Săn sóc và bảo trì Swamp Cooler

Tiếp tục câu chuyện Swamp Cooler, hôm nay chúng ta bàn về việc săn sóc và giữ gìn để giúp máy sống lâu mà phục vụ năm này qua năm khác. Săn sóc swamp cooler bao gồm 2 việc:
- Biết cách sử dụng và biết cách giữ gìn
- Nâng cao hiệu quả sử dụng.


“Giấy thấm” trong máy là một phiến xơ hình chữ nhật, được thấm nước để làm mát luồng khí nóng

Swamp Cooler sử dụng rất nhiều nước. Cũng may, dù nước có hiếm đến đâu chăng nữa thì xài nước vẫn đỡ hơn xài điện. Tuy nhiên, để xài nước một cách có hiệu quả, chúng ta cần để ý đến các việc sau:
- Mở nước trước mở quạt: Swamp cooler hoạt động theo hai giai đoạn: Bơm nước cho ướt miếng “giấy thấm” (pad); lùa không khí qua giấy ướt để làm mát không gian bên ngoài. Vì thế, mỗi khi cần dùng máy, chúng ta nên mở bơm (pump) đưa nước lên thấm ướt tấm pad vài phút trước khi mở quạt.
- Mở hé cửa sổ để swamp cooler lùa khí nóng ra ngoài trời.
- Dùng thêm quạt trần, nếu có, để vận chuyển không khí trong nhà
- Ban tối, hoặc khi nào thời tiết không quá nóng, chỉ cần mở quạt cũng đủ mát, không cần mở nước. Vì thế máy phải có bộ phận mở quạt và mở nước hoạt động riêng biệt, độc lập.
Một số máy được trang bị bộ phận điều nhiệt (thermostat), là bộ phận tự động tắt mở khi máy đã đạt đến một mức độ mong muốn của chủ nhân. Chúng ta nên tận dụng đặc điểm này để tăng thêm hiệu quả làm việc của máy. Nếu máy không có sẵn bộ phận điều nhiệt, chúng ta có thể mua riêng để gắn thêm vào.

                     Máy swamp cooler có thể tắt mở tự động qua bộ phận điều nhiệt (thermostat)

Gìn giữ và bảo trì

Swamp Cooler không đòi hỏi săn sóc nhiều, nhưng một năm ít là ba lần chúng ta phải dành thì giờ để làm công tác bảo trì: Lần một trước mùa nóng (đầu tháng Sáu), lần hai giữa mùa nóng (đầu tháng Tám) và lần ba đầu mùa thu (cuối tháng Chín) khi gió lạnh đang len lén thổi về.
Việc bảo trì chủ yếu là gạn hết nước để lau sạch các tầng cặn vôi đóng trong máy, điều chỉnh dây kéo và mực nước. Không xài máy trong nhiều ngày liên tục, nước phải được gạn hết ra để vi trùng không sinh sản giữa đám “đầm lầy” tù đọng bên trong. Đồng thời, miếng “giấy thấm” là một bộ phận quan trọng cần phải được xem xét và thay thế, nếu cần thiết.
Sau đây là những công việc cụ thể:
- Lau sạch: Tháo ốc, gỡ rời vỏ bọc ngoài, lau sạch bụi bậm. Lau sạch bụi đất, và chất vôi đọng bám dưới đáy chậu chứa nước và các bộ phận bên trong .
- Kiểm tra quạt, xem dây kéo có chùng quá, hoặc căng quá không. Nếu ấn xuống mà dây kéo có thể nhúc nhích chừng nửa inch là tốt. Thêm dầu nhớt nếu cần thiết.

Swamp cooler chỉ có thể hoạt động trong các tiểu bang miền tây Hoa Kỳ nơi có khí hậu nóng khô


- “Giấy thấm” (pad): Trông như một miếng giấy, nhưng không làm bằng giấy. Nó là một phiến xơ hình chữ nhật, cũng có thể được chế bằng một chất liệu tổng hợp khác. Làm bằng chất xơ (fiber) thì rẻ, chỉ dầy khoảng 2 inches, giấy thấm phải được thay mới thường xuyên. Làm bằng chất tổng hợp (rigid media) thì đắt hơn, với nhiều tầng xếp chồng lên nhau, dầy tới 12 inches, giấy thấm loại này rất bền, xài lâu không phải thay mới. Nhưng dùng thứ nào thường là do nhà sản xuất qui định, chúng ta không thể tự chọn chất liệu thay theo ý mình. .
- Xem xét hệ thống phun, bao gồm máy bơm, ống dẫn nước, và quả phao. Có thể điều chỉnh mực nước bằng cách uốn tay nối phao.
- Điều khiển mô tơ cho máy bơm chạy thử, xem “giấy thấm” có ướt đều không, nước có rò rỉ ở đâu không.
Khi mùa nóng đã qua là thời gian chúng ta thu xếp cho máy nghỉ ngơi. Không phải chỉ việc cất nó vào góc nhà là xong đâu. Bởi vì “nhiên liệu” chính của swamp cooler là nước, nên khi không dùng nữa, chúng ta lại phải gỡ vỏ ra, gạn sạch nước, nhỏ vài giọt dấm chua vào để cạo sạch các tầng vôi, rồi để cho khô hẳn ngoài khí trời. Xem lại máy bơm, rút ống dẫn nước khỏi máy, thổi sạch nước còn chứa bên trong trước khi lắp vỏ máy vào, bọc lại và cất vào nhà kho. Nói sơ sơ vậy thôi. Bởi vì bây giờ đang là giữa hè, trời còn nóng chảy mỡ, ngày nào ông Cả Đẫn nhà em cũng cởi trần, phơi bụng… mà cái mặt vẫn cứ khó đăm đăm. Nói chuyện trùm mền cho máy lạnh đi nghỉ sợ ổng hiểu lầm lại gắt um cả lên thì … con bé này không biết trốn đi đâu cho thoát!
Vuhang231@yahoo.com