Một tuần lễ chính trị sôi động tại Paris (Kỳ cuối)

 

Tòa án đã phán xét sẽ giữ kỹ các sổ ghi chương trình làm việc của cựu Tổng Thống Nicolas Sarkozy để tiếp tục cuộc điều tra. Hai viên luật sư của cặp Nicolas và Carla Bruni-Sarkozy mãn nguyện vui vẻ thông báo đã thành công trong vụ Tòa quyết định dẹp bỏ các tài liệu thu âm lén, đồng thời phạt viên Cố Vấn "Bussongate" và tờ báo Atlantico 10,000 Euros tiền vạ.

Nổi bật trong vụ cựu TT bị nghe lén các cuộc điện đàm, là bà Bộ Trưởng Tư Pháp. Khi bị chất vấn rằng bà có hay biết gì hay không, bà nói "Không" và đưa những tờ giấy của bản báo cáo lên rất nhanh. Báo chí giữ lại làm cận ảnh nên đọc được vài hàng chữ quan trọng và khám phá bà đã nói dối. Sau đó chính Thủ Tướng J.M. Ayrault cũng nói "Có". Thế là phe Hữu làm ầm lên và đòi hỏi bà phải từ chức, bà nói chắc nịch "Không, tôi sẽ không từ chức". nhưng đã muộn rồi. Bà bị cho rằng đã nói dối đến 3 lần (trên căn bản ngày tháng, nội dung bản tin, và chính phủ không hề biết sự việc này).

Chuyên gia về "Kỹ Thuật nói dối trong Chính Trị" phân tích bà Taubira đã dùng "Phương Pháp Cahuzac", nghĩa là nhìn thẳng vào mắt người đối diện đặt câu hỏi có phải con lừa màu trắng hay không, để bảo là nó đen dù trong thực tế lừa thì trắng. Sự vụng về này quá sơ đẳng và làm mất uy tín của người mang cụm từ Garde-Des-Sceaux (Giữ Niêm Ấn, việc bí mật). Thật ra bà chỉ cần trả lời đơn giản là "Có biết và để cho các vị Quan Toà làm việc" là xong chuyện.

Riêng đương kim TT, ông Francois Hollande đã tuyên bố trong một buổi họp báo bên cạnh viên tân Thủ Tướng nước Ý sang thăm Pháp: "Trong thẩm quyền của ông, ông phải đảm bảo cho Pháp Luật hoàn toàn độc lập, không bị cản trở và không ai được phản đối khi các vị Thẩm Phán làm việc". Ông nhắc lại 3 nguyên tắc quan trọng nhất để bảo đảm sự độc lập của Tòa Án là:

1) Sự phân chia quyền lực rõ ràng: Chính Phủ không can thiệp vào Tòa Án. Cần thận trọng trong chuyện này với cách hành xử mới.

2) Sự tôn trọng quyền tự vệ của phe bị cáo. Tuần sau sẽ tiếp kiến các vị Luật Sư than phiền về chuyện Tòa Án tự quyết định lấy việc nghe điện đàm của kẻ bị nghi ngờ có tội.

3) Nguyên tắc "Vô Tội" lúc đầu cuộc của đương sự khi nội vụ chưa được điều tra rõ ràng. Có những tên người được nêu lên, có chuyện mờ ám, có phương án buộc tội được tiến hành..., nhưng chuyện này đều ngoài tầm tay chính phủ.

Tuy nhiên, theo lời phát biểu của một vị cựu Thẩm Phán, có hai nguyên tắc thường bị vi phạm bởi Luật Pháp, là không giữ được bí mật của chủ đề điều tra, và không còn sự vô tư tuyệt đối. Ngày trước, vừa có vụ điều tra thì ngày sau báo chí đã biết chuyện ai là đương sự và vì lý do nào, thường thì là do phe đối lập. Sự vô tư không còn vì bị "chính trị hoá" dưới thể chế hiện hành. Tựu chung, cách thức nghe điện đàm điều tra cũng vi phạm đời sống tư nhân vì cái nghe này có thể bị lạm dụng nếu "nạn nhân" mướn điện thoại với tên giả.

Bộ trưởng Tư Pháp - bà Christiane Taubira - bị yêu cầu từ chức vì nói dối

Sinh năm 1952 tại Guyane, thuộc địa Pháp, bà ly dị và có 4 con. Mẹ bà là nhân viên cấp nhỏ chăm sóc sức khoẻ cho bệnh nhân, nuôi một mình rất nhiều con. Bà là một nhân vật trí thức tốt nghiệp nhiều đại học danh tiếng tại Paris (Sorbonne, Marie-Curie ...), giảng dạy ngành Kinh Tế học và đã giữ vài chức vụ cao cấp về nông nghiệp của đảo Guyane.

Văn hóa Pháp có nét đặc sắc như sau: sự ganh tị ghen ghét nổi dậy dưới hình thức biếm họa nhục mạ, khi bà là nữ giới da màu đầu tiên được đề cử vào chức vụ Bộ Trưởng bộ Tư Pháp (Garde-des-sceaux, Ministre de la Justice, viên chức thứ 38 với số phụ nữ đếm đầu ngón tay). Gần đây nhất, báo cựa hữu Minute đưa tin thóa mạ bà là “Dã Nhân với quả chuối của nó!” Khi bị kết tội kỳ thị dưới sự phẫn nộ của đảng Xã Hội, tờ báo chối bay biến nhì nhằng cho rằng, đó chỉ là lối nói thân thiện nhằm giải thích sức khoẻ an lành của bà. Nội vụ không đưa ra Tòa, tuy có hình luật phạt vạ những lời nói tương tự, nếu nạn nhân muốn tố cáo.

Cuộc đời chính trị bắt đầu năm 1978, khi bà gặp vị lãnh tụ chống đối chính sách thực dân Pháp và trở thành vợ ông, Roland Delannon. Hai vợ chồng tâm đầu ý hợp lập đảng Walwari (Chiếc quạt, nghĩa nguyên gốc tiếng Créole của đảo Guyane) do bà cầm đầu, ông là phụ tá. Đảng có khuynh hướng Xã Hội nhưng chủ trương dùng bạo lực, do ông định cho nổ xưởng lọc dầu. Bị truy nã vì kế hoạch khủng bố thất bại, em bé đầu tiên vừa sinh ra vài tháng tuổi đã được bà đã ẳm đi trốn chạy nhân viên Phòng Điều Tra, nhưng ông bị bắt bỏ tù hơn 1 năm. Bà sống ngoài vòng pháp luật do trú ẩn đó đây.

Khó thể tưởng tượng quãng đường đầy chông gai bà đã vượt qua để lần lượt được bầu cử vào những chức vụ quan trọng, như Nghị Sĩ của đảo, Nghị Viên của Quốc Hội Châu Âu... Năm 2002, bà ra ứng cử TT dưới danh nghĩa phe Cực Tả và thu được 2.3% số phiếu. Không ai còn nhớ chuyện này, trừ phi nhắc lại vết nứt của phe tả do Lionel Jospin đã từ chối sự hòa nhập của bà vào đảng Xã Hội, tuy bà nhắn nhủ để được gặp ông này.

Vì thế phe tả thua đậm với sự đắc cử của TT phe Hữu Jacques Chirac. Tính tình cương quyết và nhất định thành công khiến bà đã ly dị chồng với sự tiếc nuối khôn tả, khi ông ly khai Walwari và lập đảng đối lập không cho bà hay. Tuy ngày nay, bà đã trở thành nhân vật quan trọng trong Nội Các chính phủ phe Tả, nhưng người dân đảo cho rằng bà đã xa rời họ vì danh vọng. Bà đã thành một loại dân thủ đô "Parisien". Họ lạnh nhạt với bà, còn dân Pháp cực hữu than phiền chính phủ dùng người đã chống đối nước Pháp ngày xưa.

Tuy là một phụ nữ tài giỏi, có nhiều kiến thức rộng lớn khiến các Quan Toà bằng lòng khi bà ca tụng họ (trong khi Sarkozy gọi các Thẩm Phán là "viên đậu con" một cách khinh miệt), nhưng trong vụ nghe lén này, nếu có cải tổ Nội Các có thể bà sẽ bị thay thế. Trong khi Ý và Đức chỉ có 16 vị Bộ Trưởng thì Pháp quá rộng rãi với sự chia ghế đền bù công lao phối hợp số phiếu đậu bầu cử TT: 38 vị.

Chỉ riêng ngành Kinh Tế và Tài Chính đã có 8 người, điều chưa từng thấy trước đây. Ông Hollande đang nghiên cứu khả năng cải tổ nhằm giảm bớt con số 38 này. Thủ Tướng Jean Marc Ayrault có thể sẽ phải nhường chỗ cho Laurent Fabius. Lại thêm tin đồn bà Ségolène Royal sẽ tái xuất vào chính trường.

Bầu cử Thị Trưởng sắp tới vào ngày 23 và 30 tháng 3 năm nay.

Dân chúng sẽ đi bầu lại các viên chức (nhiệm kỳ 6 năm) cầm đầu những nơi có cư dân sinh sống trên hay dưới tổng số 1.000 người trong 36.681 xã ấp. Đặc biệt Paris, Lyon, Marseille với dân số cao từ 30.000 người trở lên được cấp nhiều ghế Cố Vấn trong Hội Đồng Quản Trị.

Tại Paris, Tòa Thị Sảnh rất lộng lẫy và ông "Maire" mang danh là "Thị Trưởng" có nhiều ảnh hưởng chính trị. Có vụ án Tòa đòi hỏi một cựu thị trưởng khác ra hầu khi ông mãn nhiệm kỳ, vì khi còn là Đô trưởng Paris ông đã dính vào vụ khai gian con số nhân viên làm việc quá nhiều tại Tòa Thị Sảnh (Jacques Chirac). Vì già yếu nên ông được miễn đến, nhưng vụ án có chứng cớ thật sự do tay sai chủ động.

Năm nay, ông Thị Trưởng Paris phe Tả đảng Xã Hội mãn nhiệm (Delanoe) có phần gặp khó khăn để được tái cử vì sự thiếu kết quả cụ thể trị quốc, dân chúng sẽ đi bầu "Trừng Phạt" phe Tả.

Sở dĩ có hai ngày đi bầu là do hai tua, khi không đủ số phiếu. Những nơi quá ít dân, chỉ có 1 tua và các ứng cử viên nhắc nhở dân chúng đi bầu cần cảnh giác chọn người cho đúng phe đảng. Người trẻ tuổi ít đi bầu, người lớn và về hưu chiếm đa số.

Kết quả thăm dò ý kiến một số mẫu dân chúng (trên 1,000 người) tiên đoán phe Hữu tuy bị tấn công tơi bời hoa lá, nhưng sẽ qua mặt phe Tả trong cuộc bầu cử sắp tới. Viễn ảnh Tổng Thống Pháp nhiệm kỳ tới sẽ nghiêng về bên Phải là điều cảnh tỉnh đảng Xã Hội cần điều chỉnh gấp rút cách làm việc mang lại nhiều hiệu quả hơn.

Đi ngang một tiệm bán báo nhỏ nằm trong Siêu Thị quen thuộc, dân Pháp nhìn tờ báo "Paris Match" trưng bày ảnh Tông-Tông và nữ tài tử xi-nê-ma Julie Gayet cùng với hàng tít lớn "Le Grand Amour" trong sự bàng quan.