Mỹ, Cuba nối lại bang giao sau hơn nửa thập niên

Tổng Thống Mỹ Obama gặp chủ tịch nhà nước Raul Castro của Cuba nhân dịp dự lễ an táng Nelson Mandela tại Nam Phi tháng 12, 2013. Lúc đó thế giới tưởng đây là sự gặp gỡ tình cờ, nay người ta được biết Hoa Thịnh Đốn và Havana đã mật đàm suốt sáu tháng trước khi có cuộc gập mặt không ngẫu nhiên này.

WASHINGTON - Hôm Thứ Tư, trong một nỗ lực nhằm xóa bỏ một trong những vết tích cuối cùng của thời kỳ Chiến Tranh Lạnh, Tổng Thống Barack Obama loan báo rằng Hoa Kỳ và Cuba sẽ bắt đầu đàm phán về việc nối lại quan hệ ngoại giao đầy đủ. Đây là lần đầu tiên hai nước tái lập bang giao, sau một nửa thế kỷ cắt đứt quan hệ, từ khi cuộc cách mạng Cuba đưa Fidel Castro lên nắm quyền.
Ông Obama đưa ra quyết định này sau khi Cuba phóng thích Alan Gross, người Mỹ làm thầu khoán viện trợ, và một nhân viên tình báo Hoa Kỳ, trong khi Mỹ phóng thích ba điệp viên Cuba đã bị kết án.Các giới chức Mỹ không ấn định một thời biểu cho việc có thể mở các tòa đại sứ ở Washington và Havana. Họ cho biết ông Obama sẽ công bố các kế hoạch của mình trong một bài diễn văn vào giữ trưa tại Tòa Bạch Ốc. Tổng thống cũng sẽ loan báo những khoản thay đổi trong những biện pháp chế tài. Những biện pháp này nhằm trừng phạt kinh tế đối với Cuba, được áp dụng ở đỉnh cao của thời kỳ Chiến Tranh Lạnh sau cuộc cách mạng của Fidel Castro. Ông Obama cũng ra lệnh xem xét lại vị trí của Cuba trong danh sách Mỹ liệt kê những nước bảo trợ cho khủng bố.Tổng Thống Obama và Chủ Tịch Raul Castro của Cuba đã nói chuyện với nhau qua điện thoại, trong hơn 45 phút hôm thứ Ba, để hoàn tất cuộc thỏa thuận hỗ tương. Thỏa thuận này đã được các giới chức của cả hai bên chuẩn bị trong nhũng cuộc đàm phán bí mật suốt 18 tháng, do Canada và Tòa Thánh Vatican đứng ra tổ chức. Các giới chức Mỹ ghi nhận công lao của Đức Giáo Hoàng Francis trong việc thúc đẩy tiến trình này, cùng với một lời đích thân kêu gọi một cách bất thường, viết ra thành văn bản gởi cho cả hai nhà lãnh đạo. Ông Fidel Castro không phải là một thành phần của các cuộc đàm phán, theo các giới chức hàng đầu của Mỹ nói với các phóng viên.Tòa Bạch Ốc không thể hoàn toàn hủy bỏ lệnh cấm vận kinh tế của Mỹ đối với Cuba. Chuyện này sẽ đòi hỏi phải có hành động của Quốc Hội, nơi mà các liên minh lưỡng đảng ủng hộ và phản đối cuộc thay đổi lịch sử như vậy. Nhưng các giới chức hành pháp cho biết rằng tổng thống sẽ công bố các hành động hành pháp để giảm bớt nới lỏng những hạn chế đối với những chuyến đi của các công dân Mỹ sang Cuba. Các du khách ấy cũng sẽ có thể mua hàng hóa Cuba để sử dụng cho cá nhân, bao gồm rượu hoặc sản phẩm thuốc lá trị giá 100 Mỹ kim. Điều này có nghĩa là ít nhất một số người Mỹ sẽ có thể mang về nhà một số rượu rum nổi tiếng và xì gà mang tính biểu tượng của hòn đảo này.