Mỹ bí mật huấn luyện quân nổi dậy Syria từ năm ngoái

HOA THỊNH ĐỐN – Trên báo điện tử của Los Angeles Times chiều ngày thứ Sáu vừa qua, nhật báo này tiết lộ Hoa Kỳ đã thực hiện những công tác bí mật nhằm huấn luyện lực lượng nổi dậy có khả năng sử dụng hỏa lực mạnh hơn để chống quân đội của Tổng Thống Bashar Assad. Sau khi nghe tin này, các viên chức tại Tòa Bạch Ốc đã tránh trả lời những câu hỏi của giới truyền thông liên quan đến bài phóng sự điều tra của tờ LA Times.
Theo tờ báo này, các nhân viên của cơ quan tình báo CIA và các quân nhân thuộc lực lượng đặc biệt của quân đội Hoa Kỳ đã huấn luyện quân nổi dậy cách sử dụng súng chống xe tăng và súng phòng không. Hoạt động bí mật này bắt đầu từ cuối năm ngoái. Trước nguồn tin của LA Times, Tòa Bạch Ốc chỉ nói rằng Hoa Kỳ đã gia tăng sự hỗ trợ dành cho quân nổi dậy tại Syria.
Theo các nguồn tin từ các viên chức Hoa Kỳ và các chỉ huy trưởng của quân nổi dậy được tiết lộ với báo Times, những cuộc tập dượt bí mật do Hoa Kỳ thực hiện đã diễn ra tại các căn cứ nằm trong vương quốc Jordan và Thổ Nhĩ Kỳ. Đây là hai quốc gia láng giềng của Syria.
Trong cuộc họp báo tại Tòa Bạch Ốc, phát ngôn viên Jay Carney nói, “Chúng tôi đã gia tăng sự trợ giúp dành cho Syria, thế nhưng tôi không thể liệt kê cho quí vị biết tất cả các chi tiết liên quan đến sự trợ giúp đó. Chúng tôi đã cung cấp và sẽ tiếp tục làm như thế dành cho lực lượng đối lập, cũng như cho Hội Đồng Quân Đội Tối Cao.”
Hội Đồng Quân Đội Tối Cao là nhánh quân sự của một liên minh gồm nhiều nhóm nổi dậy thuộc khuynh hướng ôn hòa.
Kế hoạch huấn luyện cũng như quyết định của Tổng Thống Barack Obama được đưa ra vào đầu tháng này về việc viện trợ quân sự cho quân nổi dậy đã mang đến hy vọng cho khối đối lập trong lúc khối này còn ô hợp và chưa thực sự đủ mạnh để giành chính quyền tại thủ đô Damascus. Giờ đây quân nổi dậy tin rằng cuối cùng thì Hoa Kỳ cũng sẽ cung cấp những vũ khí hạng nặng, thay vì chỉ súng đạn thuộc hạng nhẹ không đủ để chống phi cơ và xe tăng của Tổng Thống Assad.
Sự việc chính phủ Hoa Kỳ tự kìm chế trong nỗ lực trợ giúp quân đối lập cho thấy sự ngần ngại của Tổng Thống Obama trong việc đưa Hoa Kỳ vào một cuộc xung đột mới tại Syria, nơi mà hơn 100,000 người đã bị sát hại trong hai năm qua. Chính phủ Obama cũng lo ngại các nhóm dân quân quá khích Hồi giáo sẽ nắm chủ động trong cuộc chiến chống Tổng Thống Assad, nếu họ nhận được vũ khí hạng nặng từ Hoa Kỳ.
Chương trình huấn luyện của Hoa Kỳ đã được dành cho các chiến sĩ thuộc Quân Đội Syria Tự Do, một tổ chức liên kết các nhóm nổi dậy ở các địa phương. Một viên chức Mỹ tiết lộ với báo chí rằng chính phủ Obama từng hứa hẹn trợ giúp Quân Đội Tự Do Syria nên Hoa Kỳ phải mở rộng tầm viện trợ quân sự kể cả việc huấn luyện dùng súng chống chiến xa và chống phi cơ.
Các viên chức Mỹ giấu tên không thể nói rõ có bao nhiêu quân nổi dậy được Hoa Kỳ huấn luyện tại Jordan và Thổ Nhĩ Kỳ. Thế nhưng một chỉ huy lực lượng nổi dậy cho biết từ 20 đến 45 chiến sĩ được huấn luyện trong mỗi khóa tại Jordan.
Trong năm qua, các đơn vị đặc biệt của Hoa Kỳ đã tuyển chọn những người Syria mà họ có thể huấn luyện. Sự tuyển chọn này diễn ra trong lúc người Mỹ thành lập những đường dây tiếp tế quân cụ cho lực lượng nổi dậy như đồng phục, máy truyền tin và thuốc men.
Mỗi khóa huấn luyện kéo dài khoảng hai tuần. Các chiến sĩ được tập dượt với súng trường chống chiến xa 14.5 millimetre cho Nga chế tạo. Theo lời của một chỉ huy trưởng tại tỉnh Dara ở Syria, các binh sĩ nổi dậy cũng được tập cách sử dụng súng bắn phi đạn chống xe tăng, súng phòng không 23 millimetre. Chỉ huy trưởng này được giấu tên vì kế hoạch của Mỹ cần được giữ bí mật. Ông đã có nhiệm vụ điều hành số lượng vũ khí được giao cho quân nổi dậy.
Chương trình huấn luyện bắt đầu từ tháng 11 năm ngoái tại một căn cứ mới do Hoa Kỳ thành lập trong vùng sa mạc tây nam Jordan. Viên chỉ huy trưởng tại Dara cho biết khoảng 100 quân nhân nổi dậy từ Dara đã tham dự bốn khóa huấn luyện. Các quân nhân đối lập khác từ thủ đô Damascus được tham dự ba khóa huấn luyện.
Chỉ huy trưởng này nói, “Với các chuyên viên từ CIA, chúng tôi ngồi nói chuyện với họ trong những giờ giải lao. Họ thường hỏi chúng tôi những tin tức về tình hình bên trong Syria.”
Cũng theo sĩ quan cao cấp này, quân nổi dậy được người Mỹ hứa hẹn cung cấp đủ súng chống xe tăng để quân nổi dậy có cơ hội giành được ưu thế trước quân đội của chính phủ Syria mạnh hơn họ.
Thế nhưng trong thời gian qua những đợt giao vũ khí từ Qatar, Ả Rập Saudi và các quốc gia Ả Rập khác với sự hỗ trợ của Hoa Kỳ đã đến trong một thời gian quá lâu, và cũng không đủ cho lực lượng đối lập sử dụng trên các chiến trường.
Chỉ huy trưởng cho biết kể tù năm ngoái, số lượng vũ khí được chuyển qua tỉnh Dara gồm bốn hoặc năm súng bắn phi đạn Concourse chống xe tăng, 18 khẩu súng 14.5-millimetre đặt trên xe pickup, và khoảng 30 súng trường 82-millimeter. Tất cả những súng này đều do Nga phác họa và được sản xuất tại các quốc gia khác.
Với số lượng vũ khí quá ít này, chỉ huy trưởng nói quân nổi dậy cần nhiều hơn trước khi tạo được quân bình thế lực trong cuộc chiến đối phó quân đội chính phủ.
Các viên chức Hoa Kỳ và các quốc gia đồng minh nói rằng họ có thể cung cấp vũ khí chống xe tăng nhưng sẽ không viện trợ súng phòng không.
Vào ngày thứ Bảy hôm nay, Ngoại Trưởng Hoa Kỳ John Kerry sẽ có mặt tại Qatar để thảo luận với các quốc gia về việc viện trợ cho quân nổi dậy.
Trong ngày thứ Sáu thì cả hai cơ quan CIA và Tòa Bạch Ốc đều từ chối bình luận về những chương trình huấn luyện bí mật.
Tướng Yahya Bittar, một phi công của Không Quân Syria đã đào tị và nay cầm đầu ban tình báo của Quân Đội Syria Tự Do, cho biết những cuộc tập dượt đã được thực hiện bởi các chuyên viên Mỹ, Pháp và Jordan. Về tình trạng thiếu vũ khí hiện nay, vị tướng này nói rằng cho đến nay thì các quốc gia chỉ mới hứa hẹn nhưng chưa thực hiện.