Kết quả thỏa thuận ngưng chiến mậu dịch giữa Mỹ và Trung Quốc: bên nào cũng thua, Trump cần giữ thể diện

Dễ thở hơn một chút
Các chuyên viên tài chánh và mua bán chứng khoán đang chờ tiếng chuông kết thúc buổi trao đổi trên thị trường New York Stock Exchange (NYSE) vào chiều thứ Hai, 21 tháng Năm, tại thành phố New York. Ba thị trường chứng khoán lớn của Hoa Kỳ đều đăng trị giá trong ngày, sau khi các kinh tế gia và nhà đầu tư được nghe Bộ Trưởng Tài Chánh Steven Mnuchin nói rằng nguy cơ xảy ra một cuộc chiến mậu dịch giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đã được tạm thời ngăn chặn. Trong mấy tuần trước đó, thị trường chứng khoán đã sụt giảm trong sự lo âu, vì hai quốc gia dọa đánh thuế lẫn nhau trên các món hàng nhập cảng. (Drew Angerer/Getty Images)

HOA THỊNH ĐỐN - Theo nhận xét của một kinh tế gia chính của cơ sở tài chánh Moodys có uy tín trên thế giới, những lời tuyên bố chiến thắng xuất phát từ Tòa Bạch Ốc vào cuối tuần qua thật ra là chỉ để “giữ thể diện” cho phía Hoa Kỳ, tránh cho tổng thống không bị mất mặt vì không thể đạt được yêu sách với Bắc Kinh.
Trong ngày Chủ Nhật, Bộ Trưởng Tài Chánh Hoa Kỳ Steven Mnuchin loan báo rằng nguy cơ xảy ra một cuộc chiến thương mại đã được ngăn chặn, trong lúc hai nền kinh tế lớn nhất thế giới xúc tiến cách thức làm giảm bớt mức thâm thủng mậu dịch giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.

Những lời tuyên bố thắng lợi vang lên từ Tòa Bạch Ốc vào cuối tuần qua đều không quan trọng, theo trưởng kinh tế gia của công ty dịch vụ tài chánh Moodys cho biết vào ngày thứ Hai. Nhận xét của ông Mark Zandi đã làm giảm bớt niềm hy vọng rằng Hoa Kỳ đang đạt được thắng lợi lớn, trong các cuộc thương lượng với Trung Quốc nhằm ngăn chặn một cuộc chiến thương mại.

"Đó là một cuộc chiến mà cả hai bên đều thua. Không có người nào thắng ở đây cả,” ông Mark Zandi nói với đài CNBC ngày thứ Hai. “Những lời phát biểu chỉ nhằm giữ thể diện, vì rõ ràng đôi bên đã không đạt được một thỏa thuận nào cả.”

Lời loan báo của Bộ Trưởng Tài Chánh Steven Mnuchin hôm Chủ Nhật, rằng chiến tranh mậu dịch vừa mới xuất hiện đã được ngăn chặn, trong lúc hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đồng ý hủy bỏ những lời đe dọa về việc đánh thuế lẫn nhau, và thảo luận về các thông số cho một hiệp định thương mại rộng lớn hơn.
Trung Quốc đã đồng ý tiếp tục thảo luận về những biện pháp mà theo đó họ sẽ mua thêm sản phẩm của Mỹ nhiều hơn, để làm giảm bớt mức thâm thủng mậu dịch hàng năm lên tới $335 tỷ giữa hai bên. Nhưng Trung Quốc chỉ nói vậy chứ không có con số cụ thể nào được đưa ra.

Cả Hoa Thịnh Đốn lẫn Bắc Kinh đều không có một kế hoạch làm giảm cuộc chiến mậu dịch, cũng không biết họ muốn gì từ những cuộc thương thuyết sắp diễn ra.

Tổng Thống Donald Trump ban đầu đã đặt ra một yêu cầu rằng Trung Quốc phải làm giảm $200 tỷ trong mức thặng dư mậu dịch đối với Hoa Kỳ, điều mà Bắc Kinh không chấp nhận. Hàng xuất cảng của Mỹ sang Trung Quốc hiện thời là $150 tỷ mỗi năm, và Mỹ không có khả năng sản xuất và xuất cảng ở quy mô gia tăng số lượng hàng hóa đó sang Trung Quốc để san bằng mức $200 tỷ.

Kinh tế gia Mark Zandi nêu câu hỏi, “Số tiền đó sẽ mua gì? Với giá $200 tỉ? Chúng ta không thể bán kỹ thuật cho họ, vì đó là lợi thế tương đối của chúng ta. Vậy muốn được Trung Quốc mua $200 tỷ hàng, liệu chúng ta bán thêm nữa những mặt hàng nào? Đậu nành? Hay máy bay Boeing? Hay thứ gì khác."

Các chuyên gia mậu dịch lập luận rằng nhu cầu của Trung Quốc đối với các sản phẩm của Hoa Kỳ sẽ không tăng đủ lên tới mức họ cần, để mua một khối lượng hàng hóa của Mỹ như vậy.

Ông Zandi nói thêm rằng lẽ ra các cuộc thảo luận nên tập trung vào những vấn đề cơ cấu, như việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ (IP) cho các nhà đầu tư. Ông lặp lại điều mà nhiều kinh tế gia cảm thấy rằng con số thâm thủng mậu dịch không nên là trọng tâm của mối quan hệ mậu dịch Mỹ-Trung.