Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục đánh Kurd, dọa mở biên giới cho 3.6 triệu người tị nạn tràn vào Âu Châu

Một ký giả đang ẩn núp tại Akcakale gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ với Syria ngày thứ Năm, 10 tháng 10, 2019, nơi một trái đạn vừa rơi xuống ở gần đó. Trong hai ngày liên tiếp, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đã pháo kích và oanh tạc vào vùng đông bắc Syria, nơi lực lượng người Kurd sống tại Syria từng kiểm soát và nay đang bị tấn công sau khi bị chính phủ Trump bỏ rơi. Chính phủ thuộc cả hai quốc gia đã kêu gọi người dân hãy rời vùng biên giới, nơi mà quân Thổ đang chuẩn bị tiến vào để càn quét lực lượng Kurd trong những ngày tới. (Bulent Kilic/AFP via Getty Images)

ANKARA - Trong ngày thứ Năm, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đã tiếp tục không kích lực lượng người Kurd ở vùng đông bắc Syria, khiến hàng chục ngàn người phải tháo chạy và ít nhất vài chục người đã thiệt mạng.
Cuộc tấn công vào Lực Lượng Dân Chủ Syria (SDF), với đa số thành viên là nhóm dân quân người Kurd YPG, diễn ra vào vài ngày sau khi Tổng Thống Trump rút binh sĩ Hoa Kỳ khỏi khu vực, sau cuộc điện đàm với Tổng Thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan. Quyết định rút quân khiến Tổng Thống Trump bị chỉ trích dữ dội bởi các nhà lập pháp từ cả hai đảng Dân Chủ và Cộng Hòa.

Vào thứ Năm, ông Trump viết lên Twitter rằng, “Chúng ta có ba lựa chọn, điều động hàng ngàn binh sĩ và chiến thắng về mặt quân sự; tấn công Thổ Nhĩ Kỳ về mặt tài chính bằng cách lệnh trừng phạt; hoặc làm trung gian thỏa thuận giữa Thổ Nhĩ Kỳ và người Kurd.”
Khi trả lời trước các phóng viên, ông Trump nói Hoa Kỳ “có thể sẽ hành động mạnh tay bằng các lệnh trừng phạt hoặc các biện pháp tài chính khác” nhắm vào Thổ Nhĩ Kỳ.

Lực lượng SDF là đồng minh chính của quân đội Hoa Kỳ trên bộ, trong cuộc chiến chống quân khủng bố Nhà Nước Hồi Giáo kể từ năm 2014. Lực lượng Kurd đang giam giữ hàng ngàn tay súng IS trong các nhà tù và hàng chục ngàn thân nhân của các tay súng này trong các trung tâm tạm cư.
Lực lượng SDF vẫn đang kiểm soát mọi nhà tù giam giữ thành viên IS. Hoa Kỳ đã nhận được lời hứa từ Thổ Nhĩ Kỳ về việc nước này sẽ chịu trách cho các tù nhân IS, nhưng vẫn chưa có các cuộc thảo luận chi tiết. Bộ Quốc Phòng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết đã tiêu diệt 228 binh sĩ người Kurd. Trong khi đó, theo tổ chức Quan Sát Nhân Quyền Syria, ít nhất 23 tay súng người Kurd và 6 tay súng thuộc lực lượng phiến quân thân Thổ Nhĩ Kỳ đã thiệt mạng.

Tại thủ đô Ankara, Tổng Thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cảnh cáo rằng, nếu các nước Âu Châu xem chiến dịch tấn công miền bắc Syria là xâm lược, ông sẽ sẵn sàng mở cửa biên giới cho 3.6 triệu di dân và người tị nạn đi vào Âu châu.
“Liên Âu hãy thức tỉnh đi. Nếu các người gọi chiến dịch của chúng tôi ở Syria là xâm lược, chúng tôi chỉ cần làm một việc đơn giản: mở cổng và gởi 3.6 triệu di dân qua chỗ các người,” Tổng Thống Erdogan đe dọa các nước Âu Châu trong bài diễn văn trước các dân biểu đảng AK của ông.

Truyền thông cho biết ông Erdogan muốn tạo một vùng đệm sâu 30 cây số vào lãnh thổ Syria, và dài 120 cây số từ Tal Abyad đến Ras al-Ain, để chia cắt người Kurd ở Syria với lực lượng ly khai trong nước.
Bộ Trưởng Quốc Phòng Hulusi Akar nói mục tiêu của chiến dịch là "bảo đảm an ninh biên giới và sự an toàn của người dân.” Ông Akar xem lực lượng người Kurd và tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo (IS) đều là mối đe dọa. Trong diễn văn ngày thứ Năm, Tổng Thống Erdogan khẳng định hơn 109 "phiến quân" đã bị tiêu diệt sau hai ngày thực hiện chiến dịch Mùa Xuân Hòa Bình. Tổng Thống Thổ Nhĩ Kỳ cũng cho biết tù nhân IS đang bị người Kurd giam giữ sẽ tiếp tục bị giữ trong các nhà tù, hoặc gởi về những nước nào chịu nhận lại công dân của họ.

Lời đe dọa "mở cổng" cho người tị nạn đã được ông Erdogan nhắc đến vào gần một tháng trước đó, khi kêu gọi Âu Châu ủng hộ chiến dịch tạo "vùng an toàn" tại biên giới Thổ Nhĩ Kỳ và Syria. Ông tuyên bố Ankara không chấp nhận phải "một mình gánh vác trách nhiệm" với gần 3.6 triệu người tị nạn đang ở trong các trại tạm cư ở nước này.