Trump đổi ý 180 độ, gây khó cho Cộng Hòa về luật di trú

Chủ Tịch Hạ Viện Paul Ryan trong cuộc họp báo ngày thứ Năm. (Getty Images)

HOA THỊNH ĐỐN - Vào ngày thứ Tư, Tổng Thống Donald Trump từng hứa với các dân biểu Cộng Hòa rằng ông sẵn sàng ủng hộ họ “1,000 phần trăm” về vấn đề di trú. Qua ngày thứ Sáu, ông nói họ hãy “ngưng phí thời giờ” để bàn thảo thêm về vụ này, và hãy đợi tới năm sau. Sự đổi ý của ông đã khiến các lãnh tụ Cộng Hòa bị đưa vào một thế kẹt, không thể làm gì được, và hội nghị của đảng cũng bị rối hỗn loạn.

Nhóm của Chủ Tịch Hạ Viện Paul Ryan đã dành nhiều tuần thương lượng, tìm cách đạt cho được một thỏa thuận giữa những đảng viên Cộng Hòa có lập trường trung lập từ các quận hạt không thiên về đảng nào, và những người bảo thủ quá sợ bị tố cáo là ủng hộ lệnh “ân xá” di dân bất hợp pháp.

Đảng Cộng Hòa tại Hạ Viện đã có một cuộc họp vào tối thứ Năm. Sau cuộc họp này Cộng Hòa nói rằng họ đã có một “bước đột phá” giữa hai phe trong đảng, về một thỏa hiệp có thể giúp cho thế hệ Dreamers và đồng thời tăng cường an ninh biên giới. Các lãnh tụ Cộng Hòa đã loan báo một cuộc bỏ phiếu biểu quyết dự luật sẽ diễn ra vào tuần tới.

Thế nhưng đến sáng thứ Sáu, một thông điệp tweet đã phá tan nỗ lực cực nhọc của các dân biểu Cộng Hòa. Ông Trump đã làm sụp đổ các kế hoạch của đảng ông, khi yêu cầu họ hãy chờ cho đến sau cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ.
Tổng thống viết trên Twitter, “Đảng Cộng Hòa nên ngưng phí thời giờ về vấn đề di trú, cho đến sau khi chúng ta bầu chọn thêm các nghị sĩ và dân biểu trong tháng 11. Đảng Dân Chủ chỉ chơi giỡn, chứ không có ý định làm bất cứ điều gì để giải quyết vấn đề đã có từ mấy chục năm nay. Chúng ta có thể thông qua luật lớn sau Làn Sóng Đỏ!” Màu đỏ là màu của đảng Cộng Hòa, ý ông muốn nói sau khi đảng thắng lớn vào tháng 11 tới đây thì luật di trú sẽ được thông qua dễ dàng.

Thông điệp đã khiến Chủ Tịch Hạ Viện Paul Ryan (Cộng Hòa-Wisconsin) bị đưa vào thế kẹt. Để hóa giải một bản kiến nghị bãi bỏ dự luật tức phía Cộng Hòa trung lập và Dân Chủ, ông Ryan từng hứa rằng ông sẽ cho biểu quyết một dự luật mà họ có thể ủng hộ. Giờ đây, nếu ông Ryan làm theo ý Trump và hủy bỏ cuộc biểu quyết đó, phía trung lập sẽ nổi giận.

Tuy vậy nếu ông Ryan dự trù tổ chức cuộc biểu quyết, thì kết quả có thể là thảm bại. Những thành viên Cộng Hòa nào từng nghĩ rằng họ có thể ủng hộ dự luật đó nay bắt đầu nói với nhóm lãnh đạo rằng họ sẽ không còn dồn phiếu cho dự luật đó nữa, vì họ không thể chống lại tổng thống.
Điều đó có nghĩa là dự luật ấy có lẽ sẽ thất bại một cách thảm hại trên sàn hạ viện. Đây là một sự bối rối lớn cho nhóm lãnh đạo Cộng Hòa trước sự phản bội của ông Trump.