Lãnh đạo thế giới ca tụng cố tổng thống Bush: Một công bộc khiêm tốn

Tổng Thống Barack Obama đứng bên cạnh trong lúc cựu tổng thống George H.W. Bush phát biểu trong một buổi lễ tại Tòa Bạch Ốc ngày 15 tháng 7, 2013. (Getty Images)

HOA THỊNH ĐỐN - Những lời ca tụng dành cho cựu Tổng thống Mỹ George H.W. Bush, qua đời ở tuổi 94 đêm thứ Sáu, đã đổ về từ khắp nơi trên thế giới vào ngày thứ Bảy khi các nhà lãnh đạo toàn cầu vinh danh ông vì vai trò của ông trong việc giúp chấm dứt Chiến Tranh Lạnh và hạ giảm nguy cơ hủy diệt hạt nhân.

Ông Bush, vị tổng thống thứ 41 của Mỹ, cũng đánh bại quân đội Iraq của lãnh tụ Saddam Hussein trong Cuộc Chiến Vùng Vịnh năm 1991, nhưng mất cơ hội giành thêm nhiệm kỳ thứ hai tại Tòa Bạch Ốc sau khi không giữ được lời cam kết không đánh thuế mới.

Ông Mikhail Gorbachev, lãnh đạo cuối cùng của Liên Bang Sô Việt, nói, “Nhiều ký ức của tôi gắn liền với ông ấy.”

Ông Gorbachev là người đã cùng ông Bush ký một hiệp ước giảm thiểu vũ khí chiến lược nhằm giảm quy mô kho vũ khí hạt nhân của hai nước.

“Chúng tôi làm việc cùng nhau trong những năm tháng đầy biến động. Đó là một khoảng thời gian đầy kịch tính đòi hỏi trách nhiệm to lớn từ mọi người,” hãng tin Interfax của Nga dẫn lời ông Gorbachev nói về ông Bush.

Phát biểu tại Buenos Aires, Tổng Thống Donald Trump nói ông Bush là “một người giàu phẩm chất.” Ông Trump nói vậy măc dù ông đã gây hiềm khích rất nhiều với gia đình họ Bush từ cuộc tranh cử tổng thống 2016.

“Ông ấy là một người cao thượng. Tôi đã gặp ông ấy nhiều lần. Ông ấy là người giàu phẩm chất, một người thực sự yêu thương gia đình. Một điều vô cùng rõ ràng là ông ấy rất hãnh diện về gia đình và rất yêu thương gia đình. Ông ấy là một người tuyệt vời và chúng ta sẽ rất nhớ ông ấy. Ông ấy sống một cuộc sống trọn vẹn, và một cuộc sống rất gương mẫu nữa,” ông Trump nói với các phóng viên tại Hội Nghị Thượng Đỉnh G20 tại Argentina, Nam Mỹ.

Các cựu tổng thống Mỹ hồi tưởng về ông Bush như một nhà lãnh đạo đức độ và khiêm nhường. “Chính quyền của ông ấy được đánh dấu bởi sự đức độ, nhã nhặn và lương tâm xã hội,” ông Jimmy Carter, một người tiền nhiệm của ông Bush, nói trong một văn bản tuyên bố.

Ông Barack Obama mô tả ông Bush là “một người yêu nước và một công bộc khiêm tốn,” trong khi ông Bill Clinton, người đánh bại ông Bush trong cuộc bầu cử tổng thống năm 1992, nhớ về “cả một đời dài của sự phụng sự, tình thương và tình bạn” của ông Bush.

Nữ Hoàng Elizabeth Đệ Nhị tại Anh Quốc bày tỏ nỗi buồn trước sự ra đi của “người bạn và đồng minh tuyệt vời” của vương quốc này.

Nữ hoàng và phu quân của bà, Quận Công Phillip, “nhớ về những ngày chúng tôi ở Texas vào năm 1991 với tình cảm hết sức trìu mến.” Hai vị hoàng thân đã đến thăm tiểu bang này trong một chuyến công du tới Hoa Kỳ trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Bush.

“Tinh thần phụng sự công chúng của ông ấy là sợi chỉ xuyên suốt của cuộc đời ông ấy và là tấm gương cho tất cả chúng ta noi theo,” nữ Thủ Tướng Anh Theresa May nói. “Bằng việc lèo lái Chiến tranh Lạnh kết thúc một cách hòa bình, ông ấy đã làm cho thế giới trở thành một nơi an toàn hơn cho các thế hệ mai sau.”
Tại Hội Nghị Thượng Đỉnh G20 ở Buenos Aires, nữ Thủ Tướng Đức Angela Merkel nhớ về lần đến thăm ông tại Tòa Bạch Ốc. “Ông ấy là người khai sinh hoặc một trong những người khai sinh sự thống nhất của nước Đức và chúng tôi sẽ không bao giờ quên điều đó,” bà nói.

Tổng Thống Nga Vladimir Putin nói ông Bush “tận tụy phục vụ đất nước ông ấy suốt đời - với một khẩu súng trong tay trong những năm thời chiến và trong những vai trò chính phủ cao cấp trong thời bình," theo hãng tin TASS của Nga.

Thủ Tướng Do Thái Benjamin Netanyahu ca ngợi ông Bush vì “cam kết của ông đối với an ninh của Israel” và “đóng góp quan trọng của ông trong việc giải phóng người Do Thái ở Liên bang Soviet.”
Trong một lá thư chia buồn vào ngày thứ Bảy, ông Netanyahu viết rằng Do Thái “sẽ luôn luôn nhớ những nỗ lực của ông để đạt được hòa bình ở Trung Đông.”

Hãng thông tấn chính thức của Palestine cho biết Tổng thống Mahmoud Abbas đã gửi thư chia buồn đến gia đình Bush.