Tòa quốc tế bác yêu sách đòi chủ quyền của Trung Cộng tại Biển Đông

Chiến hạm USS Reagan của Hoa Kỳ tiến vào Biển Đông trong tuần qua.

Bị tòa quốc tế bác chủ quyền tại Biển Đông, Trung Cộng sắp đụng độ với Mỹ

Một tòa án quốc tế đã phán quyết rằng Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để đòi chủ quyền dựa theo lịch sử trên Biển Đông. Phán quyết này là một cú đấm khá nặng đánh vào uy tín của Bắc Kinh và có thể gây thêm căng thẳng giữa Trung Quốc với các quốc gia đang tranh giành chủ quyền trong vùng biển nói trên, đặc biệt là với Việt Nam và Phi Luật Tân, và với Hoa Kỳ, một trong các quốc gia quan tâm về quyền tự do hàng hải trong vùng biển rất quan trọng về thương mại này.

Ngay sau khi nghe thông báo của Tòa Trọng Tài tại Hague ngày thứ Ba, Trung Cộng dã ngay lập tức bác bỏ phán quyết này. Trong khi đó, nhiều quốc gia đã ca ngợi phán quyết tòa quốc tế là công bình, một chiến thắng cho các quốc gia đang đối phó trước sự xâm lấn của Bắc Kinh vào hải phận của họ tại vùng biển được Việt Nam gọi là Biển Đông, Trung Quốc là Nam Hải, và Phi Luật Tân là Biển Tây.

Ngoài ra, phán quyết sẽ mở ra một cuộc chiến giữa Trung Cộng và Hoa Kỳ, một cường quốc muốn ngăn chặn thế lực của Bắc Kinh không chỉ tại Đông Nam Á mà trên toàn Á Châu.

Các quan sát viên quốc tế nhận xét rằng phán quyết của Tòa Hague sẽ không làm cho cuộc tranh chấp lắng xuống, mà chỉ khởi đầu cho một cuộc đụng độ mà các quốc gia không thể tránh trước sự bành trướng thế lực một cách ngang tàng của Trung Cộng.

Mấy năm trước Bắc Kinh từng vẽ đường 9-gạch nối mà người Việt Nam quen gọi là “lưỡi bò,” để tuyên bố chủ quyền dựa theo quyền lịch sử trên 90% của Biển Đông, bất kể sự phản đối của Việt Nam, Mã Lai Á và Phi Luật Tân vì các nước này bị xâm lấn hải phận bởi “lưỡi bò” của Bắc Kinh. Ba năm trước Phi Luật Tân đã kiện Bắc Kinh ra trước tòa quốc tế.

Đến nay Tòa Hague tuyên bố đường vẽ 9-gạch nối trên vùng biển rất quan trọng cho sự lưu thông mậu dịch của thế giới là sai trái, không có cơ sở chính đáng, nếu không muốn nói là giả tạo.

Mặc dù đã biết điều đó từ lâu, các quốc gia nhỏ bé như  Brunei, Mã Lai Á, Phi Luật Tân và Việt Nam đều sợ hãi, ngán ngẫm trước sức mạnh của Trung Quốc. Họ chỉ dám thập thò núp đằng sau rèm cửa sổ để xem cuộc đụng độ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.

Ngay sau khi nghe phán quyết của Tòa Trọng Tài, ông Andrew Erickson, một chuyên gia về Trung Quốc tại Viện Đại Học Chiến Tranh Đại Dương Hoa Kỳ, liền nói với báo Time, “Sự tuyên bố chủ quyền khá rộng lớn nhưng không rõ ràng của Trung Quốc không có giá trị. Nhìn tới tương lai, tất cả các quốc gia có liên quan đến vùng biển này phải ngăn chặn Trung Quốc, không cho họ được giành chiếm chủ quyền bằng áp lực hoặc vũ lực. Rõ ràng là họ đã không thể giành được bằng pháp luật.”

Năm thành viên của Tòa Trọng Tại phán quyết rằng sự tuyên bố giành chủ quyền của Bắc Kinh trên hầu hết Biển Đông dựa trên cơ sở lịch sử rằng họ từng có mặt ở đó hoàn toàn không có giá trị. Như đã tiên đoán trước, Bắc Kinh đã gạt bỏ phán quyết của tòa.

Vậy thì chuyện gì sẽ xảy ra trong những ngày sắp tới?

Biển Đông hay Nam Hải (South China Sea) trên bản đồ thế giới là một khu vực biển quan trọng nhưng không có ranh giới đối với hai quốc gia hùng mạnh nhất thế giới, là Trung Quốc và Mỹ. Phán quyết từ tòa quốc tế ở Hòa Lan tuy có cơ sở pháp lý nhưng không có cơ chế để thi hành. Điều đó có nghĩa các quốc gia phải thương thuyết với nhau để hóa giải sự căng thẳng ngay tại bên trong cũng như chung quanh Biển Đông.

Trong trường những cuộc hòa đàm, các cuộc thương lượng không xảy ra hay không thể giải quyết sự tranh chấp giữa các quốc gia với Trung Quốc thì sao? Các quan sát viên tiên đoán một cuộc đụng độ quân sự sẽ phải xảy ra, khó tránh khỏi.

Đối với những người lạc quan, họ cho rằng sau những lời phản đối đầy bực bội lúc ban đầu, người Trung Hoa sẽ phục thiện khi nhận thấy rằng cộng động thế giới đã có một lập trường cứng rắn đối với Bắc Kinh tại Biển Đông, nơi mà trị giá hàng hóa được di chuyển qua nơi đây mỗi năm lên tới $5,000 tỉ Mỹ kim. Thiện chí có thể bắt đầu với những cuộc thương thuyết song phương giữa Bắc Kinh và Manila về quyền khai thác hải sản cũng như dầu hỏa trong vùng biển giữa Trung Quốc và Phi Luật Tân.

Phán quyết của Tòa Hague cũng có thể khiến cho Bắc Kinh phải giảm bớt tốc độ nạo vé cát từ đáy biển để xây dựng đảo nhân tạo và rồi tự tuyên bố chủ quyền các đảo này trong vùng biển có tranh chấp với quốc gia khác.

Thế nhưng đối với những người bi quan thì họ thấy khác. Họ lo ngại Trung Cộng sẽ càng hung hăng, bất chấp dư luận hơn trước, sẵn sàng đẩy mạnh kế hoạch xây đảo nhân tạo và còn có thể dựng hàng rào ngăn chặn người Phi Luật Tân không được đến gần một đảo san hô để nhận lại chủ quyền của Phi Luật Tân.

(Bản tin này sẽ được Viễn Đông tiếp tục được cập nhật trong ngày).