Tìm thấy xác hàng không mẫu hạm thời Đệ Nhị Thế Chiến

Một khẩu súng lớn còn lại trên xác tàu. (Getty Images)

WASHINGTON - Thủy thủ đoàn trên tàu Research Vessel Petrel (R/V Petrel), tàu thám hiểm dài 76.2 mét của tỷ phú kiêm nhà đồng sáng lập hãng Microsoft - Paul Allen, vừa tìm thấy xác hàng không mẫu hạm USS Lexington từ thời Đệ Nhị Thế Chiến hôm thứ Hai. Xác tàu nằm ở độ sâu 2 dặm dưới mặt biển Coral, và cách bờ biển phía đông bắc nước Úc khoảng 500 dặm.

Con tàu được tìm thấy cùng 11 trong số 35 máy bay chìm theo tàu. USS Lexington là một trong những hàng không mẫu hạm đầu tiên được Hoa Kỳ chế tạo. Tàu chìm năm 1942 cùng với 216 thủy thủ và 35 chiến đấu cơ trên boong. Ông Allen là con trai của một cựu binh Đệ Nhị Thế Chiến và nhân viên tàu R/V Petrel đã lập kế hoạch tìm vị trí tàu USS Lexington trong khoảng 6 tháng. Để phục vụ cuộc tìm kiếm, họ trang bị thêm thiết bị khảo sát dưới biển có thể xuống tới độ sâu 5.6 cây số.

Các hình ảnh được công bố cho thấy nhiều khẩu súng lớn rỉ sét từng bảo vệ con tàu, và một số xác máy bay nằm rải rác dưới đáy biển. Con tàu đã bị hư hại nặng sau hơn 3 phần /4 thế kỷ chìm dưới nước, nhưng đây vẫn là một phát hiện lịch sử và khảo cổ đáng chú ý. Ban đầu là tuần dương hạm thiết giáp, USS Lexington sau đó được chuyển thành hàng không mẫu hạm năm 1925.

Ngày 4 tháng 5, 1942, tàu USS Lexington và tàu USS Yorktown cùng chống lại 3 hàng không mẫu hạm của Nhật, trong trận chiến đầu tiên trong lịch sử giữa các hàng không mẫu hạm. USS Lexington trúng nhiều trái bom và ngư lôi cho tới khi chìm hẳn vào ngày 8 tháng 5. Một vụ nổ đã gây ra một vụ cháy ngoài tầm kiểm soát dọc thân tàu, dẫn tới lệnh bỏ tàu. Hơn 2,000 thủy thủ đã được di tản, bao gồm cả cha của Đô Đốc Harry Harris, chỉ huy Hạm đội Hoa Kỳ Thái Bình Dương hiện nay. Tàu USS Phelps đã bắn quả ngư lôi cuối cùng đánh chìm tàu Lexington, nhằm tránh cho con tày này lọt vào tay quân Nhật.

Nhờ những con tàu khác ở gần đó, 2,770 thủy thủ và nhân viên được cứu thoát khỏi con tàu chìm, bao gồm cả thuyền trưởng và con chó Wags của ông - linh vật của con tàu. Đây là vụ chìm hàng không mẫu hạm đầu tiên trong lịch sử. Trận chiến biển Coral đã ngăn cản bước tiến của quân Nhật. Tỷ phú Allen cho biết, sắp tới, đoàn thám hiểm sẽ bắt đầu tìm hiểu bên trong xác tàu.