Tiêu Thụ

Lại bàn về việc vợ chồng khai thuế: Lợi và hại, chung hay riêng?

Friday, 03/04/2015 - 11:48:19

Ít ai biết rằng luật thuế còn cho phép hai vợ chồng mặc dầu chung sống hợp pháp, vẫn được quyền tách riêng hồ sơ, mỗi người tự khai lợi tức và chi phí riêng của mình. Làm như vậy, mỗi người chỉ khai lợi tức của riêng mình, những chi phí làm ăn của riêng mình…. Và chỉ chịu trách nhiệm trước sở thuế về bản thân mình mà thôi.


Nếu là vợ chồng, bạn nên suy nghĩ về việc nên khai chung hoặc khai riêng


Bài ERIC TRẦN

Lần trước chúng ta đã đưa ra một trường hợp cụ thể, trong đó vợ chồng khai thuế riêng hồ sơ thì có lợi hơn rất nhiều so với khai chung. Người trong cuộc cảm thấy rất tiếc vì đã thiệt hại khá nhiều tiền trong những năm trước đó khi cả hai vợ chồng cùng khai chung. Đáng tiếc hơn nữa là ngay cả nhân viên văn phòng làm thuế cũng không hề có ý kiến về sự chọn lựa nào có lợi hơn cho khách hàng của mình, cho đến khi người khách hàng đó vô tình mang hồ sơ đến một văn phòng khác. Tình cảnh này khiến chúng ta, những người tiêu thụ bình dân, phải tỏ ra tích cực hơn, cụ thể là phải đặt câu hỏi với nhân viên khai thuế rằng: Đằng nào có lợi cho tôi hơn? Vợ chồng khai chung hồ sơ? Hay tách riêng hồ sơ? Hôm nay chúng ta sẽ xem thêm số chi tiết về sự lợi hại liên quan đến những chọn lựa này.

Thế nào là khai chung, khai riêng?

Khai chung dĩ nhiên dễ hiểu: Hai vợ chồng cùng ký tên trên một hồ sơ thuế như một đơn vị gia đình, với lợi tức của 2 người, chi phí sinh hoạt, làm ăn của cả 2 người đều được tổng cộng lại…. Để từ đó, tính toán xem gia đình phải đóng thuế thêm hay được trả lại phần nào tiền thuế đã đóng lố trong suốt 1 năm qua. Ai cũng nghĩ rằng, đã là vợ chồng thì đương nhiên phải như vậy.
Ít ai biết rằng luật thuế còn cho phép hai vợ chồng mặc dầu chung sống hợp pháp, vẫn được quyền tách riêng hồ sơ, mỗi người tự khai lợi tức và chi phí riêng của mình. Làm như vậy, mỗi người chỉ khai lợi tức của riêng mình, những chi phí làm ăn của riêng mình…. Và chỉ chịu trách nhiệm trước sở thuế về bản thân mình mà thôi.

Khi nào nên khai riêng?

Trước tiên, xin nói về trường hợp khai chung: Trong đa số trường hợp, vợ chồng khai chung có lợi hơn. Đó là khi hoàn cảnh tài chánh của cả 2 vợ chồng tương đối đơn giản, đi làm hãng với số lương hơn kém không bao nhiêu, không có những khoản khấu trừ (như nợ tiền nhà, chi phí cho business). Ông Joseph Boyce, một kế toán viên hành nghề tại New York, cho biết, “Trong 95% trường hợp vợ chồng khai chung có lợi hơn, nhờ hưởng được mức thuế thấp. Khai riêng là bị thuế suất cao.” Nói tóm lại, không phải là vợ chồng nào cũng nên khai riêng – khai riêng mà không đúng thì hậu quả là khá đắt giá.
Vậy, lúc nào mới nên khai riêng? Ông Boyce cho biết, “Khó có một câu trả lời dứt khoát. Nó tùy theo trường hợp mỗi gia đình, và phải được người chuyên viên tài chánh tính toán chính xác.”
Nói chung, vợ chồng bạn có thể nghĩ đến tách hồ sơ để khai riêng, nếu rơi vào những trường hợp sau đây. Nhưng cũng cần biết rằng, đây chỉ là những gợi ý tổng quát, không phải là những qui tắc minh bạch trắng đen, và có thể thay đổi theo hoàn cảnh riêng mỗi người.
1. Cá nhân vợ/chồng được khấu trừ nhiều hơn:
Khấu trừ (deductions) là những khoản chi phí mà chúng ta được trừ bớt vào số lợi tức phải chịu thuế của mình (adjusted gross income, gọi tắt là AGI), để hạ giảm số thuế phải đóng ra. Nếu vợ chồng bạn có số AGI khác nhau, và một trong hai người lại có những khoản khấu trừ lớn, thì có lẽ khai riêng hồ sơ thuế sẽ có lợi hơn.
Nhưng cũng cần phải để ý là, có những khoản khấu trừ hoặc credit mà vợ chồng được hưởng khi khai chung, mà khai riêng thì không được hưởng nữa. Việc này phải tính toán trong từng trường hợp cụ thể.
2. Cá nhân vợ/chồng còn nợ tiền nhà nước
Nếu người vợ/hoặc chồng trước đây có nợ tiền nhà nước liên bang, và nay hai người khai chung lại có thể lấy tiền thuế về (tax refund), thì chính phủ có thể lấy số tiền tax refund ấy để trả vào món nợ cũ trước. Chẳng hạn, trước khi lập gia đình người chồng có vay tiền để đi học, thiếu thuế chưa trả hết, còn nợ tiền cấp dưỡng cho các con của người vợ cũ….. thì bây giờ tiền tax refund sẽ được dùng để trả nợ, có thể chẳng còn đồng nào cho người vợ hiện thời cả.
Trong trường hợp đó, người vợ nên khai riêng để khỏi lãnh nợ của chồng từ những ngày chưa chung sống với mình.
3. Không muốn dính líu trách nhiệm pháp lý
Khi khai thuế chung, cả 2 người sẽ đều có trách nhiệm pháp lý về bất cứ sai sót nào xảy ra, dù điều đó chỉ liên quan tới một người. Chẳng hạn, một trong hai người đã cung cấp những tin tức sai lạc về hoàn cảnh tài chánh của mình nhằm được giảm thuế. Trong trường hợp cảm thấy không an tâm và sợ bị liên lụy, bạn có thể xin khai thuế với hồ sơ riêng. Sau này, nếu sở thuế IRS phát giác ra điều sai lỗi và có biện pháp trừng phạt, bạn sẽ không bị dính chùm với người phối ngẫu của mình trong vụ lôi thôi đó.
4. Một người có lợi tức đặc biệt
Một số lợi tức đặc biệt - như tiền lời cổ phiếu, lợi tức cho thuê nhà thuê đất… - chịu thuế suất cao hơn. Nếu cá nhân vợ/hoặc chồng có nhiều lợi tức thuộc loại đó, khiến cho thuế suất chung bị nâng cao, thì mỗi người khai hồ sơ riêng chắc chắn là một “good idea”.
Trên đây là một số trường hợp tiêu biểu. Thực tế, chúng ta chỉ cần đặt câu hỏi cho nhân viên khai thuế. Nếu vẫn có thắc mắc thì tốt nhất xin người đó thử khai cả 2 cách, để xem cách nào lợi hơn. Với một chút lệ phí trả thêm mà có được câu trả lời cho một thắc mắc cần thiêt, thì đó chắc chắn là số tiền được sử dụng rất chính đáng.
Erictran216@yahoo.com

 

Viết bình luận đầu tiên

MỚI CẬP NHẬT