Mất thẻ An Sinh Xã Hội, làm sao xin lại?

Eric Trần/Viễn Đông

Nhân nói tới vấn đề mất bóp, mất ví và những giấy tờ liên quan tới nó, chúng ta cần phải đề cập đến việc làm sao để xin lại những giấy tờ đã bị mất đó. Những giấy tờ có thể xuất hiện trong cái bóp bị mất sẽ được phân loại như sau: Thẻ tín dụng, và thẻ căn cước. Thẻ tín dụng thì chả cần phải lên tiếng xin lại, sau khi nghe báo mất là các công ty chủ thẻ sẽ mau mắn gửi cho chúng ta một cái thẻ thay thế ngay. Nhưng việc xin lại thẻ căn cước thì phức tạp hơn: Mình phải chủ động nộp đơn, kèm theo các giấy tờ liên hệ, và chờ đợi cứu xét trước khi được cấp lại thẻ mới.

Các loại thẻ căn cước
Thẻ căn cước là cái thẻ mà mỗi thành viên trong xã hội phải luôn mang theo mình để xác định tính danh và lý lịch của mình trong xã hội đó, vì thế nó cũng còn được gọi là thẻ tùy thân. Ở Mỹ, trước hết nó là cái bằng lái xe có dán hình – người không biết lái xe thì xin cái ID. Đây là cái thẻ căn cước chính cấp, phải luôn luôn mang theo mình. Cũng được xếp loại như căn cước là thẻ an sinh xã hội (social security card) và sổ thông hành (passport), nhưng hai giấy này là căn cước thứ cấp, không buộc mang theo mình. Tất cả những thẻ này, nếu mất đều có thể làm lại được, mặc dầu có mất công đôi chút. Mất bằng lái xe thì bạn phải “bó cẳng” ở nhà, không thể tự lái xe cho đến khi xin lại được bằng mới. Mất sổ thông hành đang lúc ở ngoại quốc thì phải đến tòa đại sứ báo cáo trước khi được cấp một phó bản, để có thể trở về nguyên quán rồi hậu xét. Mất thẻ an sinh xã hội thì… đỡ hơn: Chẳng có ai hỏi tới nó, nếu bạn đã nhớ thuộc lòng con số an sinh xã hội trong đầu rồi. Tuy nhiên, bạn cũng vẫn cần phải thông báo cho cảnh sát đề phòng trường hợp có người giả danh để làm việc gian dối, và phải tiến hành làm đơn xin lại cái thẻ mới.

Ai có thể xin Thẻ An Sinh Xã Hội?
Đó là tất cả những người được phép làm việc hợp pháp tại Hoa Kỳ. Và đây là những trường hợp bạn phải làm đơn để xin được cấp thẻ:
- Khi mới được cấp qui chế làm việc hợp pháp tại Hoa Kỳ. Thẻ an sinh xã hội chỉ được cấp một lần với một con số nguyên thủy dành riêng cho bạn, chưa hề ai có trước đó.
- Khi thẻ an sinh xã hội đã cấp bị hư rách hoặc bị mất. Trong trường hợp này, bạn được cấp phó bản với số thẻ giống như thẻ cũ. Bạn có quyền được xin phó bản tối đa 3 lần trong một năm, và tối đa 10 lần trong cả đời.
- Xin cập nhật tin tức vì đổi tên do việc lập gia đình hay ly dị.
- Xin đổi thẻ vì tình trạng làm việc thay đổi hoặc sửa lại ngày tháng năm sanh.

Thủ tục làm đơn xin cấp thẻ
Trong tất cả mọi trường hợp, dù là xin thẻ mới hay là xin phó bản, xin điều chỉnh…, bạn phải có đủ các giấy tờ chứng minh tình trạng hợp lệ của mình tại Hoa Kỳ chẳng hạn:
- Thẻ căn cước (bằng lái xe, ID)
- Bằng quốc tịch (nếu đã có quốc tịch mà trước đây chưa thông báo)
- Thẻ thường trú nhân (thẻ xanh), nếu chưa có quốc tịch
- Hoặc, thẻ Work Permit (giấy phép làm việc tại Hoa Kỳ)
Chuẩn bị sẵn giấy tờ rồi, bạn có thể tiến hành xin Thẻ An Sinh Xã Hội theo từng bước sau đây:
1. Điền đơn SS-5, bạn có thể in đơn này từ trên mạng của Sở An Sinh Xã Hội Hoa Kỳ (Social Security Administration, gọi tắt là SSA) tại địa chỉ www.ssa.gov. Bộ đơn này gồm có 4 trang hướng dẫn và 1 trang chính thức phải điền vào đầy đủ với những chi tiết căn bản về lý lịch (như ngày tháng năm sinh, tên cha mẹ, và địa chỉ…).
2. Đến văn phòng An Sinh Xã Hội tại địa phương để nộp tờ đơn trên, hoặc gửi thư về địa chỉ có sẵn trong đơn, kèm theo những giấy tờ chứng minh như trong đơn đòi hỏi. Quan trọng: Cần phải nộp bản chính, chứ không phải là bản sao, cho dù bản sao ấy có thị thực chữ ký. Tất cả những giấy tờ đính kèm đó sẽ được gửi trả lại cho bạn sau khi văn phòng cùng với tờ biên nhận.
3. Trên nguyên tắc, nếu hợp lệ và không có gì trục trặc, bạn sẽ nhận được thẻ gửi về trong vòng 10 ngày làm việc (business days) sau khi văn phòng nhận được đầy đủ hồ sơ. Trong thực tế, có người phải chờ đợi đến 6 tuần lễ mới nhận được thẻ. Nếu đây là thẻ cấp lần đầu, thì bạn sẽ nhận được một số an sinh xã hội riêng, không trùng lặp với bất cứ một người nào khác đang sinh sống hoặc đã từng sinh sống trên đất Mỹ. Nếu đó là phó bản (tức là thẻ thay thế hoặc thẻ cập nhật), số an sinh xã hội vẫn là số cũ, bởi vì mỗi người chỉ có một số an sinh xã hội trong cả đời.
4. Nếu chờ đợi quá 10 ngày làm việc (business days) mà chưa nhận được thẻ, bạn có thể kiểm tra xem thẻ đã gửi đến cho mình chưa bằng cách gọi số 1-800-772-1213 trong khoảng 7 giờ sáng đến 7 giờ tối, từ Thứ Hai đến Thứ Sáu. Nếu chờ tới 1 tháng mà thẻ vẫn chưa được cấp, bạn nên trở lại văn phòng SSA nơi bạn đã nộp đơn trước đây để hỏi thăm tin tức.
Nói tóm lại, xin lại thẻ an sinh không phức tạp lắm, mà lại hoàn toàn miễn phí. Sau cùng, nên biết rằng mặc dầu thẻ an sinh xã hội rất quan trọng, bạn cần có nó để đi làm việc hợp pháp, mở trương mục ngân hàng, xin thẻ tín dụng… nhưng khi đã có thẻ rồi, thì bạn nên cất kỹ ở một nơi để khỏi bị thất lạc, hoặc bị đánh cắp, sinh nhiều hệ quả phức tạp. Bạn chỉ cần nhớ con số An Sinh Xã Hội trong đầu mình là đã đủ, quá đủ rồi.

Viendongdaily.com và tác giả giữ bản quyền bài trên trang này. Xin đừng trích đăng dưới bất cứ hình thức nào.