Sự thật về multivitamin

Bài ĐOAN TRANG

Mỗi năm, người Mỹ bỏ ra hàng tỉ Mỹ kim để rinh về nhà những lọ multivitamin (vitamin tổng hợp) để uống với kỳ vọng phòng ngừa được một số bệnh. Sự thật về loại dưỡng chất tổng hợp này như thế nào?

Uống multivitamin cảm thấy tốt hơn?

Multivitamin một loại thực phẩm chức năng chứa đầy đủ các vitamin, các khoáng chất và các yếu tố dinh dưỡng cần thiết trong ngày cho con người. Hơn một nửa số người trưởng thành tại Mỹ sử dụng multivitamin.



Tuy vậy, một nghiên cứu ở Mỹ vừa được công bố trên tạp chí chuyên về y khoa Journal of American Medical Association (JAMA) của Hiệp hội Y khoa Mỹ cho biết, uống multivitamin mỗi ngày, và trong vòng 10 năm không ngừa được nhồi máu cơ tim, đột quỵ hay tử vong ở nam giới. 15,000 y bác sĩ trên 50 tuổi đã tham gia cuộc nghiên cứu này nhằm tìm hiểu tác dụng lâu dài của multivitamin liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch và ung thư.

Trước đó, tạp chí Biên Niên Sử Dược Về Y Học Nội Khoa (Annals of Internal Medicine) của Mỹ cũng đăng một kết quả nghiên cứu khác của Đại học Dược Johns Hopkins, Maryland.

Bài báo có tên "Đủ rồi: Hãy ngừng lãng phí tiền bạc vào vitamin và thực phẩm chức năng" do tiến sĩ Edgar Miller, giáo sư bộ môn Dược và Dịch Tễ Học tại Đại học Dược Johns Hopkins, Maryland, đồng tác giả, đưa ra, dựa trên ba nghiên cứu về tác dụng của multivitamin đối với khả năng ngăn ngừa đau tim và ung thư, giảm khả năng nhận thức ở nam giới độ tuổi trên 65.

Tiến sĩ Edgar Miller khẳng định, “Ngành sản xuất multivitamin và thực phẩm chức năng được dựa trên các câu chuyện kể truyền miệng kiểu như: Mọi người thường nói rằng. Tôi uống thứ này rồi, và tôi cảm thấy tốt hơn. Các câu chuyện này thường được lan truyền rộng rãi. Song khi bạn kiểm nghiệm thực tế, không có dấu hiệu nào cho thấy chúng có lợi ích lâu dài cả.” Tiến sĩ Miller cũng cho rằng thực phẩm chức năng không thể làm giảm nguy cơ tử vong, nguy cơ đột quị hoặc đau tim.

Nghiên cứu đầu tiên đã phân tích 27 nghiên cứu khác, với tổng số người tham gia là 450,000 người. Nghiên cứu này cho thấy, multivitamin không thể chống bệnh tim mạch hoặc ung thư. Nghiên cứu này cũng kết luận rằng uống multivitamin không thể làm giảm khả năng tử vong. Thậm chí, những người hút thuốc, uống beta carotene (tiền chất của vitamin A, giúp cơ thể phòng tránh được tình trạng thiếu hụt vitamin A, ngăn chặn mù lòa, làm lành mạnh hóa hệ miễn dịch) còn tăng khả năng bị ung thư phổi.
Nghiên cứu thứ hai được thực hiện trên 1,700 bệnh nhân đã từng bị đau tim. Họ được cho uống ba liều multivitamin hoặc ba liều giả dược, hai lần mỗi ngày trong vòng 5 năm. Tuy vậy, do hơn 50% bệnh nhân ngừng uống thuốc, các tác giả không thể đưa ra kết luận cụ thể nào về tác dụng của multivitamin cả.
Nghiên cứu thứ ba theo dõi 6,000 nam giới độ tuổi trên 65, được uống multivitamin hoặc giả dược trong vòng 12 năm. Cả nhóm uống multivitamin và nhóm uống giả dược đều được kiểm tra khả năng nhận thức, song kết quả nghiên cứu không cho thấy bất kỳ sự khác biệt nào.

Đa số người Mỹ bị thiếu chất

Tuy vậy, giáo sư Gladys Block, giảng viên môn Dinh Dưỡng và Dịch Tễ tại Đại học California Berkeley, California, chỉ ra rằng những người tham gia vào thử nghiệm khả năng nhận thức đều là các bác sĩ và họ không có vấn đề gì về sức khỏe cả.

"Đây đều là những người có dinh dưỡng tốt, có nhận thức rất rõ ràng về sức khỏe," giáo sư Block khẳng định. Theo vị giáo sư này, cả ba nghiên cứu đều không đại diện chính xác cho dân số Hoa Kỳ.
Giáo sư Block đã dành rất nhiều thời gian để nghiên cứu về vitamin C trong việc giảm các nguy cơ sức khỏe, và cho rằng phần lớn người Mỹ đều bị thiếu chất. Do phần lớn người Mỹ không ăn uống hợp lý, họ thiếu các vitamin và khoáng chất cần thiết.

“Bạn không thể có được các vi chất này từ Coca và Twinkies,” giáo sư Block khẳng định. “Hai phân ba người Mỹ bị béo phì, và một phần tư số người trên 5 tuổi có hai hoặc nhiều bệnh lý, do đó đây là một nền dân số mà chúng ta khó có thể gọi là khỏe mạnh. Do đó multivitamin là một biện pháp giúp khắc phục chế độ ăn uống kém cỏi của chúng ta.”

Cara Welch, phó chủ tịch Hiệp hội Sản phẩm Dinh dưỡng, hoàn toàn đồng tình với giáo sư Block:
"Trong thời đại này, với cách sống của rất nhiều người trong số chúng ta, con người không có đủ thời gian để có chế độ dinh dưỡng hợp lý, và ngay cả khi bạn có chế độ dinh dưỡng hợp lý, bạn vẫn có thể bị thiếu chất."Hiệp hội Sản phẩm Dinh dưỡng Mỹ hiện đang là hiệp hội đại diện cho các nhà sản xuất và bán lẻ các sản phẩm dinh dưỡng lớn nhất toàn nước Mỹ. Ngành công nghiệp vitamin và thực phẩm chức năng hiện đang có doanh thu 12 tỉ USD hàng năm, và theo các nhà nghiên cứu, multivitamin là sản phẩm phổ biến nhất của họ.

“Multivitamin có thể giải quyết vấn đề thiếu chất đối với con người," Welch cho biết. "Chúng tôi cũng không nghĩ rằng multivitamin là lời giải đối với tất cả các loại bệnh tật, theo như hàm ý của nghiên cứu này.”

Tiến sĩ Miller không đồng tình với quan điểm rằng các nghiên cứu mới không áp dụng cho số đông dân chúng. Tuy vậy, ông cũng thừa nhận rằng một số người cần sử dụng thực phẩm chức năng, trong đó có multivitamins, “Có một số trường hợp chúng tôi kê đơn thực phẩm chức năng để bổ sung, ví dụ như người có vấn đề hấp thụ, hoặc nhằm tránh hư hại ống thần kinh trong thời kỳ thai sản.”
Theo tiến sĩ Miller, các nghiên cứu rất có thể sẽ không làm thay đổi các tiêu chuẩn y tế nào cả, và việc tập trung vào ăn uống khoa học và luyện tập vẫn là tối quan trọng đối với sức khỏe. Đây cũng là điều được giáo sư Block đồng tình và đưa ra lời khuyên, “Hãy ăn thêm nhiều rau quả.”

Ăn để không phải uống multivitamins

Kết quả nhiều nghiên cứu cho thấy bạn sẽ không phải lo lắng gì nhiều về sức khoe nếu ăn uống khoa học và tập luyện đầy đủ.

Đương nhiên, cơ thể của mỗi người rất cần đến những chất dinh dưỡng được tìm thấy trong thức ăn như calcium có trong cá salmon, hay rau mồng tơi; Kali có trong trái cây, nhất là chuối; chất xơ có trong gạo nâu, khoai lang, đậu, nhất là đậu đen; Magne có trong cá, đặc biệt trong gạo nâu, hạnh nhân, vitamin A có trong khoai lang, cà rốt, rau mồng tơi, bí đỏ; vitamin C có trong cam, dâu, ớt đỏ, và bông cải xanh, vitamin E có trong hạt hướng dương, hạnh nhân, bơ đậu phọng, khoa tây; Vitamin D rất cần thiết cho sức khỏe, nhưng dễ dàng hấp thu mà không phải uống thuốc. Đơn giản là dành 15 phút mỗi ngày ra ngoài ánh nắng mặt trời. Ngoài ra, người ta cũng tìm thấy lượng vitamin D trong cá hồi, cá thu, gan, lòng đỏ trứng gà, cá sardins, nấm; Vitamin B12 quan trọng đối với các động mạch, có thể ăn thay thuốc như trứng, thịt, các loại thịt gia cầm, rau.
Để làm người tiêu dùng thông minh, bạn nên tìm hiểu thêm về tác dụng của các loại thực phẩm có thể thay thế vitamin mà không bị lệ thuộc vào những viên thuốc chưa được kiểm nghiệm có khả năng chống lại bệnh tật và đem lại sức khỏe cho bạn.
(Theo Healthday, The Alternative Daily, Trung tâm CDC)