Trump vẫn phủ nhận từng dùng chữ bẩn thỉu để miệt thị Phi Châu, bị cộng đồng thế giới lên án

Trong cùng ngày bị chỉ trích vì dùng chữ thô tục đối với các nước Phi Châu, Tổng Thống Donald Trump đã ký một bản tuyên cáo vinh danh ngày lễ Martin Luther King, Jr. trước sự hiện diện của một số viên chức từ cộng đồng người Mỹ gốc Phi Châu, tại Phòng Roosevelt ở Tòa Bạch Ốc ngày thứ Sáu. Thứ Hai tuần sau, ngày 15 tháng Giêng, là ngày lễ Martin Luther King. (Mark Wilson/ Getty Images)

HOA THỊNH ĐỐN – Mặc dù đã nói một chữ thô tục trước mặt một số nghị sĩ thuộc cả hai đảng tại Tòa Bạch Ốc, có cả sự tường thuật của giới truyền thông, Tổng Thống Donald Trump vẫn tiếp tục phủ nhận một chữ bẩn thỉu phát ra từ miệng của ông. Trong lời phủ nhận được đưa ra ngày thứ Sáu, ông Trump nói là ông chỉ dùng ngôn ngữ “thô bạo,” chứ không nói chữ nhơ bẩn như đã được tường thuật trong ngày thứ Năm.
Chữ mà các nghị sĩ từng nghe ông nói trong một cuộc họp về vấn đề bao dung đối với di dân từ các quốc gia khác, là chữ “shithole,” tạm dịch là “lỗ đít.” Ông Trump nhắc tới chữ dơ bẩn này khi nêu thắc mắc rằng tại sao Hoa Kỳ lại phải đón nhận di dân từ các nước “lỗ đít” như Phi Châu và Haiti (Trung Mỹ Châu), tại sao Mỹ không nhận người từ Na Uy (Bắc Âu).

Bất kể những lời biện hộ của ông Trump, dư luận cho rằng ông đã không che giấu được nữa một thái độ kỳ thị chủng tộc, nhất là đối với người da đen. Sự việc ông Trump thốt lên một chữ quá bẩn thỉu, không xứng đáng trong cương vị một tổng thống, một tỷ phú tại một cường quốc từng tự hào là một nước văn minh, bao dung nhất của thế giới, đã gây tranh luận từ Mỹ đến các quốc gia khác trong suốt ngày thứ Sáu.
Mặc dù ông Trump đã viết tweet và tuyên bố ông không nói chữ xấu đó, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc đã tránh phủ nhận lời tuyên bố của ông, và các nghị sĩ Cộng Hòa có mặt trong cuộc họp cũng không dám khẳng định rằng ông Trump không nói như vậy.

Sau khi báo chí loan tin ông Trump dùng chữ bẩn thỉu để mô tả Phi Châu, phòng nhân quyền tại Liên Hiệp Quốc đã tố cáo tổng thống Mỹ là “một kẻ kỳ thị chủng tộc.”

Phát ngôn viên Rupert Colville của phòng nhân quyền LHQ nói trong một cuộc họp báo tại Geneva, Thụy Sĩ, “Không có một lời nào mà chúng tôi có thể dùng để mô tả phát biểu của ông Donald Trump, ngoại trừ chữ kỳ thị chủng tộc.”

Ông Colville nói tiếp, “Bạn không thể gọi các quốc gia, các lục địa là lỗ đít, khi mà người dân tại các quốc gia đó không phải là người da trắng. Đây không phải là một vấn đề dùng từ ngữ thô tục, mà chính là mở một cánh cửa để cho thấy phần xấu xa nhất của con người.”
Trong khi đó, khối Liên Minh Phi Châu nói rằng họ cảm thấy “bất an” trước phát biểu của Tổng Thống Hoa Kỳ.

Nữ phát ngôn viên Ebba Kalondo của Liên Minh Phi Châu nói, “Trước lịch sử người Phi Châu từng bị bắt đến Hoa Kỳ để làm nô lệ, lời tuyên bố (của ông Trump) đã đập vào mặt của tất cả những hành động và phong cách mà thế giới có thể chấp nhận được.”

Tại Nam Phi, đảng cầm quyền African National Congress (Quốc Hội Phi Châu) nói lời phát biểu của ông Trump đã “quá sức phản cảm.”

Lãnh tụ đối lập Mmusi Maimane tại Nam Phi cho rằng lời của ông Trump thật “ghê tởm.” Ông Mmusi Maimane nói, “Sự thù ghét đối với Obama đã lan rộng đến khắp lục địa Phi Châu.”
Trong một văn bản đưa ra hôm thứ Năm, ngay sau khi báo chí cho biết ông Trump nói chữ “lỗ đít,” Tòa Bạch Ốc đã không phủ nhận rằng ông Trump đã dùng lời khiếm nhã để chỉ các nước Phi Châu, nhưng đến sáng thứ Sáu, ông Trump đột ngột thay đổi.

Trên Twitter, ông Trump nói, “Đây không phải là lối ngôn từ được dùng.”
Sau đó ông Trump phủ nhận chuyện ông đã nói “về những người Haiti hay nước Haiti, ngoại trừ việc nói rằng đó là “một quốc gia rất nghèo và gặp rắc rối khó khăn.”
Tuy nhiên, ngoài những bản tin từ nhiều đài truyền hình nói về lối ngôn từ mà tổng thống đã dùng, Nghị Sĩ Dick Durbin (Dân Chủ-Illinois) đã xác nhận lời tổng thống nói.

Nghị sĩ này nói với các phóng viên, “Tổng thống đã bùng nổ nhiều lần với các câu hỏi, và trong khi bình luận ông có nói những điều chứa đầy sự hận thù, độc ác và kỳ thị chủng tộc. Tôi dùng những từ ngữ đó [hận thù, độc ác, kỳ thị] một cách cẩn thận, vì tôi biết những chữ đó có ý nghĩa rất mạnh. Nhưng tôi không tin rằng trong lịch sử của Tòa Bạch Ốc và trong Phòng Bầu Dục, có bất kỳ vị tổng thống nào từng nói những lời mà chính tôi đã nghe tổng thống của chúng ta nói vào ngày hôm qua [thứ Năm]. Quý vị đã đọc thấy những tường thuật trên báo chí. Tôi đã không thấy một bài báo nào viết không chính xác về lời phát biểu đó.”
Trong cuộc họp, ông Trump chỉ trích một thỏa thuận lưỡng đảng được soạn thảo bởi ông Durbin, ông Jeff Flake (Cộng Hòa-Arizona) và bốn nghị sĩ khác, về việc đón nhận những di dân bất hợp pháp đã đến Mỹ theo cha mẹ từ thuở bé.

Ông Trump kịch liệt chỉ trích thỏa thuận ấy (DACA), gọi đó là “một bước thụt lùi lớn,” và nói rằng sự thỏa thuận không có điều khoản cung cấp đủ tiền để xây một bức tường dọc theo biên giới Hoa Kỳ-Mễ Tây Cơ. Xây tường là một cam kết chủ yếu khi ông Trump đi vận động tranh cử trong năm 2016.

Trước đó trong tuần này, ông Trump trấn an các nhà lập pháp rằng ông sẽ chấp nhận bất kỳ thỏa thuận nào do Quốc Hội soạn thảo. Trong một cuộc họp tạo Phòng Nội Các vào ngày thứ Ba, ông nói, “Tôi sẽ ký thỏa thuận.”

Thế nhưng trong ngày thứ Năm thì ông đổi ý. Sau khi ông Trump phát biểu chữ bẩn thỉu đối với Phi Châu, dư luận đã chuyển sự chú ý từ nội dung của thỏa thuận DACA sang một lời phát biểu mà nhiều người nhận thấy có tính cách kỳ thị chủng tộc.

Dân Biểu Steny Hoyer từ Maryland, nhà lập pháp Dân Chủ có thế lực hạng thứ nhì tại Hạ Viện, nói với báo chí, “Lời phát biểu của Tổng Thống Trump mang tính cách kỳ thị chủng tộc và là một điều ô nhục. Lời lẽ đó không phản ảnh giá trị của quốc gia chúng ta.”

Dân Biểu Cedric Richmond (Dân Chủ-Louisiana), chủ tịch Hội Nghị Dân Cử Da Đen Tại Quốc Hội, nói rằng lời phát biểu mới nhất này là “thêm một sự xác nhận về quan điểm vô cảm và vô tri về mặt chủng tộc của ông Trump.”

Ông nói thêm, “Khẩu hiệu của tổng thống Làm Cho Hoa Kỳ Vĩ Đại Trở Lại thực sự là mật mã cho Làm Cho Hoa Kỳ Thành Da Trắng Trở Lại.”

Một số nhà lập pháp Cộng hòa cũng chỉ trích ông Trump.
Nữ Dân Biểu Mia Love (Cộng Hòa-Utah), người có gia đình gốc từ Haiti, gọi những lời phát biểu của tổng thống là “không tử tế, gây chia rẽ, và có thái độ đề cao nhóm da trắng ưu tú.”

Dân Biểu Love nói thêm rằng những lời ông Trump nói đã “bay vào mặt những giá trị của đất nước chúng ta. Lối ứng xử này là không thể chấp nhận được từ một người lãnh đạo quốc gia.”

Trong khi đó, các lãnh tụ Cộng Hòa, như Chủ Tịch Hạ Viện Paul Ryan, phần  lớn giữ im lặng trước rắc rối mới nhất mà ông Trump gây ra cho đảng.

Bằng một cách mà nay trở thành  quen thuộc, các chính khách Cộng Hòa vừa tự tránh xa tổng thống để khỏi bị vạ lây, vừa tránh chỉ trích ông ta.