Mùa nghỉ mát với thú vui đi trượt tuyết (kỳ 1)

Mùa đông tới, khách du lịch thích đi chơi trượt tuyết tha hồ tìm kiếm và lựa chọn nơi nào vừa ý nhất. Trên thế giới có khoảng 56 quốc gia có tổ chức thương mại về lãnh vực đặc biệt này chiếm phần lên tới 99,6% dịch vụ đề ra câu khách. Pháp là một trong những nước rất mạnh về địa thế sẵn sàng đón tiếp người ham mê trượt tuyết tại dãy núi Alpes với hơn 1 triệu khách viếng hàng năm, chiếm đến 83% những trạm vật liệu và máy kéo lên đồi cao được trang bị đầy đủ. Alpes là nguyên một vùng núi tạo thành dãy nối tiếp nhau rất lớn ở Châu Âu dài 1200 cây số, chiều ngang 280, diện tích 190.000 cây số vuông. Dãy núi có 110 đỉnh cao chính ở địa thế hơn 4000 mét bao gồm các nước Thụy Sĩ (48), Ý (38) và Pháp (24 ngọn). Đỉnh cao nhất nằm trên dãy Bạch Sơn với chiều cao 4809 mét (Hoàng Liên Sơn cao nhất thế giới là 8850 mét ở Népal, Châu Á). Ngoài ra Alpes còn thuộc về các nước Slovénie, miền Nam nước Đức, Monaco, Liechtenstein (nhỏ xíu 160 cây số vuông). Đặc biệt, dãy núi làm thành chặng đường nằm dài 1200 cây số giữa dòng sông thơ mộng trứ danh Danube và vùng biển Điạ Trung Hải. Tựu chung, có từ 5 đến 6000 vùng núi tuyết trên thế giới chào đón khách du lịch mùa đông ngoài trời, còn lại là 50 trung tâm dành cho trò chơi trượt tuyết bên trong với hơn 2500 trạm thiết bị. Trượt tuyết là một trong những thú vui thể thao đem lại lợi tức thương mại rất lớn hàng năm trên thế giới.

Vùng núi tuyết mang tên Alpes tiếp đón hàng năm 45% du khách, hơn cả Hoa Kỳ với con số 21% mà thôi tuy đại quốc gia này có rất nhiều núi non trùng điệp có tuyết phủ quanh năm. Địa thế của vùng núi non hiểm trở gọi là Alpes maritimes (kèm theo vùng biển gần đó) giúp cho ngành du lịch địa phương tổ chức nhiều môn "thể thao trượt" (sports de la glisse) với 465 đỉnh cao hơn 2000 mét nhìn từ miền đất bằng. Có 6 ngọn núi cao hơn 6000 mét! Từ tỉnh Nice chạy xe hơi tới 15 trạm chơi ski chỉ mất 1 giờ rưỡi mà thôi ở vùng Alpes d'Azur. Hầu như tất cả dân chúng Pháp hiện nay đều đã có dịp đi chơi ski vào mùa đông, như là một phong trào thật tự nhiên ai cũng phải biết qua một lần trong đời.

Lịch sử của bộ môn thể thao tài tử hay chuyên nghiệp trượt tuyết có từ thời tiền sử. Những đôi “giầy” trượt tuyết được tìm thấy cách đây hơn 3200 năm trước khi có cuốn lịch hiện đại của chúng ta. Tổ tiên con người dùng giày trượt để di chuyển và có mục đích săn bắn thú vật để làm thức ăn. Nguồn gốc ski có thể bắt đầu từ các nước ở Bắc Âu (Scandinavie) và ở Nga cùng với Sibérie. Những thanh gỗ hay kim loại dùng đi ski thuộc về 2 thứ khác nhau do gốc gác ở vùng cực quả đất hay phía Bắc.

Trước kia, dụng cụ có hình que dài thẳng hai đầu cong quớt lên cao khỏi mặt đất, mục đích là dùng để trượt đi thật nhanh trên tuyết trắng lạnh cứng như đá và trơn trợt. Chiều dài của hai thanh trượt thay đổi liên miên tùy theo vùng địa lý khác nhau. Vật liệu đầu tiên dĩ nhiên là gỗ dùng để chế tạo các thanh trượt tuyết. Gỗ lấy từ những cây rừng cao lớn địa phương sẵn có như thông, sồi trắng hay sên. Từ dạng thô sơ thẳng bon lúc đầu, người ta bắt đầu biết uốn cong thanh gỗ khi cho nó vào lò nung nóng lên. Một bức tranh vẽ tượng trưng cuộc đi săn bằng ski cho thấy 2 nam giới và 1 phụ nữ cùng 1 chú chó với vũ khí thô sơ. Phía trước là con thú bị rượt chạy có cờ.

Săn bắn bằng ski thời tiền sử với cung tên và giáo mác, có chó theo chủ.

Từ thế kỷ thứ 12, và nhất là khi nước Thụy Điển được giải phóng năm 1523 thì ski ứng dụng thêm vào mục tiêu quân sự. Qua thế kỷ thứ 19 thì ski từ từ xuống dốc vì quân đội đi tuyết dần dần biến mất ở Na Uy, nhưng cũng từ đó trở đi dụng cụ này mới quay sang chiều hướng dùng để chơi đùa, giải trí ở xứ lạnh cắt da. Nó sẽ lan tràn ra khắp Châu Âu từ đấy. Tóm lại, từ Nga và các nước Đông Âu mà Bắc Âu đi đầu nảy sinh ra trò chơi mang tên là trượt tuyết vùng núi cao chớn chở (ski alpin) vào năm 1910 trở về sau.
Trạm kỹ thuật đầu tiên được xây dựng ở Thụy Sĩ, Saint-Moritz, nơi du lịch hấp dẫn về bộ môn trượt tuyết cách thủ đô Zurich 200 cây số và rồi ở thung lũng Chamonix thuộc xứ Pháp do ảnh hưởng của người Anh. Nơi này còn có tên gọi là Bạch-Sơn vì tuyết trắng tinh, trắng đến nhức mắt nếu không đeo kính râm bảo vệ. Những đêm khuya khi trời tốt có trăng, du khách sẽ thăng thiên từ đồi cao xuống và dùng bữa ăn tối dưới ánh trăng ngà vô cùng thơ mộng và tuyệt vời nếu là một đôi nhân tình hay vợ chồng. Phải dành chỗ trước cả tháng mới được thoả mãn chờ mong.

Giới khoa học gia tìm tòi và phân tích cách thức sửa đổi các thanh trượt tuyết sao cho hữu hiệu hơn vì họ thấy được năng lượng cần thiết khi thanh sắt đụng chạm mạnh với băng tuyết lâu lắc. Để trượt xuống từ những triền dốc thẳng đứng khó chịu trong vùng núi Alpes, phải cho đôi ski quẹo ngang nhiều lần thì tránh bị té khi xuống quá nhanh. Để làm chậm lại với những cú rẽ tạt ngang như vậy, đôi ski phải ngắn gọn chứ không quá dài lượt thượt. Dưới đế thanh trượt, phải dẹp bỏ những lằn rảnh nhỏ dùng để đi trên đường thẳng băng mà thôi. Chưa hết, người ta cho thiết kế hình lõm nơi đầu thanh ski với khúc đầu và khúc đuôi rộng hơn khúc giữa chút xíu nhằm giúp cho dân chơi lượn lờ những đoạn ngắn quanh co dễ dàng và thoải mái hơn.

Từ một người dân gốc gác của vùng đất nhiệt đới, tôi đã có dịp đi ski nhiều lần trên quê hương thứ hai và quả thật phải công nhận là những cảm giác đặc biệt đến từ cuộc du hành không bao giờ làm ta thất vọng khi tham dự. Xin mời quý độc giả nào chưa có dịp đi trượt tuyết hãy cùng tôi bắt đầu bước vào cuộc chơi khá nguy hiểm vì tai nạn có thể xẩy ra, nhiều trường hợp đụng chạm lẫn nhau hay bị té gây ra "què giò gẩy cẳng" với bao nhiêu kỷ niệm vô giá đến từ trò chơi trượt tuyết và ngắm cảnh mùa đông.

Nguyễn Thị Ngọc Diễm (còn tiếp)