Sẩy chân

Sườn Hoa Sơn, sẩy chân tan xác

Nhà tỉ phú Donald Trump cũng đang sẩy chân, mặc dù ông không hề leo núi Hoa Sơn, mà chỉ thích vào Bạch Cung ngủ 4 lần 365 đêm; tình trạng sẩy chân của ông ít nhất cũng là nhận xét của hai cơ quan thông tấn uy tín: đài truyền hình ABC News, và tờ nhật báo Washington Post. Họ đánh giá khoảng cách thua thiệt giữa ông và bà Hillary Clinton quá xa nên khó gỡ.

Hai cơ quan truyền thông này chung tiền đài thọ chi phí thăm dò dư luận để tìm ra kết quả là 2/3 cử tri cho là Trump có định kiến lệch lạc về người da mầu, về người Hồi Giáo và về phụ nữ; ngoài ra, họ còn khám phá thêm việc 64% cử tri cho là Trump không đủ tư cách để giữ vai trò tổng thống.

Đếm từ ngày mùng 10 tháng Năm, 2015, Trump chỉ hơn phiếu bà Hillary Clinton có một lần -vào thời điểm mùng 6 tháng Ba, 2016, ngày Trump thắng tuyển, loại toàn bộ 16 ứng tuyển viên Cộng Hòa trong vòng đảng tuyển. Ngày đó tương quan giữa ông và bà Hillary là 46%-44%; phần thắng về ông.

Tỉ lệ thua kém hiện nay của Trump đang là 12 điểm; nhiều quan sát viên cho là Trump không có cách nào san bằng -hay chỉ thu ngắn- cách biệt. Thắng thế ban đầu của ông dựa hết vào cách ông bốp chát vạch trần những mâu thuẫn trong chính sách của đảng Cộng Hòa.

Thế mạnh của Hillary là những chia rẽ trong nội bộ đảng Dân Chủ không có điểm nào đạt mức trầm trọng, và những chính sách bảo vệ người di dân, giới hạn tự do mua, bán súng, đem thẻ bảo hiểm y tế đến cho mọi người, được quần chúng cử tri yểm trợ.

Hillary Clinton và Donald Trump

Hai ứng cử viên độc lập Gary Johnson (đảng Libertarian) và Jill Stein (đảng Green) chia 4% phiếu Dân Chủ của Hillary, và 2% phiếu Cộng Hòa của Trump; tuy nhiên tỉ lệ mới (47-37-7 và 3) cũng vẫn chưa giúp Trump, ngoại trừ giả thuyết hai tân ứng viên Johnson và Stein có ảnh hưởng mạnh hơn nữa đối với những cử tri Dân Chủ. Điều đó hiện vẫn chưa thấy dấu hiệu có thể sẽ xảy ra.

Nói cách khác, nếu cuộc bầu cử tháng 11 này mà diễn ra tay đôi, thì Trump sẽ thua 12 điểm (51% thắng 39%), hoặc tay tư thì Trump vẫn còn thua 10 điểm (47% thắng 37%).

Ngoài ra hãng Langer Research Associates -hãng phụ trách thăm dò dư luận cho đài ABC News còn cung cấp thêm một con số có lợi cho Hillary: số người Mỹ thỏa mãn và đang ca tụng sự thành công kinh tế của Tổng Thống Obama; số người đang nghĩ tốt về Obama tăng từ 51% lên 55%.

Lá phiếu của cử tri còn bị chi phối bởi nhận xét của họ đối với thái độ của ứng cử viên qua nhiều sự kiện. Thí dụ: 56% cử tri phản đối Hillary về cách bà gửi và nhận email công vụ qua hệ thống email cá nhân của bà.

Trong một vụ khác: vụ Trump chỉ trích chánh án Gonzalo Curiel, miệt thị ông là người gốc Hispanic, vì ông tạo bất lợi cho Trump trong vụ án học viên kiện tổ chức Trump University, thì tỉ lệ dư luận chỉ trích và không chỉ trích là 59-19.

Tính chung về mọi vấn đề quan tâm của quần chúng, cử tri cho là Trump bất đồng ý kiến với họ nhiều hơn là đồng ý, nhất là về những vấn đề phụ nữ, dân Mỹ da mầu và Hồi Giáo.

Các công ty thăm dò dư luận còn ghi nhận khoảng cách 18 điểm thuận lợi cho Hillary trong vụ khủng bố tại Orlando, với tỷ lệ 46-28. Đa số cử tri nhận xét Hillary có giải pháp đúng hơn Trump để giải quyết vụ nổ súng đó.

Một vụ khác: Trump bảo quý vị lãnh đạo đảng Cộng Hòa “Just please be quiet. Don't talk,” (Xin quý vị im lặng. Đừng nói gì cả). Thái độ và ngôn ngữ của Trump trong vụ này được các công ty thăm dò dư luận đem ra hỏi cử tri Cộng Hòa, và tìm ra tỉ lệ 62/35, đa số bất đồng ý kiến với Trump; họ cho là các chính khách Cộng Hòa phải lên tiếng chứ đừng “câm họng” như Trump bảo họ “đừng nói gì cả.”

Nếu bầu cử diễn ra ngày hôm nay, thì Trump chỉ được có 77% phiếu Cộng Hòa -so với 85% , một tháng trước- và không ai dám tiên đoán kết quả tháng sau. Chỉ riêng trong vụ Brexit -cử tri Anh bỏ phiếu rút nước Anh ra khỏi tổ chức Liên Âu- thái độ reo mừng vô ý thức của Trump làm người Anh khó chịu, và cũng làm cử tri Mỹ nhìn thấu mức hời hợt trong kiến thức chính trị thế giới của Trump.

Từ đó diễn ra cuộc thăm dò dư luận về tư cách xứng đáng hay bất xứng trong vai trò tổng thống
Mới một tháng trước tỉ lệ bất xứng này chỉ có 58%, con số 6% thêm vào chỉ trong một tháng ngắn ngủi cho thấy trở ngại ngày càng lớn hơn.

Về phía bà Hillary Clinton, kết quả những cuộc thăm dò cử tri cho thấy bà được 61% cử tri chấm là có đủ tư cách làm tổng thống; số cử tri cực lực chỉ trích Hillary là 33%, trong lúc con số cực lực chỉ trích Trump lên đến 56%.

Về câu hỏi “Cử tri nào có bản chất và đức độ để phục vụ đất nước hữu hiệu hơn,” Clinton dẫn trước Trump với tỉ số 61/28.

Về câu hỏi, “Trong bốn năm sắp tới, bạn yên tâm với nhân vật nào trong vai trò tổng thống?” Cử tri có thái độ không thỏa mãn với cả Hillary lẫn Trump; 50% cử tri nói họ không yên tâm với bà Hillary trong vai trò tổng thống, 47% nói họ yên tâm. Trả lời cùng một câu hỏi đó 70% nói họ lo âu nếu Trump trở thành tổng thống, và 27% cho là không sao.

Tính theo từng nhóm thì nữ cử tri, cử tri da mầu, cử tri Mỹ Đen, Hispanic, Dân Chủ, cử tri thuộc mọi lớp tuổi, cử tri thuộc mọi trình độ học thức, cử tri có lợi tức từ $50,000 tới $100,000, ... chọn bầu Hillary.
Chọn bầu Trump là cử tri da trắng, đảng viên Cộng Hòa, cử tri độc lập, bảo thủ, cử tri có lợi tức trên $100,000 mỗi năm.

Cuộc thăm dò được thực hiện trong 4 ngày -từ 20 đến 23 tháng Sáu 2016- nhân viên thăm dò dùng điện thoại hỏi 1,001 cử tri trong số này có 836 cử tri đã ghi danh đi bầu; ngôn ngữ dùng trong cuộc thăm dò là Anh ngữ và tiếng Spanish. Mức độ thiếu chính xác là 3.5%.

Đánh giá chung thì kết quả thăm dò khả tín và rất gần với tâm trạng cử tri; tuy nhiên tài liệu này và rất nhiều tài liệu khác vẫn chưa giải thích được hiện tượng toàn thắng của Trump trên 16 chính khách tên tuổi của đảng Cộng Hòa.

Ngay từ những ngày đầu của cuộc bầu tuyển nội bộ đảng Cộng Hòa, Trump cũng đã hồ đồ, đã phát ngôn vô trách nhiệm, đã thách thức thái độ “đúng chính trị,” nhưng Trump cho là không đúng trên thật tế.
Trong cuộc tuyển cử tháng 11 này, Trump khó tránh được nỗi buồn sẩy chân ngã từ đỉnh cao ước vọng trở xuống tòa cao ốc Nữu Ước của ông, mặc dù kết quả, tính đến ngày hôm nay là Trump thắng toàn đảng Cộng Hòa -chứ không chỉ thắng 16 chính khách Cộng Hòa ra tranh cử với ông mà thôi.
Nếu Trump thắng Cộng Hòa mà thua Hillary Clinton, thì kết quả đó có gián tiếp đòi hỏi quý vị lãnh tụ Cộng Hòa tái xét lập trường của đảng mình hay không? (nđt)