Bình Luận

Trump tự giải quyết chuyện Bắc Hàn

Wednesday, 21/06/2017 - 07:44:50

Nhật là quốc gia bị khả năng nguyên tử Bắc Hàn đe dọa trực tiếp nhất, dĩ nhiên họ mong muốn Hoa Kỳ giải quyết dứt khoát nguy cơ đó; nhưng lập luận của nhà ngoại giao Nhật (giấu tên) cũng nói lên thế khó của ông Trump.

Bài NGUYỄN ĐẠT THỊNH

Hôm thứ Ba, 20 tháng 6, phát ngôn viên Bạch Cung Sean Spicer nói, Tổng Thống Donald Trump dường như mất tin tưởng vào khả năng của Trung Quốc gây áp lực với Bắc Hàn để nước cộng sản đó giảm bớt hung hãn; và Hoa Kỳ có thể đang tự tìm giải pháp đối phó với mối đe dọa nguyên tử của Bắc Hàn.

Diễn biến làm thay đổi quan điểm của tổng thống là cái chết của cậu sinh viên Otto Warmbier, cư dân Cincinnati; bị Bắc Hàn cầm tù, cậu vừa được phóng thích và cho tản thương về Hoa Kỳ ngày 13 tháng 6, 2017. Về nhà chưa đầy một tuần, cậu Warmbier, 22 tuổi, chết ngày thứ Hai vừa, sau gần 18 tháng bị Bắc Hàn giam giữ.

Cậu đến Bắc Hàn du lịch vào tháng Giêng 2016, rồi bị bắt giam về tội đánh cắp một tấm bích chương quảng cáo dán trong lobby khách sạn cậu ở; ra tòa cậu bị kết án 15 năm khổ sai. Hoa Kỳ can thiệp nhưng cậu vẫn bị giam giữ suốt 17 tháng, và chỉ được hồi hương trong tình trạng hôn mê, gần chết.


Otto Warmbier


Đến Bắc Hàn du lịch, cậu Warmbier bị xử 15 năm khổ sai vì gỡ một tấm bích chương quảng cáo dán trong lobby khách sạn.

Cái chết của Warmbier là một yếu tố thêm vào, thúc đẩy Tổng Thống Trump phải đối phó với nhà độc tài Kim Jong Un và khả năng nguyên tử của Kim.

Warmbier bị giam trong tình trạng hôn mê gần như suốt thời gian tù tội; Trump gọi thái độ của Bắc Hàn là “quá điếm nhục,” và đánh giá sự can thiệp của Bắc Kinh là không hiệu quả chút nào cả.

Ông viết tweet, “Mặc dù tôi cảm kích trước những cố gắng của chủ tịch Tập Cận Bình và của Trung Quốc giúp tôi giải quyết những khó khăn Bắc Hàn, nhưng thiện chí đó không kết quả; tuy nhiên tôi vẫn nhìn nhận là Trung Quốc có thiện chí.”

Trong chuyến Tập Cận Bình viếng thăm Hoa Kỳ tháng Tư vừa rồi, tổng thống đã tiếp ông tại tư dinh Florida và đã yêu cầu ông dùng áp lực của hệ thống ngân hàng và của những doanh nghiệp Trung Quốc giao thương với Bắc Hàn để làm giảm áp lực nguyên tử của Bắc Hàn đối với các quốc gia lân cận -áp lực mà ông gọi là đe dọa cấp bách nhất.

Thiện chí của Trung Cộng không đủ giúp Trump giải quyết “đe dọa Bắc Hàn,” để giờ này ông phải đứng trước một quyết định khó: tiếp xúc với Kim, hay tấn công Bắc Hàn, hoặc siết chặt hơn nữa những biện pháp trừng phạt -kể cả trừng phạt những ngân hàng Trung Quốc đang giao thương với Bắc Hàn.

Để đáp lễ, Tập Cận Bình cũng tỏ thiện chí bằng cách mời đệ nhất tiểu thư Ivanka Trump và chồng cô, ông cố vấn Jared Kushner, đến thăm Bắc Kinh cuối năm nay.


Tổng Thống Trump tiếp chủ tịch Tập Cận Bình tại tư dinh Mar-a-Lago club, Palm Beach, Fla. Tháng Tư vừa rồi

Nhưng cái chết của cậu Warmbier đang làm tổng thống thay đổi quan điểm đối với Trung Cộng; nhiều người cho là ông sẽ trở lại quyết định giảm nhập cảng thép Trung Cộng; hành động này có thể tạo ra những phản ứng trả đũa của Trung Cộng trên thị trường xuất nhập cảng.

Thứ Tư, 21 tháng 6, Ngoại Trưởng Rex Tillerson và Bộ Trưởng Quốc Phòng Jim Mattis, gặp các viên chức Trung Quốc tại Washington để tiếp tục thảo luận về những tương quan Mỹ-Hoa trên hai địa hạt kinh tế và an ninh.
Nhiều nhà phân tách ngoại giao tỏ ý ngờ vực thiện chí và khả năng của Trung Cộng trong việc khuyến cáo Bắc Hàn bớt hăng say trong chương trình nguyên tử; và nếu Hoa Kỳ không có biện pháp ngăn chặn thì hỏa tiễn Bắc Hàn sắp có tầm bay đủ xa để bắn tới lãnh thổ Mỹ.

Ông Christopher Hill, người từng cầm đầu phái đoàn Hoa Kỳ trong hội đàm nguyên tử sáu quốc gia để giải quyết vấn đề nguyên tử của Bắc Hàn, nhận định là “Khả năng của Trung Quốc thuyết phục Bắc Hàn rất giới hạn; Hoa Kỳ cần tạo áp lực nhiều hơn nữa.”

Viên chức Bạch Cung nói họ không tiếp tục chính sách “strategic patience,” (kiên nhẫn chiến lược) của tổng thống Obama nữa, chiến lược này gồm có việc trừng phạt kinh tế và cô lập hóa ngoại giao.Trong một cuộc phỏng vấn mới đây, Trump nói ông sẵn sàng gặp Chủ Tịch Kim Jong Un trong một cuộc thảo luận nghiêm chỉnh, nhưng Hoa Kỳ vẫn chuẩn bị để tự giải quyết vấn đề Bắc Hàn, nếu Trung Cộng không giúp gì được.
“Chế độ Bắc Hàn quá tàn bạo, nhưng Hoa Kỳ đủ sức để giải quyết,” tổng thống nói. Ông đã gửi Đặc Sứ Joseph Yun sang Bình Nhưỡng để phụ trách việc hồi hương cậu Warmbier, và có thể cũng để tạo một đầu cầu liên lạc cần thiết cho việc giải quyết nguy cơ nguyên tử Bắc Hàn.


Đặc Sứ Joseph Yun

Cái chết của cậu Warmbier còn tạo ra một không khí chính trị căng thẳng, khiến cuộc gặp gỡ giữa hai vị tổng thống Hoa Kỳ và Bắc Hàn khó thực hiện. Trong buổi họp báo hôm thứ Ba, một ký giả hỏi tùy viên báo chí Bạch Cung Spicer về viễn ảnh của cuộc hội kiến đó; ông Spicer đáp, “Chính phủ Mỹ đang đi về hướng khác.”
Tổng Thống Trump cũng nói, “Không thể chấp nhận để một việc như vậy xảy ra. Tôi nghĩ nếu Warmbier được trả tự do sớm hơn, thì cậu ta đã không chết.”

Một nhà ngoại giao Nhật tại Washington cho là thời điểm này không phải là lúc điều đình hay thương lượng; ông nói thêm, “Sinh mạng con người không phải là trị giá có thể đem ra mặc cả; lại càng không nên mở đầu một cuộc thương thuyết chính trị trên một xác chết.”

Nhật là quốc gia bị khả năng nguyên tử Bắc Hàn đe dọa trực tiếp nhất, dĩ nhiên họ mong muốn Hoa Kỳ giải quyết dứt khoát nguy cơ đó; nhưng lập luận của nhà ngoại giao Nhật (giấu tên) cũng nói lên thế khó của ông Trump.

Ngoại Trưởng Tillerson đang đắn đo trước quyết định cấm người Mỹ đi du lịch tại Bắc Hàn; mỗi năm khoảng 1,000 du khách Mỹ vẫn tò mò đến thăm Bắc Hàn. Hiện Bắc Hàn đang giam giữ ba người Mỹ, và Tillerson đang kêu gọi trả tự do cho họ. Mỹ chủ trương không cấm công dân Mỹ đi du lịch ở bất cứ nước nào.

Nhưng ông Victor Cha, một chuyên viên về Triều Tiên của Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược trong chính phủ Bush trước kia, lại cho là Mỹ nên cấm công dân Mỹ du lịch Bắc Hàn. Ông nói, “Quốc Hội không muốn cấm như vậy, người Mỹ cũng không thích ai cấm họ đi bất cứ chỗ nào họ thích đi; nhưng vào thời điểm này, thì chỗ đó (Bắc Hàn) không phải là chỗ đi chơi.”

Một nhân vật có thể giúp Trump trong vai trò sứ thần tiếp cận với Kim Jong Un là tân Tổng Thống Nam Hàn Moon Jae-in; trong cuộc phỏng vấn của phóng viên Norah ODonnell, người phụ trách chương “CBS This Morning,” ông Moon nói, “Kim Jong Un hơi bất bình thường, ông ta làm ra hung hãn như vậy, nhưng thật ra ông ta chỉ muốn thương thuyết với Mỹ.”


Tân tổng thống Nam Hàn Moon Jae-in

Có thể ông nhận xét đúng, nhưng chỉ riêng câu nói này thôi, ông Moon cũng đã vụng về làm mất hòa khí để thương thuyết; nhưng dù sao ông vẫn có nhiều thuận lợi hơn Trump để nói chuyện với Kim Jong Un.
Tuần sau hai vị tổng thống Mỹ và Nam Hàn sẽ gặp nhau; Trump có thể nhờ Moon, dù chỉ nhờ ông này chuyển cho ông tổng thống “bất bình thường” của Bắc Hàn một tối hậu thư. (ndt)

Viết bình luận đầu tiên

MỚI CẬP NHẬT