Kết quả điều tra: Thị trưởng bị cảnh sát giết trong tù

MANILA - Cảnh sát Phi Luật Tân đã sát hại một viên thị trưởng, trong khi ông đang bị giam trong nhà tù, theo các điều tra viên từ Bộ Tư Pháp cho biết. Điều này ngược hẳn với lời của cảnh sát và Tổng Thống Rodrigo Duterte, khi họ từng nói rằng ông thị trưởng bị giết chết trong một cuộc đấu súng.

Những lời tố cáo của Cơ Quan Quốc Gia Điều Tra (NBI) đã làm tăng thêm nỗi lo ngại rằng cảnh sát đã thực hiện nhiều vụ hành quyết khác, mà không xét xử theo đúng luật pháp. Những vụ này xảy ra trong cuộc chiến chống tội phạm gây nhiều tranh cãi của ông Duterte. Các quan sát viên ước lượng hơn 5,100 mạng người đã bị giết chỉ trong vòng năm tháng từ ngày ông Duterte lên làm tổng thống.

Cơ quan NBI, tương đương với Cơ Quan Điều Tra Liên Bang (FBI) tại Hoa Kỳ, nói rằng cảnh sát đã bắn chết thị trưởng Rolando Espinosa và bạn tù của ông là Raul Yap, trong lúc hai người này không được bảo vệ trong một buồng giam ở nhà tù của tỉnh trong tháng qua. Espinosa là thị trưởng thứ nhì bị cảnh sát bắn chết trong vòng hai tuần.

Cơ quan NBI nói, “Sau khi thực hiện một cuộc điều tra tường tận về những sự việc xung quanh vụ sát hại thị trưởng Espinosa và ông Yap, NBI kết luận rằng những lời khai của một số nhân chứng đã bác bỏ những lời nói rằng một vụ đấu súng đã xảy ra giữa các nhân viên cảnh sát và hai tù nhân, thị trưởng Espinosa và ông Raul Yap, nhưng thật ra đó là một vụ xóa sổ.”

“Xóa sổ” là một từ ngữ địa phương, nói tới việc cảnh sát giết chết một nghi can và sau đó tuyên bố rằng đương sự đã chết trong một cuộc đấu súng.

Ông Ferdinand Lavin, phó giám đốc của NBI, nói với các phóng viên, “Các bằng chứng, gồm cả chứng từ lẫn chứng cứ pháp y, đều tương hợp. Chúng tôi tin rằng chúng tôi được ủng hộ rất mạnh cho lập luận này.”
Ông Lavin nói rằng NBI đã đề nghị buộc 24 cảnh sát viên tội giết người và tội man khai, vì vai trò của họ trong vụ sát hại này, và những lời nói dối tiếp theo sau đó.

Cảnh sát bị tố cáo nói rằng họ đã bắn hai người ấy để tự vệ, khi họ bước trong xà lim trước lúc bình minh, để thi hành một trát tòa.

Ông Espinosa bị giam tù sau khi bị bắt trong tháng Mười vì những cáo buộc về việc sở hữu ma túy và súng đạn. Cảnh sát nói rằng ông có súng và chất ma túy methamphetamine ở trong buồng giam. Đến ngày 5 tháng 11 thì ông bị bắn chết trong nhà giam.

Các nhà lập pháp, các nhóm truyền thông, và những người bênh vực nhân quyền, đã chế nhạo lời khai của cảnh sát về những chuyện đã xảy ra. Họ thắc mắc rằng tại sao cảnh sát phải thi hành một trát tòa trong một xà lim nhà tù vào ban đêm, và tại sao video của máy thâu hình an ninh đặt trong nhà tù đã biến mất.
Tuy nhiên Tổng Thống Duterte đã nhiều lần bênh vực cho những cảnh sát viên có liên quan. Ông cam kết không bao giờ để cho một cảnh sát viên bị vào tù vì theo đuổi cuộc chiến chống nạn tội phạm do ông chủ trương.

Chỉ huy trưởng cảnh sát của ông Duterte đã cách chức nhân viên cảnh sát bị cáo buộc trong khi chờ một cuộc điều tra, nhưng ngay lập tức tổng thống phục chức lại cho nhân viên ấy.
Ông Duterte đã tố cáo ông Espinosa, thị trưởng của thành phố Albuera trong tỉnh Leyte ở miền phía đông, là một tay trùm ma túy.

Trong một bài diễn văn vào tối thứ Hai, một lần nữa tổng thống lên tiếng bênh vực cho cảnh sát trong vụ Espinosa.

Duterte, 71 tuổi, đã thắng lớn trong cuộc bầu cử hồi tháng Năm, một phần lớn là nhờ ông hứa sẽ giết hàng chục ngàn kẻ tội phạm, để ngăn ngừa việc Phi Luật Tân trở thành một nước ma túy.