Mối nguy hiểm nằm dưới lớp băng vĩnh cửu

Tầng đất đóng băng vĩnh cửu ở Alaska đang tan chảy dần dần.

ALASKA – Ai cũng biết bên dưới lớp băng vĩnh cửu ở Bắc Cực có chứa lượng carbon khổng lồ và chúng đe dọa khiến Trái Đất nóng lên nếu được thải ra khi băng tan chảy. Tuy nhiên, các nhà khoa học Hoa Kỳ vừa phát hiện một mối nguy hiểm khác đang tiềm ẩn ở nơi lạnh giá này, và sẽ xuất hiện nếu tình trạng biến đổi khí hậu ngày một nghiêm trọng.

Theo công trình nghiên cứu mới công bố, lớp băng vĩnh cửu nêu trên còn "nhốt" đến 1,656 gigagram (1 gigagram = 1 triệu ký) thủy ngân, và chúng có thể đe dọa sức khỏe con người nếu thoát được ra ngoài. "Khi lớp băng vĩnh cửu tan đi trong tương lai, một phần thủy ngân này sẽ được thả vào môi trường, gây ảnh hưởng khó lường đến con người và nguồn cung cấp thực phẩm của chúng ta,” ông Kevin Schaefer, nhà khoa học tại Trung tâm Dữ liệu băng tuyết quốc gia, và là một đồng tác giả của cuộc nghiên cứu, khuyến cáo.
Nhóm nghiên cứu đã lấy lõi của lớp băng vĩnh cửu tại nhiều địa điểm ở tiểu bang Alaska, rồi đo lượng thủy ngân trong đó. Dựa vào kết quả này, họ tính ra số lượng thủy ngân có trong băng vĩnh cửu khắp thế giới.
Lượng thủy ngân được “thả” sẽ tùy thuộc lớp băng vĩnh cửu tan nhiều đến đâu. Điều này lại phụ thuộc vào lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính và tình trạng ấm dần lên xảy ra sau đó.

Điều đáng lo là băng vĩnh cửu đã bắt đầu tan chảy ở một số nơi, và các nhà khoa học dự báo hiện tượng này sẽ tiếp diễn trong cả thế kỷ XXI. Theo cuộc nghiên cứu, nếu mức khí thải không có gì thay đổi từ giờ đến năm 2100, diện tích lớp băng vĩnh cửu có thể giảm 33% đến 99%.

Khi đó, câu hỏi đặt ra là lượng thủy ngân được thả ra sẽ đi đâu và làm gì. Các nhà khoa học không chắc lắm về câu trả lời. Họ cho rằng, thủy ngân có thể theo các dòng sông đi vào Bắc Băng Dương hoặc đi vào khí quyển, hay cả hai. Bất kỳ tình huống nào cũng gây nhiều lo lắng.

Chính con người lâu nay vẫn thải thủy ngân vào không khí bằng cách đốt than. Khi trời mưa, lượng thủy ngân này rơi xuống đại dương, sông ngòi hoặc ao hồ rồi đi vào chuỗi thức ăn. Thủy ngân là kim loại độc, có thể gây dị tật cho thai nhi hoặc gây ung thư.

Bà Sue Natali, chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu Woods Hole, cho rằng trong lúc chưa rõ mức độ nghiêm trọng của hiểm họa thủy ngân, giải pháp tốt nhất hiện nay là ngăn băng vĩnh cửu tan chảy, thông qua việc giảm khí thải từ nhiên liệu hóa thạch.