Mì quảng chay

(Internet)

Bài TOM
“Một bữa ăn chay bảy bữa ăn chi? Một bữa ăn giỗ bấy lâu ăn gì…”

Tôi nhớ lúc bà còn sống, cứ mỗi dịp Rằm, Mồng Một âm lịch, hay nghe bà nói câu này. Mặc dù bà là một Phật tử thuần thành, nhưng việc ăn chay đối với bà không phải là điều bắt buộc. Nhưng, mỗi khi có điều kiện một chút thì bà lại cho ăn chay. Như vậy, thời đó, ăn chay khó hơn ăn mặn, vì bà sợ tôi thiếu dinh dưỡng trong bữa chay quá đạm bạc nên thường cho tôi ăn mặn mỗi khi bà ăn cơm với xì dầu, tương, chao, và khi có bữa chay ngon, như món mì Quảng chay là một ví dụ thì bà lại nhường cho tôi phần nhiều. Bởi tuy đơn giản nhưng đó là món cực ngon và cực quí hiếm thời đó.


(Tom/ Viễn Đông)

Cũng xin nói thêm, ngay trên dải đất Việt Nam này, đi bất kì chỗ nào, gặp chỗ bình dân thì một tô mì Quảng chay chỉ có giá từ mười đến mười hai ngàn đồng ($0.40 - $0.50), nếu quán cao cấp thì cũng chừng hai mươi ngàn đồng ($0.85), trừ khi ăn trong sân bay hoặc các nhà hàng dành cho quan chức thì một tô mì chay có thể lên vài chục đến vài trăm ngàn đồng (100,000 đồng VN bằng $4.30). Nhưng đó là thiểu số, nếu không muốn nói là thiểu số đặc biệt. Số còn lại, số đông, rất đông vẫn với giá bình dân, giá mềm nhất có thể có.

Bởi Việt Nam là xứ rau xanh, xứ của nghề trồng nấm và xứ của đậu, mè, nên các loại thực phẩm như tương đậu nành, đậu hủ, rau xanh, bắp chuối, củ cải, trái cây đều có giá rất rẻ, trừ khi những thứ này bị Trung Quốc thao túng từ nhà vườn. Nhưng có vẻ như, bây giờ, sau hàng loạt vấn đề từ môi trường cho đến âm mưu xâm chiếm Biển Đông, người Trung Quốc không còn đáng tin cậy với bất kì người Việt nào, kể cả cán bộ đảng viên. Do vậy mà chuyện Trung Quốc sang Việt Nam để thao túng nghe có vẻ xa vời so với trước.


(Tom/ Viễn Đông)

Nhưng đang nói mì chay lại nhắc tới Trung Quốc làm chi cho mất cảm giác ăn! Thực ra thì món mì chay tuy không liên quan chi tới người Trung Quốc nhưng đây là món ăn của các chùa thuộc Phật Giáo Bắc Tông (Mahayana), khác với các chùa Phật Giáo Nam Tông (Theravada) có thể ăn mặn, gặp gì ăn nấy bởi quan niệm vạn vật có sinh có diệt, tu là tự độ. Phật Giáo Bắc Tông thiên về chay tịnh, và lấy hạnh Bồ tát làm kim chỉ nam tu chứng, nghĩa là làm sao cả thế giới tu chứng thì mình mới chứng, cái sự chứng ấy mới đáng gọi thành tựu. Ngày nay hầu hết các triết thuyết có tính xã hội, kêu gọi thế giới cùng chung tay giảm sát sanh không chỉ thuộc về Phật Giáo Bắc Tông. Và nói tới Bắc Tông lại là nhắc về Trung Hoa, bởi Mahayana xuất phát từ Bắc Ấn Độ qua Trung Quốc, rồi sang Việt Nam từ cửa ngõ Trung Quốc.


(Tom/ Viễn Đông)

Nhưng dù sao thì đó cũng là chuyện dài dòng, chuyện của tôn giáo và chuyện nhạy cảm, khó nói, nhất là trong thời đại Phật Giáo quốc doanh chi phối mọi thứ, lại càng khó nói hơn. Nhưng vấn đề nằm ở chỗ với một số Phật Tử thuần thành, việc nấu một tô mì chay là một hạnh bồ tát thu nhỏ, ở đó người nấu chú nguyện cho thế giới được bình an, người yêu thương người, người bao dung với tội lỗi tha nhân và người cảm thấy ý nghĩa trọn vẹn của đời sống, sự hiện hữu trên mặt đất này là yêu thương và phụng hiến. Nấu tô mì chay cũng có nghĩa là phụng hiến yêu thương của mình cho sức khỏe của người khác.

Chính vì vậy, những gia đình có thể cả nửa tháng ăn mặn, thậm chí buôn thịt, nhưng đến ngày Rằm và Mồng Một thì không màng tới chuyện buôn bán, đặt hết tâm yêu thương và buông bỏ để nấu tô mì chay cho người thân, thậm chí cho hàng xóm, với chú tâm cầu nguyện nhà nhà, người người bình an. Và đương nhiên tô mì sẽ rất ngon cho dù chẳng có gì là màu mè, rườm rà. Chỉ cần một trái lê, bỏ vào nước nấu, sau đó cho thêm nấm, su su xắt lát, bí đỏ, đậu tây, khoai môn, khoai lang và đậu hủ xắt nhỏ… tất cả đã chiên sơ qua dầu, thêm một chút dầu gấc vào, nấu sôi, vặn nhỏ lửa và đợi đến chín thì cho thêm một cọng boa-rô (leek) vào, coi như có nồi nước nhưn.


(Internet)

Rau sống của mì chay cũng cải xanh non, các loại rau mùi, giá và bắp chuối xắt như rau của mì Phú Chiêm. Chỉ khác là mì Phú Chiêm thì chan thêm nước mắm ớt chanh đường tỏi, còn mì chay thì cho thêm một chút tương bần và chao vào nữa, trộn đều thì có thể ăn. Nói nghe đơn giản vậy, nhưng một khi nấu có chú nguyện thì tô mì sẽ ngon một cách lạ thường, khó tả!
Xin cầu chúc mọi người một tháng mới may mắn và mọi tai ách tiêu trừ!