Tổng Thống Biden bênh vực quyết định rút quân khỏi Afghanistan

Chờ đợi một phép màu. Người dân A Phú Hãn đã leo lên một chiếc máy bay đang đậu trong Phi Trường Quốc Tế Hamid Karzai thứ Hai, ngày 16 tháng 8, 2021. Không may cho họ, chiếc máy bay này không có phi công và sẽ không bay đi đâu hết. Những người này phải ở lại với chế độ mới của quân Hồi Giáo cực đoan Taliban. Tại Hoa Thịnh Đốn, Tổng Thống Joe Biden nói rằng Hoa Kỳ phải rút quân, không thể nào tham chiến mãi trong cuộc xung đột nội bộ tại Afghanistan. (Wakil Kohsar/ AFP via Getty Images)

Tổng Thống Joe Biden đã có bài diễn văn về tình hình Afghanistan, sau khi bị nghe nhiều chỉ trích về quyết định rút quân. Đây là lần đầu tiên Tổng Thống Biden công khai lên tiếng, sau khi quân Hồi cực đoan Taliban chiếm được thủ đô Kabul của Afghanistan vào trưa Chủ Nhật. Chiến thắng này đã chấm dứt nỗ lực dài 20 năm của Hoa Kỳ trong việc giúp tái cấu trúc chính phủ Afghan và quân đội nước này.

Trong bài diễn văn đọc từ Tòa Bạch Ốc vào trưa thứ Hai, Tổng Thống Biden cho biết ông và các cố vấn an ninh quốc gia đang theo dõi tình hình Afghanistan, và cũng hiểu được mối nguy cơ khi rời khỏi quốc gia Nam Á này.

Ông Biden công nhận rằng sự sụp đổ nhanh chóng của chính phủ Kabul, tuy nhiên, tổng thống nói rằng, ngay từ đầu, nhiệm vụ của quân đội Hoa Kỳ tại Afghanistan “chưa bao giờ là nhằm xây dựng một quốc gia mới.”

Tổng Thống Biden vẫn bênh vực quyết định rút quân, nói rằng các sự kiện trong tuần qua cho thấy việc duy trì can thiệp quân sự của Hoa Kỳ sau cùng vẫn sẽ không hỗ trợ được chính phủ Afghan. “Tôi vẫn giữ ý kiến của mình,” ông Biden nói. “Sau 20 năm, tôi đã hiểu được rằng sẽ không bao giờ có thời điểm nào được coi là tốt để Hoa Kỳ rút quân.”

Tổng thống cũng chỉ trích việc các lãnh đạo Afghanistan bỏ chạy khỏi quốc gia, và cáo buộc quân đội Afghan đã không cố gắng bảo vệ đất nước của họ. Ông Biden nói, “Thật vô lý khi binh sĩ Hoa Kỳ phải chiến đấu, trong khi chính quân đội của Afghanistan lại không chịu làm gì.”

Tổng Thống Biden cũng khuyến cáo rằng, Hoa Kỳ sẽ phản công mạnh tay nếu quân Taliban tấn công công dân Mỹ, hoặc tìm cách cản trở các nỗ lực di tản tại Kabul. Tổng thống nói, một khi đợt di tản hoàn tất, Hoa Thịnh Đốn sẽ rút toàn bộ binh sĩ và “chấm dứt cuộc chiến dài nhất lịch sử Hoa Kỳ.” Ông Biden nói, “Tôi là tổng thống Hoa Kỳ thứ tư nhậm chức khi cuộc chiến Afghanistan diễn ra, và tôi sẽ không đẩy trách nhiệm này sang cho tổng thống thứ 5.”

Ông Biden nhìn nhận quyết định rút quân khỏi Afghanistan sẽ bị nhiều người chỉ trích, và ông cam kết “sẽ không trốn tránh trách nhiệm về tình hình hiện nay.”

“Tôi là tổng thống Hoa Kỳ, và việc tham chiến sẽ ngừng lại ở đây,” ông Biden nói. “Tôi rất buồn trước tình hình hiện nay, nhưng tôi không hối tiếc về quyết định chấm dứt sự tham chiến của Hoa Kỳ tại Afghanistan. Tôi không thể và sẽ không yêu cầu binh sĩ của chúng ta phải chiến đấu vô thời hạn trong cuộc nội chiến của một nước khác.”

Sau khi kết thúc diễn văn, ông Biden rời phòng East mà không nhận trả lời câu hỏi của phóng viên. Ông đã nhanh chóng quay về Trại David, nơi ông đã nghỉ ngơi suốt cuối tuần qua trong khu dinh thự dành cho tổng thống.

Trong vòng vài giờ sau khi Taliban chiếm thủ đô, hỗn loạn đã bùng lên tại phi trường quốc tế Kabul, khi những người Afghan tuyệt vọng tìm cách rời khỏi quốc gia. Các hình ảnh video ghi lại vào thứ Hai cho thấy nhiều người Afghan xông vào khu vực quân sự của phi trường, và cố gắng bám vào một máy bay quân sự Hoa Kỳ đang chạy trên phi đạo. Trong video, nhiều người đã rơi xuống đất thiệt mạng sau khi máy bay cất cánh.

Đà tấn công bất ngờ của Taliban đã khiến Tòa Bạch Ốc không kịp trở tay. Tòa Đại Sứ Hoa Kỳ, vốn được Bộ Ngoại Giao cam kết là vẫn mở cửa vào giữa tuần trước, đã được di tản hoàn toàn vào tối Chủ Nhật. Một số tờ báo Hoa Kỳ đã gọi tình trạng tại Kabul hiện nay là một “Sài Gòn sụp đổ” của chính phủ Biden.