Phát hiện loài cá sinh sản không cần giao phối

NEW YORK - Các nhà khoa học vừa phát hiện cá lưỡi cưa (sawfish) ở Florida có thể sinh sản ra con non mà không cần giao phối, nhiều khả năng là do chúng đang phải đối diện nguy cơ tuyệt chủng đang cận kề. Nhóm nghiên cứu của nhà khoa học Andrew Fields, thuộc Đại học Stony Brook, New York kiểm tra mẫu DNA của 190 con cá lưỡi cưa trong khoảng thời gian từ 2004 đến 2013.
Trong số đó, họ phát hiện 7 cá thể (chiếm 3% số mẫu kiểm tra), được sinh ra từ 3 con cá mẹ khác nhau. "Các thông tin nghiên cứu cho thấy nhiều khả năng chúng không có bố", ông Fields cho biết.
Đây là trường hợp sinh sản không cần giao phối đầu tiên đối với một loài động vật có xương sống, từng được phát hiện trong môi trường hoang dã. Theo các chuyên gia, nguyên nhân của hiện tượng này có thể do loài cá lưỡi cưa đang bên bờ vực tuyệt chủng, khiến những con cái có thể đang chuyển sang việc tự sinh sản (Parthenogenesis) như một cách cuối cùng để duy trì nòi giống, tránh bị tuyệt chủng.
Thuật ngữ khoa học là Parthenogenesis, tức sinh sản không cần giao phối, bắt nguồn từ chữ Hy Lạp Parthenos là "cô gái trinh tiết" và genes là "phát sinh". Đây là hình thức sinh sản mà trứng không thụ tinh tự phát triển thành cá thể mới.
Đây là phương pháp duy trì nòi giống của nhiều loài cây và động vật không xương sống. Đối với loài động vật có xương sống, từ trước đến nay, hiện tượng này mới chỉ được ghi nhận ở một số cá thể bị nuôi nhốt như cá mập, chim và bò sát.
Loài cá lưỡi cưa ở Florida này là 1 trong 5 loài cá lưỡi cưa, một nhóm thuộc giống cá đuối, đặc trưng với mõm dài nhiều răng thường dùng để bắt những con cá nhỏ.
Loài cá này có xương làm từ sụn tương tự như cá mập, có thể dài tới 7.6 mét. Các nhà khoa học từng cảnh báo rằng, cá lưỡi cưa có thể là họ cá biển đầu tiên tuyệt chủng do nạn săn bắt quá đà và mất môi trường sống ven biển.