Trump hứa với Abe sẽ tìm cách giải quyết vấn đề người Nhật bị Bắc Hàn bắt cóc

Thủ Tướng Shinzo Abe bắt tay Tổng Thống Donald Trump trong cuộc họp báo chung tại West Palm Beach, Florida ngày thứ Tư, 18 tháng Tư, 2018. (Joe Raedle/ Getty Images)

Tổng Thống Donald Trump đã đồng ý nêu lên một vấn đề chính trị quan trọng nhất đối với người Nhật trong vấn đề đối phó với lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un.

Lúc gặp Thủ Tướng Shinzo Abe tại Florida mới đây, Tổng Thống Trump nói rằng ông sẽ tìm cách giải quyết vấn đề hơn một chục công dân Nhật bị Bắc Hàn bắt cóc hồi thập niên 1970.

Lời cam kết là một chiến thắng quan trọng cho Thủ Tướng Abe. Sự ủng hộ mà dân chúng Nhật Bản dành cho ông Abe đã bị sụt giảm, trong lúc quốc gia của ông bị đẩy vào hậu trường khi những cuộc đàm phán với Bắc Hàn đang diễn ra nhanh chóng giữa Bắc Hàn, Nam Hàn, Trung Cộng và Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, các chuyên gia khuyên gia đình của những người bị bắt cóc đặt không nên đặt quá nhiều kỳ vọng vào ông Trump.

Trong thập niên năm 1970, hơn một chục người đã mất tích từ những vùng duyên hải Nhật Bản. Họ bị Bắc Hàn bắt cóc trong một nỗ lực bất thành để biến các công dân Nhật thành gián điệp.

Mãi cho tới năm 2002 thì Bình Nhưỡng mới thừa nhận có những vụ bắt cóc đó, khi lãnh tụ Kim Jong Il (Kim Chính Nhật) trả lại cho Nhật Bản năm người bị bắt cóc, trong cuộc thương lượng để được viện trợ. Vào thời điểm đó, Bắc Hàn nói rằng họ chỉ bắt cóc 13 người, và số còn lại đã chết. Điều này bị nhiều người Nhật nghi ngờ. Những vụ bắt cóc đó, được cho là gồm 17 người, vẫn là một vấn đề chính trị nóng bỏng, đặc biệt khi các thành viên trong gia đình của những người trẻ bị bắt cóc nay đã lớn tuổi.

Vào ngày thứ Tư, trong một cuộc họp báo ở Florida với Thủ Tướng Shinzo Abe, Tổng Thống Donald Trump nói rằng Hoa Kỳ sẽ trực tiếp nêu ra vấn đề này với lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un.

Theo ông Trump cho biết, trong một bữa tiệc vào tối thứ Ba ông Abe “bắt đầu nói về việc người Nhật bắt cóc và điều đó thật là khủng khiếp.”

Ông Trump nói tiếp, “Và mức độ nhiệt tình của ông ấy cao hết sức. Tôi nói với ông ngay lúc đó và ở đó vào tối qua khi ngồi ăn, tôi nói rằng chúng tôi sẽ làm việc cật lực về vấn đề này, và chúng tôi sẽ tìm cách đưa những người đó trở về nhà.”

Một ngày trước đó, ông Abe bày tỏ lòng biết ơn về chuyện chính ông Trump sẽ đưa vấn đề này ta trong cuộc hội kiến với lãnh tụ Kim theo dự trù, và Trump trả lời, “Ông có sự cam kết của tôi.”
Như vậy có thể xem là ông Abe đã đạt thắng lợi trong chuyến công du Hoa Kỳ.

Tỉ lệ ưa chuộng và thế lực của Thủ Tướng Nhật đã giảm mạnh ở trong nước, vì một vụ tai tiếng chính trị liên quan đến vợ ông, cũng như việc ông bị loại ra khỏi những cuộc đàm phán tiến diễn nhanh về Bắc Hàn, mối đe dọa an ninh lớn nhất cho nước Nhật.

Trong quá khứ, ông Abe là nhà lãnh đạo thế giới thân cận nhất với ông Trump. Cả hai người gắn bó với nhau qua sở thích đánh banh golf, cũng như về một đường lối tiếp cận cứng rắn đối với Bắc Hàn. Trong 11 tháng đầu tiên của nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump, hai người nói chuyện qua điện thoại 13 lần, nhiều hơn so với số lần ông Abe và ông Obama nói chuyện với nhau như thế trong nhiệm kỳ thứ nhì của ông Obama.
Nhưng Thủ Tướng Abe đã không nhận được thông điệp về việc ông Trump quyết định chấp nhận gặp Kim, và từ đó ông Abe bị lúng túng trước công chúng.

Thậm chí Nhật Bản đành phải hỏi Trung Quốc về việc ông Kim gặp Chủ Tịch Tập Cận Bình, sau khi biết được chuyến viếng thăm đó qua truyền thông, một thời gian lâu sau khi Bắc Kinh đã thông báo cho Hoa Thịnh Đốn và Hán Thành.

Khi gặp ông Trump và nhận được sự bảo đảm về vấn đề bắt cóc, hầu chắc thủ tướng Nhật cảm thấy tin tưởng hơn về mối quan hệ của ông với Tổng Thống Trump và dân chúng Nhật Bản, nhiều hơn so với mức ông cảm thấy từ nhiều tháng nay. Thủ Tướng Abe đã đặt những vụ bắt cóc đó thành mục ưu tiên hàng đầu cho chính phủ ông .

Trong cuộc họp báo với ông Trump, ông Abe nói, “Nhật Bản sẽ bị bỏ lại phía sau hay không, điều đó không đúng. Trong hai ngày vừa qua, cùng với Tổng Thống Trump, chúng tôi nói chuyện về Bắc Hàn, và chúng tôi đi vào những cuộc thảo luận sâu sắc. Về chính sách và đường hướng của chúng tôi, chúng tôi đã đạt được thỏa thuận.”

Phát biểu tại Liên Hiệp Quốc trong năm ngoái, ông Trump nhắc đến câu chuyện của bà Megumi. Ông nói bà bị bắt cóc khi lên 13 tuổi, lúc đang chơi trên bãi biển, và bị buộc phải trở thành “một người dạy kèm ngôn ngữ cho các gián điệp của Bắc Hàn.”

Trong vòng công du tại Á Châu hồi tháng 11, ông Trump cũng gặp các gia đình của những người bị bắt cóc, họ bị lính biệt kích Bắc Hàn lựa chọn một cách ngẫu nhiên.