Trump thắng cử, dân Đông Âu sợ bị Putin đánh

                                      Một cuộc tập trận diễn ra tại Latvia. (Getty Images)

Tuy không có sự hốt hoảng, nhưng có sợ hãi tại các quốc gia nhỏ nằm sát bên nước Nga vĩ đại và luôn đe dọa nuốt các nước bé.

Tin đồn về chiến tranh đã được truyền tai trong khoảng thời gian gần đây, ở cả hai bên biên giới giữa Nga và các nước vùng biển Baltic. Latvia, Estonia, và Lithuania, đều là thành viên của Tổ Chức Hiệp Ước Bắc Đại Tây Dương và của Liên Hiệp Âu Châu.

Trong lúc những mối quan hệ giữa Mạc Tư Khoa và Hoa Thịnh Đốn đã tệ hơn vì vụ sáp nhập Crimea, cuộc chiến tranh ở miền đông Ukraine, thảm họa ở Syria, và những lời cáo buộc rằng điện Kremlin tìm cách gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử tại Hoa Kỳ, thì ba nước nhỏ ở vùng Baltic thấy mình bị mắc kẹt vào ở giữa.
Nhưng bây giờ có một lý do khác để lo lắng. Những lời Donald Trump phát biểu trong cuộc vận động tranh cử, nói rằng các nước thuộc khối NATO phải trả tiền nhiều hơn cho việc phòng thủ, thái độ mâu thuẫn của ông Trump về Crimea, và những lời ám chỉ đến chuyện Mỹ có thể không bảo vệ các nước thành viên NATO chống lại hành động quân sự của Nga, đã làm nhụt chí nhiều người trước ngày bầu cử 8 tháng 11 ở Mỹ. Bây giờ thì ông Trump, một người tự nhận là kẻ hâm mộ Tổng Thống Nga Vladimir Putin, đang chuẩn bị vào Tòa Bạch Ốc, thì cả hai bên biên giới đều thắc mắc chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo.

Trong tháng qua, các kênh truyền hình Nga, được đông người xem ở các nước Baltic, đã chiếm đầy thời gian phát sóng bằng những lời lẽ khải huyền về chiến tranh thế giới.  Gần đây Nga làm một màn phô trương lực lượng, đưa những hỏa tiễn Iskander hạt nhân tầm ngắn tới vùng lãnh thổ Kaliningrad của họ trong vùng Baltic. Kaliningrad nằm lọt thỏm vào giữa Lithuania, Ba Lan, và Biển Baltic.

Và một cuộc tập trận mới đây gần biên giới Latvian, với sự tham gia của quân lính Nga dùng loa phóng thanh để kêu gọi các binh sĩ NATO đầu hàng.  Vùng Baltic, với dân số tổng cộng khoảng 6.1 triệu người (Nga có 142.4 triệu dân), đã phản ứng bằng cách tăng chi phí quốc phòng và huấn luyện quân đội của họ và dân chúng nói chung, về chiến tranh du kích. Trong những ngày cuối tháng Mười, Latvia đã mở một cuộc tập trận lớn huy động 3,000 binh sĩ từ Hoa Kỳ và các nước NATO khác, cũng như một cuộc diễn tập phòng thủ dân sự trên toàn quốc.

Trên những con đường của các thành phố ở Latvia và vùng nông thôn miền tây nước Nga, dân chúng bất bình, phẫn nộ, và lo ngại. Có những người ở vùng Baltic nói tằng Mỹ có lỗi, và những người Nga nói rằng họ không tin vào đường lối của Moscow về những người Nga sắc tộc thiểu số bị áp bức. Nhưng trong khi họ vẫn còn coi khả năng xảy ra xung đột trên sân sau nhà họ là chuyện xa xôi, thì câu điệp khúc thông thường là sự cảnh giác. Và một cảm giác thấy rằng cuộc chiến tranh lạnh mới này đã ném toàn thể khu vực vào trong dòng xoáy kinh tế tăng tốc và lao xuống.

Trong tuần qua, Bộ Quốc Phòng Nga loan báo rằng một lực lượng khai triển nhanh đang tiến tới gần thành phố Pskov, giáp giới với các nước Baltic. Binh lính và thiết bị đã được máy bay chở tới, và đột kích vào một tòa nhà bị chiếm đóng bởi những kẻ khủng bố giả. Đó là một cuộc thực tập, nhưng là loại huy động đột ngột trở thành thông thường ở khu vực này.

Aleksandrs Bartoevics, thị trưởng của thành phố nhỏ Rezekne ở miền đông Latvia, thấy những hành động như vậy là đáng báo động, nhưng ông đổ lỗi cho một bên bất ngờ: chính đất nước của ông.  Thị trưởng này nói với Bloomberg News, “Chính phủ Latvia đang làm quá nhiều hành động gợi ý rằng chiến tranh sắp nổ ra, giống như những cuộc tập trận ở một quy mô chưa từng thấy trong 25 năm qua, và những cuộc diễn tập phòng vệ dân sự trông giống như việc chuẩn bị đối phó với một cuộc xâm lăng hay một cuộc tấn công hạt nhân.”
Rezekne là thủ phủ của khu vực lịch sử Latgale của Latvia, một vùng đất có nhiều thắng cảnh hồ nước và rừng cây. Nằm cách biên giới Nga chừng 30 dặm, vùng này có một dân số hỗn hợp và hầu hết người ta nói cả hai thứ tiếng.


Sau khi Nga sáp nhập Crimea và cuộc chiến tàng hình của Nga ở Ukraine, Latgale xuất hiện trong các kịch bản khác nhau được diễn xuất trong dự báo của các viện nghiên cứu, trong những cuộc tập trận, và thậm chí một phim tài liệu chế nhạo gây tranh cãi của đài BBC, phim 'The War Room' (Phòng Chiến Tranh). Latgale xuất hiện ở những chỗ đó như là một mục tiêu cho một cuộc “chiến tranh lai” tương tự, một vụ can thiệp được giả dạng thành một cuộc nổi dậy thân Nga tại địa phương.