Phóng Sự

Những lớp học dành cho người cao niên (kỳ 1)

Monday, 21/07/2014 - 01:09:34

Khi đến sống tại Hoa Kỳ, việc thi nhập tịch để trở thành công dân Hoa Kỳ vốn là giấc mơ của nhiều người trong đó có người tị nạn và di dân gốc Việt. Vì khi trở thành công dân Hoa Kỳ, người di dân sẽ được hưởng tất cả những chương trình trợ giúp mà chính phủ này đòi hỏi người đó phải là công dân thì mới được thụ hưởng

Băng Huyền/ Viễn Đông



Thầy Lâm Kiệt một thầy giáo tận tụy đối với các học viên gốc Việt tại lớp luyện thi.



Một số học viên Việt tại lớp luyện thi quốc tịch do hội cao niên Á Mỹ tổ chức.
 
Lớp học thi quốc tịch và ESL

Khi đến sống tại Hoa Kỳ, việc thi nhập tịch để trở thành công dân Hoa Kỳ vốn là giấc mơ của nhiều người trong đó có người tị nạn và di dân gốc Việt. Vì khi trở thành công dân Hoa Kỳ, người di dân sẽ được hưởng tất cả những chương trình trợ giúp mà chính phủ này đòi hỏi người đó phải là công dân thì mới được thụ hưởng. Còn các thường trú nhân chỉ đáp ứng yêu cầu của một số chương trình và chỉ trong một thời gian nhất định. Nếu không vào được quốc tịch, thì những người cao niên (không có tiền hưu) sẽ không thể xin tiền già (SSI) và bảo hiểm y tế để sống những ngày cuối đời tại đất nước này.

Việc nhập tịch Hoa Kỳ đối với một số đồng hương, đặc biệt là những người lớn tuổi chính là một thử thách vô cùng to lớn, vì ngôn ngữ chính là trở ngại hàng đầu đối với họ. Hầu hết người Việt lớn tuổi đều vấp phải vấn đề rào cản ngôn ngữ mặc dù sống ở Mỹ nhiều chục năm. Nhất là với những người sống tại khu vực Quận Cam, đôi khi sử dụng Anh ngữ không còn cần thiết, nên nhiều người sẽ rất khó khăn khi ở đủ 5 năm tại Mỹ (Thời hạn ba năm đối với người di dân kết hôn với công dân Mỹ) khi nộp đơn thi nhập tịch.

Theo lời của ông Đặng Hơn, là một thiện nguyện viên của hội cao niên Á Mỹ và cũng là học viên của lớp ESL, lớp luyện thi quốc tịch do hội tổ chức cho biết, ông đến Mỹ định cư hơn 4 năm nay, ngay từ đầu đã gắn bó với hội cao niên Á Mỹ, trước khi đến Mỹ, ông chẳng hề biết một chữ tiếng Anh, nay tuổi đã già, đầu óc dần lão hóa, học trước quên sau, nhưng ông vẫn phải ráng học, vì thời gian nộp đơn thi nhập tịch gần kề.

Ông Hơn nói, “Những câu đơn giản may ra còn nghe được chút đỉnh chứ gặp mấy câu về hiến pháp, nhân quyền, tôi thấy thật khó khăn cho mình phải vượt qua. Chẳng hạn như phải học 100 câu hỏi, hôm nay học xong, trả lời vanh vách, ngày mai hỏi lại quên tuốt luốt. Già rồi rất hay quên. Chưa kể còn phải luyện nghe và viết cho đúng câu do nhân viên của văn phòng nhập tịch đọc nữa. Cũng may có lớp học ESL thầy Duy dạy và lớp luyện thi quốc tịch do thầy Kiệt dạy tại đây giúp chúng tôi. Các thầy rất kiên nhẫn với những học trò ‘tuổi ông tuổi bà’ của mình. Tôi thấy người già đến đây học đúng hơn, vì mấy thầy dạy ở đây hiểu ý, nhắc tới nhắc lui nhiều lần với học viên.”

Thầy Lâm Kiệt phụ trách lớp dạy quốc tịch tại hội cao niên Á Mỹ dù nay đã 80 tuổi rồi, nhưng thầy vẫn rất năng động trong các công tác phục vụ cộng đồng, ngoài giờ dạy lớp quốc tịch tại hội cao niên Á Mỹ, những ngày khác, ông giúp thông dịch cho các bệnh nhân gốc Việt không rành Anh ngữ tại một số bệnh viện.

Thầy Lâm Kiệt tâm sự, “Tôi dạy lớp luyện thi quốc tịch cũng khoảng hơn 4 năm nay tại hội. Các học viên tại đây có khoảng hơn 90 phần trăm đậu khi đi thi lần đầu. Sau khi có quốc tịch, các học viên của lớp học cần thì tôi sẽ đưa đi làm hồ sơ để xin các quyền lợi của công dân Hoa Kỳ, ví dụ như tiền SSI.”

Đặc biệt thầy Kiệt còn đưa các học viên của lớp đi lăn tay, đi thi (nếu ngày thi nhằm ngày học, các học viên khác đều đồng ý nghỉ học ngày đó, để thầy đưa học viên đi thi). Theo thầy Kiệt, việc thầy đưa học viên đi thi giúp họ không bị hồi hộp, chưa kể trên đường đi, thầy giúp họ ôn bài, vì vậy hầu hết đều vào phòng thi với tâm trạng rất thoải mái, nên cũng dễ đậu hơn.

Ngoài việc giúp học viên của lớp trong phần điền đơn thi quốc tịch, thầy Kiệt còn giúp những học viên nộp đơn xin miễn lệ phí nộp đơn thi cho một số trường hợp thu nhập thấp. còn với những học viên trên 50 tuổi và cư trú thường trực tại Hoa Kỳ trên 20 năm hoặc trên 55 tuổi và cư trú thường trực tại Hoa Kỳ trên 15 năm có thể thi nhập tịch bằng tiếng mẹ đẻ hoặc trên 65 tuổi và cư trú thường trực trên 20 năm, có thể thi một cuộc thi đặc biệt chỉ có 25 câu hỏi bằng tiếng mẹ đẻ nhưng tất cả đều cần phải có người thông dịch, thì chính thầy Kiệt sẽ đảm nhận phần này giúp học viên của mình khi đi thi.

Chính sự tận tâm của thầy Kiệt mà lớp luyện thi quốc tịch tại hội cao niên Á Mỹ lúc nào cũng đông học viên ghi danh học, thầy Kiệt bày tỏ mong ước, “Vì hội cao niên Á Mỹ là một hội bất vụ lợi, hiện cơ sở vật chất vẫn còn hạn chế, chúng tôi ước mong có vị mạnh thường quân hoặc tổ chức nào giúp chúng tôi khoảng 30 chiếc ghế gắn với bàn học để các học viên có nơi ngồi tốt hơn, hiện nay bàn học và ghế không đủ, thành ra nhiều khi lớp học những lúc đông học viên, mọi người không đủ chổ để ngồi.”

Cô Khánh Doãn, phụ trách lớp ESL và lớp luyện thi quốc tịch tại chi nhánh BPSOS quận Cam cho biết nếu các học viên lớp luyện thi quốc tịch khá đa dạng về độ tuổi tham dự, thì lớp ESL tại đây đa phần là người cao niên đến học để mở mang đầu óc, chống lão hóa của tuổi già. Cô Khánh Doãn nói lớp học thi quốc tịch tại BPSOS không chỉ giúp học viên hướng dẫn trả lời 100 câu hỏi trong đề thi mà còn giúp học viên cơ hội luyện nghe và luyện nói. Đặc biệt là trong phần hỏi về lý lịch cá nhân là phần khó nhất trong buổi phỏng vấn. Thường nhiều vị đi phỏng vấn thường bị rớt về phần lý lịch. Do đó ngoài cô Khánh, còn có những thiện nguyện viên của lớp học giúp các học viên của lớp phần này. Riêng với những học viên nào chuẩn bị đi thi thì có một ngày trong tuần (thứ ba) dành tổ chức phần tiến trình phỏng vấn của nhân viên Sở Di Trú và những câu hỏi mà họ thường hỏi, nhiều khi không có trong đề thi để học viên làm quen với không khí phòng thi, ít bị hồi hộp, giúp họ mạnh dạn hơn, tự tin hơn trong lúc dự thi, và từ đó học viên sẽ được đậu phỏng vấn dễ dàng hơn.

Cô Khánh Doãn tâm sự, “Làm việc tại đây, tôi cảm thấy rất vui, vì thấy mình hữu ích, qua lớp học ESL, lớp thi quốc tịch, nhiều học viên không chỉ xem đây là lớp học, mà còn là nơi trợ giúp họ mọi thủ tục giấy tờ… có thắc mắc gì, hay cần tâm sự gì, họ cũng tìm đến với mình. Đó đúng là chức năng của một tổ chức vô vụ lợi. Khi người ta nghỉ nơi đây là nơi cứu vớt họ, thì người ta đến với mình là mình vui rồi. Nhiều khi có những người già học ESL, học trước quên sau, nhưng vẫn kiên nhẫn đến lớp học, vì ở nhà buồn quá, họ đến đây để có bạn. Lớp học ESL ở đây đặc biệt hơn ở trong trường học, mọi người đối với nhau như trong một gia đình.”

Ích lợi của việc học hành đới với người cao niên

Ông Thành Vũ, 69 tuổi, hiện là học viên của lớp ESL tại BPSOS chi nhánh Quận Cam nói, “Người già hãy tìm đến học tập, bất cứ những môn học gì mà mình muốn học, như tôi thì đi học ESL, vì hồi trước chưa có điều kiện để học, nay già rồi thì đi học để mở mang kiến thức, tôi thấy mình đi học tốt hơn là đi giải trí bằng việc đến các sòng bài như nhiều người già hay chọn để giết thời gian. Học là cách mua chữ rất hữu ích.”

Cô Nguyễn Thị Tốt, 78 tuổi, là học viên lớp ESL tại BPSOS và là thiện nguyện viên rất năng động, giúp các học viên của lớp luyện thi quốc tịch ở đây bày tỏ, “Tôi từng là học viên của lớp quốc tịch do cô Khánh phụ trách, nay đã đậu quốc tịch, nên tôi quay lại giúp cô Khánh trong việc truyền lại những kinh nghiệm mình có được, để giúp các học viên khác trong lớp.

“Trước khi đến Mỹ 5 năm trước, tôi chẳng hề biết tiếng Anh, nhưng sau 5 năm định cư, nhờ chịu khó học ESL, tôi cũng biết được chút đỉnh. Với những học viên đến học thi quốc tịch khi mới bắt đầu học, tôi luôn giúp họ học bằng cách giải nghĩa tường tận nghĩa của từ để hiểu, theo tôi mình phải hiểu kỹ rồi thì mới nhớ được, vì chúng tôi già lão, đầu óc đã lão hóa, nên tôi luôn khuyên các học viên lớn tuổi phải học tới học lui cho nhuyễn, đừng nên đổ thừa tôi già rồi học không vô, mình cần chú ý, thì sẽ học được thôi, trẻ học nhanh, mình già thì chậm hơn thôi.”

Bà nói thêm, “Theo tôi, người cao niên gốc Việt của mình tại đây có nhiều cách để vui sống lắm. Như chuyện học hành cũng là một cách để giải trí rất lành mạnh, chúng ta cần ghi danh để học, tránh ở nhà cô đơn, xem tivi suốt nagy2, đầu óc mụ mị, sẽ dễ bị lãng trí nhanh hơn.” (bh)
(Còn tiếp)

Viết bình luận đầu tiên

MỚI CẬP NHẬT