Tập Cận Bình trả đũa Trump, đánh thuế rượu nho, thịt heo, hạt nut trị giá $3 tỉ

Một nhân viên đang cân thịt tại một siêu thị ở Bắc Kinh. Từ ngày thứ Hai, Trung Cộng tăng thuế thêm 25 phần trăm trên các sản phẩm thịt heo nhập cảng từ Hoa Kỳ, để trả đũa sự việc chính phủ Trump tăng thuế nhập cảng thép từ Trung Quốc. (Getty Images)

BẮC KINH - Cuộc chiến mậu dịch giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã trở nên trầm trọng hơn vào cuối tuần qua, khi Trung Quốc tuyên bố đánh thuế một loạt hàng hóa của Mỹ, để trả đũa việc Washington đã đánh thuế trên nhôm và thép của Trung Quốc.

Những biện pháp được loan báo vào ngày Chủ Nhật đã phù hợp với một danh sách các khoản thuế có thể đánh vào hàng hóa Mỹ trị giá lên tới $3 tỉ Mỹ kim, do Trung Quốc công bố vào ngày 23 tháng Ba.
Trong một dấu hiệu cho thấy Trung Quốc có thể tiếp tục chiến dịch trả đũa nhắm vào Tòa Bạch Ốc, tờ Hoàn Cầu Thời Báo (Global Times), một nhật báo do Đảng Cộng Sản cầm quyền phát hàng, cảnh báo rằng “các chính trị gia Mỹ nên sớm nhận ra, trước khi quá trễ, rằng Trung Quốc sẽ không bao giờ chịu khuất phục, nếu Mỹ mở một cuộc chiến mậu dịch.”

Bài xã luận viết thêm, “Tuy Trung Quốc và Hoa Kỳ không nói công khai rằng cả hai nước đang ở trong một cuộc chiến tranh mậu dịch, nhưng những tia lửa của một cuộc chiến như vậy đã bắt đầu xẹt lên.”
Từ ngày thứ Hai, 2 tháng Tư, các sản phẩm của Mỹ, trong đó có trái cây tươi và khô, hạt nut, và rượu vang sủi ga, đều sẽ bị đánh thuế thêm 15 phần trăm, trong khi các sản phẩm nhôm vụn và thịt heo sẽ bị tăng thuế thêm 25 phần trăm.

Hành động này là nhằm trả đũa việc Tòa Bạch Ốc vào cuối tháng qua quyết định áp đặt mức tăng thuế đánh vào thép và nhôm, “gây thiệt hại nghiêm trọng cho những lợi ích của chúng tôi,” theo bài viết đăng trên Hoàn Cầu Thời Báo nói.

Trong năm ngoái, ngành sản xuất thịt heo của Mỹ đã xuất cảng sang Trung Quốc những sản phẩm trị giá $1.1 tỷ, nâng Trung Quốc lên hàng thị trường lớn đứng hàng thứ ba cho thịt heo Mỹ.

Việc tăng thuế “là một biện pháp thích hợp được áp dụng bởi nước chúng tôi, dùng các quy định của Tổ Chức Thương Mại Thế Giới (WTO) để bảo vệ các mối lợi ích của chúng tôi.” Một văn bản từ Bộ Tài Chánh Trung Quốc nói như vậy.

Liên Minh Âu Châu và các đối tác thương mại khác của Hoa Kỳ, trong số này có Nam Hàn, nhưng không có Nhật Bản, đều được miễn trừ khỏi việc tăng thuế trước đó của ông Trump, sau khi cũng cảnh cáo rằng họ cũng có thể áp dụng những mức thuế mới. Các chính phủ Âu Châu đe dọa trả đũa, bằng cách tăng thuế đánh vào những mặt hàng của Mỹ như rượi Bourbon và bơ đậu phọng.

Vụ cãi vã về thuế này là một khía cạnh của những căng thẳng lớn rộng giữa Washington và Bắc Kinh, về mức thặng dư thương mại trị giá nhiều tỉ Mỹ kim của Trung Quốc với Hoa Kỳ và các chính sách của Trung Quốc về công nghệ, việc phát triển kỹ nghệ và lối tiếp cận với nền kinh tế quốc doanh.

Bắc Kinh đã bị chỉ trích từ Hoa Thịnh Đốn, Liên Minh Âu Châu (EU) và những đối tác thương mại khác. Các quốc gia than phiền rằng Trung Quốc đã cản trở việc tiếp cận thị trường, mặc dù đã cam kết về mậu dịch tự do, và đang làm tràn ngập các thị trường toàn cầu bằng thép và nhôm giá rẻ không đúng cách. Nhưng EU, Nhật Bản, và các chính phủ khác cũng đều chỉ trích hành động đơn phương tăng thuế của ông Trump là phá rối nền kinh tế toàn cầu.

Một cuộc đụng độ lớn hơn giờ đây dường như ló dạng, sau khi ông Trump chấp thuận những mức thuế cao hơn đánh vào hàng hóa Trung Quốc trị giá gần $50 tỉ, trong một cuộc tranh cãi riêng rẽ về chính sách công nghệ.

Ông Trump đã ra lệnh cho các giới chức thương mại Hoa Kỳ nộp đơn cho WTO, để kiện việc Trung Quốc cấp giấy phép công nghệ. Vụ kiện này đề nghị mức thuế 25 phần trăm đánh vào các sản phẩm của Trung Quốc, trong số đó có hàng không không gian, công nghệ truyền thông và máy móc. Ông Trump cũng nói rằng Washington sẽ tăng thêm những biện pháp hạn chế việc Trung Quốc đầu tư vào các lãnh vực công nghệ chủ chốt của Mỹ.

Các giới chức chính phủ Trump đã xác định 1,300 dòng sản phẩm trị giá khoảng $48 tỷ là những mục tiêu có thể bị nhắm. Sau đó danh sách này sẽ được mở để cho các cơ sở kinh doanh góp ý kiến, trong một khoảng thời gian 30 ngày.

Bắc Kinh cho biết có một khoản thặng dư mậu dịch $275.8 tỷ với Hoa Kỳ trong năm ngoái, tức hai phần ba trong tổng khối lượng thặng dư toàn cầu của Trung Quốc. Washington đưa ra những số liệt khác, đặt khoảng cách đó ở một mức kỷ lục là $375.2 tỷ.