Trung Cộng có thể đã thử nghiệm hạt nhân mức độ thấp

Một địa điểm nghi có hoạt động hạt nhân của Trung Quốc. (Maxar/ Wall Street Journal)

Trung Quốc có thể đã bí mật thử nghiệm một vụ nổ hạt nhân mức độ thấp dưới lòng đất, bất chấp các tuyên bố rằng nước này luôn tôn trọng hiệp ước quốc tế ngăn cấm thử nghiệm hạt nhân, theo báo cáo hôm thứ Tư của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ.

Phát hiện mới, được đưa tin lần đầu tiên bởi tờ Wall Street Journal, có thể sẽ làm tệ thêm mối quan hệ vốn đã lạnh nhạt giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.

Theo báo cáo của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, Bắc Kinh có thể đã vi phạm tiêu chuẩn “không phóng xạ” cho các vụ nổ thử nghiệm, thực hiện tại cơ sở thử nghiệm hạt nhân Lop Nur của Trung Quốc trong suốt năm 2019.

“Không phóng xạ” là tiêu chuẩn khi một vụ thử hạt nhân không xảy ra các phản ứng nổ dây chuyền, vốn thường xuất hiện khi kích nổ đầu đạn hạt nhân. “Trung Quốc có thể đang chuẩn bị để vận hành cơ sở Lop Nur quanh năm.

Việc nước này sử dụng các hầm khống chế sức nổ, các hoạt động đào bới tại Lop Nur, và việc thiếu minh bạch về hoạt động hạt nhân… gây ra các lo ngại về sự tuân thủ của nước này đối với các hiệp ước quốc tế,” báo cáo của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ nói, nhưng không cung cấp bằng chứng về các vụ thử nghiệm của Trung Quốc.

Sự thiếu minh bạch của Bắc Kinh bao gồm việc nước này chặn dữ liệu của các trạm cảm biến nối với mạng lưới giám sát của cơ quan quốc tế, nơi theo dõi mức độ tuân thủ của các nước đối với Hiệp Ước Cấm Thử Nghiệm Vũ Khí Hạt Nhân CTBT 1996.

Theo tổ chức CTBT, dữ liệu truyền từ 5 trạm cảm biến đặt tại Trung Quốc bắt đầu đứt đoạn từ năm 2018, sau đó tín hiệu được truyền liên tục trở lại từ cuối tháng 8, 2019 tới nay. Hiệp ước CTBT đã được Nga, Anh, Pháp, thông qua và cần được 44 nước khác phê chuẩn để trở thành luật quốc tế.