu cái miệng vẫn cứ thế tiếp tục há hốc!

Nhưng rồi 10 năm trước đây thì tình hình lại tiếp tục "đổi mới": Manchester City bỏ ra tương đương $ 62.1 triệu để mua cầu thủ Carlos Tevez người Argentina từ đội Manchester United. (Có điều là cầu thủ đắt giá vào một thời điểm nào đấy thì với thời gian có thể xuống giá, bởi vậy mà qua năm 2013 thì Tevez được M.C. bán cho Juventus bên Ý với cái giá tương đương $15.7 triệu, để rồi qua năm 2015, ở cái tuổi 31, Tevez quy cố hương, về đấu cho đội Boca Juniors bên Argentina là đội xưa kia anh ta xuất thân. Cũng cần quay về cho kịp trước khi trở thành “quá già” tính theo tuổi tác của một cầu thủ quốc tế vì năm nay Tevez... "đã 32")!

Và rồi 5 năm trước đây thì giá cả cầu thủ vẫn vẫn tiếp tục không cần đến bộ "phanh"! Bên Anh người ta không ngớt bàn tán về cái giá tương đương $65.4 triệu mà đội Liverpool bán Fernando Torres cho Chelsea. Điều đáng chú ý là ở chỗ một khi Liverpool bán cầu thủ của mình đi như vậy thì có nghĩa cầu thủ đó không thuộc hạng Liverpool cần giữ lại bằng mọi giá. Chẳng hạn như hiện nay thì Real Madrid khó nhả ra những Ronaldo, Bale, Benzema; và Barcelona thì còn lâu mới chịu nhả ra Messi, Suarez và Neymar!

Mùa Hè năm ngoái, Manchester City bỏ ra tương đương $175.30 triệu để mua về ba cầu thủ là Nicolas Otamendi, Raheem Sterling và Kevin De Bruyne; và Manchester United mua Anthony Martial từ đội Monaco bên Pháp với cái giá cao nhất cho một cầu thủ ở lứa tuổi 19 là tương đương $47 triệu!
Còn khoảng 45 ngày nữa thì chấm dứt mùa mua bán cầu thủ bên Âu châu. Người đi kẻ về trong hàng ngũ cầu thủ có giá thì chưa một ai được mua đi bán lại với cái giá dưới $40 triệu! Chẳng hạn như cầu thủ người Pháp gốc Mali, Phi Châu, là N'golo Kanté, 25 tuổi, đang ở với đội vô địch của Premier League là Leicester thì vừa rồi đây đã khăn gói qua đầu quân bên Chelsea với cái giá tương đương $42 triệu. Mà ấy là Kanté chưa thuộc hàng thượng thặng của Pháp cỡ như Giroud, Griezmann, Payet v.v.. Cậu ta nói với báo chí là tân huấn luyện viên người Ý Antonio Conte của đội Chelsea "thiết tha" với mình quá lắm cho nên cậu ta mới đành lòng bỏ Leicester mà về với Chelsea! Chả biết là ông kia có thiết tha đến mấy nhưng chủ nhận đội Chelsea chỉ muốn bỏ ra chừng $15 triệu mà thôi thì liệu Leicester có chịu bán hay không; hoặc nếu như Chelsea trả lương Kanté kém hơn so với Leicester thì cậu ta có còn mặn nồng với những lời ngon ngọt của ông Conte nữa hay thôi!
Chuyện "tình" trong bóng đá chăng? Làm gì có! Chỉ có chuyện tiền thôi à!