Ốc móng tay hấp sả ớt lá chanh

(Tom/ Viễn Đông)

Bài TOM

Những ai từng sống gần biển, chắc không xa lạ gì với ốc móng tay. Đây là loại ốc quen thuộc, có hình vỏ dài như cái móng tay, có người còn gọi là ốc lưỡng tính, ốc le… Vì hình dạng khá thú vị của con ốc, một nửa rất giống cơ quan sinh dục phụ nữ, nửa kia lại giống cơ quan sinh dục nam. Và theo dân biển chia sẻ thì họ cũng quan sát nhiều lần, chưa thấy loài ốc này giao phối, chúng tự sinh sản rất nhanh… Không lẽ chúng đúng với cái tên “lưỡng tính”?! Nhưng thôi, đó là câu chuyện sinh vật học cao siêu và xa vời quá. Hôm nay tôi chỉ mạo muội giới thiệu món ăn về loài ốc này.

Nói tới ốc, hình như ốc có độc tố rất ít, và cũng không ở gần con người, những con ốc người ta có thể bắt được dọc các bờ biển hay trong vườn đều là ốc lành tính, bổ dưỡng. Ví dụ như ốc sên, dân gian gọi ốc ma bởi hình dạng đẹp một cách ma mị của nó, cũng như thoắt ẩn thoắt hiện, quanh năm suốt tháng ẩn nấp đâu đó trong vườn, đùng cái trời mưa, thấy bò khắp vườn. Thường thì người ta không dám ăn loài ốc này vì sợ. Nhưng, ít ai biết đây là loài ốc khá là bổ dưỡng. Thậm chí bổ hơn ốc bươu, ốc đá… Nếu nói về độ ngon cũng như dinh dưỡng của loài ốc trên cạn, ốc nước ngọt, thì ốc sên chiếm vị trí đầu bảng.

Ngược lại, nói tới ốc ở biển, đương nhiên ốc móng tay không phải loài ngon nhất, bổ nhất nhưng lại là món gần gũi, dễ ăn và ăn trong bất kì hoàn cảnh nào cũng thấy ngon, mộc. Tôi nhớ những ngày đầu đi làm phim, vào tận mũi Cà Mau, rồi tạt qua Hà Tiên, lên Mũi Ông Cọp, đây là đoạn bờ biển đau khổ nhất Hà Tiên. Bởi từ một dãy bờ biển đẹp, thơ mộng, có bãi cát thoai thoải, hiền lành và những rặng dừa, những vườn chuối, rừng phi lao vi vút gió, rồi cả những rừng muống biển bát ngát, hiếm có nơi nào đẹp và hiền lành như Mũi Ông Cọp. Thế nhưng, chưa đầy nửa năm, Ông Cọp khịt mũi, mọi thứ trở nên khó lường. Không biết rác từ đâu trôi dạt về đầy bãi biển, dọn lớp này thì lớp khác ùn lên, toàn rác công nghiệp, rác y tế.

Tôi tới đây để quay cảnh ốc móng tay chết la liệt do nguồn nước bị nhiễm bẩn (nói để thấy ốc móng tay là loài nhạy và rất sạch, chỉ cần nước nhiễm bẩn một chút là chết cả bãi, khác với nhiều loài ốc khác vẫn có thể trụ nổi). Tôi nhớ lần đó, cách đây bốn năm, tôi ghé Hà Tiên và tìm một người xe ôm chở ra Mũi Ông Cọp, con đường quá đẹp, thực sự là nó đẹp ngoài sức tưởng tượng, chạy dọc bờ biển, đời sống chậm trôi, bình yên và có gì đó hơi thảm sau khi biển chết. Tôi thử lội xuống một khu bờ biển có ít rác, ở đó ốc móng tay nằm chết la liệt, tôi tiếp tục lội ra xa hơn một chút thì bắt được một con hải sâm, tôi lội vào bờ trước khi có một con sóng lớn từ phía đảo Phú Quốc đuổi vào. Đi ngược về phía Hà Tiên một chút thì rác, cả núi rác nằm ven biển.

Hãi hùng quá, tôi quay trở lại Mũi Ông Cọp, nơi có mực nước sâu nhất, chưa có rác và cũng chẳng có ai tắm ở đây, khoảnh sóng chưa có rác này chỉ rộng chừng vài chục mét vuông bởi ở đây sóng lớn, rác dạt về phía khác. Buồn quá, tôi rủ người xe ôm tìm một quán ăn nào đó ngồi lai rai vài cốc rượu. Anh chở tôi đến chỗ quán của một người tên Rik, người này gốc Khmer, sống nhiều đời ở Hà Tiên, tỏ ra thân thiện và mến khách. Tôi hỏi anh Rik có món gì nhắm rượu mà an toàn một chút không, anh nói ngay “ốc móng tay.” Tôi hỏi vặn là ốc móng tay chết la liệt, sao còn dám ăn, anh nói “con nào còn sống nổi với nước dơ, ốc này chỉ sống ở nước không ô nhiễm.” Vậy là món ốc móng tay xào rau muống, ốc móng tay hấp sả, ốc móng tay chiên mắm được bày ra.

Một lần nữa tôi lại ngạc nhiên bởi tôi chỉ mới gọi tên ốc móng tay nhưng chưa nói cụ thể món gì, Rik hình như hiểu ý tôi nên nói luôn, “Ở đây tổng cộng ba món, làm có một ký ốc ra được ba món rồi, một ký ốc sáu chục ngàn đồng (tương đương $2.5 USD), cộng thêm công chế biến, rau muống là trăm ngàn (tương đương $4.5).” Nghe vậy, tôi chỉ thấy vui và thán phục người bán vừa nhạy lại vừa có tâm. Bởi với ba món này, vào nhà hàng, tốn ít nhất cũng gấp năm lần giá ở đây. Xong buổi làm phim và ăn trưa khá là đơn độc ở Mũi Ông Cọp, tôi lại lên xe về nhà. Và hình như tôi có kể cho bà xã nghe chuyện ăn trưa bằng ốc móng tay.

Nàng lên mạng, search ngay “ốc móng tay” và order luôn mấy ký, sau đó về lặng lẽ chế biến. Hóa ra, ốc móng tay có nhiều biến tấu, nếu biến tấu theo cách nấu người miền Nam thì cho thêm chút đường khi nấu, món sẽ ngọt lã, nấu theo kiểu miền Trung như Đà Nẵng, Huế, Nha Trang thì không cho thêm đường mà phải làm thật sạch, cho ngậm nước cơm trước khi chế biến.

Cách làm của người miền Trung như sau: Cho tất cả những con ốc sắp chế biến vào thau đựng nước vo gạo hoặc nước muối loãng cùng với hai trái ớt cắt lát khoảng 30 phút đến một tiếng. Sau đó lấy kéo nhọn cắt phần thân ốc, để lộ phần ruột ốc, lấy rước rửa trực tiếp đi phần chất bẩn. Sau đó rửa lại một lần nữa với nước rồi để ráo. Trong thời gian chờ đợi thì rửa sạch củ sả, cắt chéo, lá chanh rửa sạch để ráo.

Nguyên liệu chuẩn bị xong thì cho lửa nổi, cho ốc, sả, lá chanh và vài trái ớt vào xửng (vỉ hấp), hấp khoảng 8 phút là ốc chín tới, thơm lừng. Quý vị có thể làm thêm dĩa muối tiêu chanh để chấm cùng. Nếu thích có chút nước để ăn kèm bánh tráng, quý vị có thể chuyển từ món hấp cách thủy sang món xào sả ớt chanh. Nguyên liệu và sơ chế cũng như trên chỉ khác là chúng ta cho thêm chút dầu ăn vào chảo, đợi dầu sôi, cho chút sả vào để khử dầu thơm hơn. Sau đó cho ốc, sả vào đảo đều trong khoảng 5 phút, cho thêm lá chanh, ớt, sau cùng, cho khoảng nửa chén nước nóng vào, đợi nước sôi lên lại thì tắt bếp, bày món ốc ra dĩa.

Không quá phức tạp và có thể biến hóa món ăn rất nhanh, mong rằng đây sẽ là món ngon đổi vị trong những ngày thu!

Cầu chúc quý vị có một bữa ăn ngon và ấm áp!