Túc cầu thế giới rung chuyển khi các giới chức hàng đầu bị bắt giam trong các vụ tham nhũng tại Mỹ và Thụy Sỹ

ZURICH, Thụy Sỹ - Trong số những nhân vật nhiều thế lực nhất trong môn bóng đá toàn cầu, có bảy người phải đối diện với lệnh dẫn độ sang Hoa Kỳ vì tội tham nhũng. Họ đã bị bắt vào hôm thứ Tư ở Thụy Sỹ. Tại đây, nhà chức trách cũng đã loan báo mở một cuộc điều tra hình sự về việc trao cho nước nào đứng ra tổ chức hai kỳ kế tiếp của giải túc cầu World Cup.Bộ môn thể thao được ưa chuộng nhất thế giới này đã rơi vào tình trạng hỗn loạn, sau khi nhà chức trách Mỹ và Thụy Sỹ loan báo mở những cuộc điều tra riêng rẽ, về các hoạt động của Liên Đoàn Túc Cầu Thế Giới (FIFA). Đây cơ quan đầy quyền lực cai quản môn thể thao này.

Theo nhà chức trách Mỹ cho biết, chín viên chức bóng đá và năm viên chức điều hành các phương tiện truyền thông thể thao và quảng cáo đang phải đối diện với những cáo buộc liên quan đến hơn 150 triệu Mỹ kim tiền hối lộ. Trong việc theo đuổi trường hợp xảy ra ở Mỹ, cảnh sát Thụy Sỹ đã bắt giữ bảy giới chức FIFA, hiện nay đang chờ bị dẫn độ sang Hoa Kỳ.Các giới chức Mỹ đã đưa ra thông tin chi tiết của một trường hợp. Họ nói rằng trong vụ ấy, họ phanh phui ra những âm mưu rửa tiền phức tạp. Họ đã tìm thấy hàng triệu Mỹ kim thu nhập không bị đánh thuế, và hàng chục triệu Mỹ kim trong những trương mục ở ngoại quốc, do các quan chức FIFA nắm giữ.Trong một cuộc họp báo ở New York, Bộ Trưởng Tư Pháp Loretta Lynch nói rằng nhà chức trách đang tìm cách bắt giữ những người khác dính líu vào những vụ ấy. Một trong những người bị truy tố là cựu phó chủ tịch FIFA Jack Warner của Trinidad. Ông đã gạ gẫm 10 triệu Mỹ kim tiền hối lộ từ chính phủ Nam Phi để giao cho nước này đứng ra tổ chức World Cup 2010, theo Bộ Tư Pháp cho biết. Warner đã đưa ra một văn bản nói rằng ông vô tội, trong bất cứ cáo buộc nào.Trong số những người bị bắt, không có Sepp Blatter, người đứng đầu chi nhánh Thụy Sỹ của FIFA, nhưng có một số người đứng dưới ông, trong phẩm trật của tổ chức thể thao giàu có nhất này. Bà Lynch nói rằng lúc này Mỹ không cáo buộc ông Blatter.Trong số 14 người bị Bộ Tư Pháp Mỹ truy tố, có bảy giới chức FIFA đang bị bắt giam tại Zurich, bao gồm Phó Chủ Tịch Jeffrey Webb. Bốn người và hai công ty bị can đã nhận tội về những cáo buộc khác nhau, theo Bộ Tư Pháp cho biết.
Các trụ sở ở Miami, Florida của CONCACAF đã bị lục soát hôm thứ Tư, theo Bộ Tư Pháp cho biết. CONCACAF là liên đoàn bóng đá phụ trách Bắc Mỹ, Trung Mỹ và vùng biển Caribbean.
Giám đốc James Comey của FBI nói: “Như lời cáo buộc trong bản cáo trạng, các bị can đã vun bồi một nền văn hóa của tham nhũng và tham lam. Thói này tạo ra một sân chơi không đồng đều cho bộ môn thể thao lớn nhất thế giới. Những khoản thanh toán, huê hồng , và hối lộ không được tiết lộ và bất hợp pháp, đã trở thành một cách thức kinh doanh tại FIFA”.
Các giới chức FIFA dường như đã bị sập vào một cái bẫy do nhà chức trách Hoa Kỳ và Thụy Sĩ càiCác vụ bắt giữ được thực hiện vào lúc bình minh tại Baur au Lac, một khách sạn sang trọng ở Zurich. Đây là nơi mà các quan chức FIFA đang trọ, trước một cuộc bỏ phiếu trong tuần này. Theo dự đoán, cuộc biểu quyết sẽ chọn ông Blatter giữ chức thêm một nhiệm kỳ thứ năm. Chi phí các dãy phòng tại khách sạn này lên đến 4,000 Mỹ kim một đêm.


“Thời điểm khó khăn”
FIFA đã gọi những vụ bắt giữ này là một “thời điểm khó khăn”. Nhưng liên đoàn nói rằng ông Blatter sẽ tìm kiếm một nhiệm kỳ nữa trong chức vụ đứng đầu FIFA, như đã được dự trù. FIFA cũng cho biết rằng các kỳ World Cup sắp tới sẽ diễn tiến như được dự định.Riêng rẽ với cuộc điều tra của Mỹ, các công tố viên Thụy Sỹ cho biết họ đã mở thủ tục tố tụng hình sự của mình, chống lại những người không được xác định danh tánh, vì nghi ngờ về việc quản lý sai trái và rửa tiền, liên quan đến việc trao quyền đứng ra tổ chức World Cup năm 2018 tại Nga, và World Cup năm 2022 ở Qatar. Các dữ liệu và các văn kiện đã bị tịch thu từ các máy điện toán, tại trụ sở Zurich của FIFA, theo các công tố viên Thụy Sỹ cho biết. Các giới chức nói rằng sau những vụ bắt giữ ấy, các trương mục tại một số ngân hàng ở Thụy Sỹ đã bị phong tỏa.
Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ nêu tên những người bị bắt trong trường hợp của Mỹ là: Webb, Eduardo Li, Julio Rocha, Costas Takkas, một phó chủ tịch khác của FIFA, Eugenio Figueredo, Rafael Esquivel, và José Maria Marin. Một nguồn tin có thẩm quyền cho biết việc dẫn độ họ sang Mỹ có thể phải mất nhiều năm, nếu nó bị tranh cãi.
Theo Bộ Tư Pháp cho biết, trong số các bị can có các giám đốc điều hành quảng cáo thể thao của Hoa Kỳ và Nam Mỹ. Những người này bị cáo buộc đã trả tiền và đồng ý trả “hơn 150 triệu Mỹ kim, trong những khoản tiền hối lộ và huê hồng, để có được những quyền béo bở về truyền thông và quảng cáo trong các giải đấu túc cầu quốc tế”.Bà Lynch nói: “Bản cáo trạng tố cáo nạn tham nhũng tràn lan, có hệ thống, và cắm rễ sâu cả ở ngoại quốc và ngay tại Hoa Kỳ này. Nó kéo dài ít nhất qua hai thế hệ của các giới chức bóng đá. Theo cáo buộc, họ đã lạm dụng chức vụ đáng tin cậy của mình để có được hàng triệu Mỹ kim tiền hối lộ và huê hồng”.
Những người nhận tội là Charles Blazer, một cựu đại diện của Mỹ trong ủy ban điều hành của FIFA, và José Hawilla, chủ nhân của Traffic Group, một công ty quảng cáo thể thao, và hai trong số các công ty của ông.

Hằng tỷ Mỹ kim
Cơ quan quốc tế quản trị túc cầu này thu được thu hàng tỷ Mỹ kim, hầu hết là từ những quyền bảo trợ và truyền hình cho World CupFIFA đã bị đeo đẳng bởi các tin tức báo cáo về tham nhũng, mà tổ chức này nói sẽ tự điều tra. Thế nhưng cho đến bây giờ, FIFAS đã thoát khỏi những vụ án hình sự lớn ở bất cứ nước nào.Đặc biệt, quyết định trao cho Qatar đứng ra tổ chức World Cup đã bị chỉ trích kịch liệt bởi các giới chức bóng đá ở các nước Tây phương. Qatar là một đất nước nhỏ bé trong sa mạc, không có truyền thống túc cầu trong nước. FIFA đã bị buộc phải thừa nhận rằng thời tiết quá nóng để đá banh ở Qatar trong mùa hè, khi giải thi đấu được tổ chức theo truyền thống, khiến cho các thời biểu trên toàn cầu phải được viết lại để dời sự kiện này.Thị trường chứng khoán của Qatar đã giảm mạnh, khi xuất hiện tin tức về cuộc điều tra của Thụy Sỹ. Một giới chức Nga cho biết nước ông vẫn sẽ đứng ra tổ chức World Cup 2018.Cách đây ba năm, FIFA có thuê một cựu công tố viên Mỹ, nhờ ông xem xét những cáo buộc hối lộ trong vụ trao cho Qatar và Nga tổ chức hai kỳ World Cup. Tuy nhiên, trong năm ngoái FIFA đã từ chối công bố bản báo cáo của ông này, mà chỉ công bố một bản tóm tắt, trong đó FIFA nói không có những điều sai phạm lớn. Nhà điều tra đã bỏ việc, nói rằng bản báo cáo của ông đã bị mô tả không đúng.
Hầu hết các giới chức bị bắt đều đang ở Thụy Sỹ, để tham dự Hội Nghị FIFATại đây ông Blatter gặp một thách thức từ Hoàng Tử Ali bin Al Hussein của Jordan, trong cuộc bầu cử vào hôm thứ Sáu, đưa Blatter lên đứng đầu tổ chức này. Một đối thủ tiềm năng khác của ông Blatter đã bỏ cuộc tranh cử.Hoàng Tử Ali đã hứa làm cho FIFA sạch sẽ, nếu ông được bầu vào chức vụ đứng đầu. Ông nói rằng đây là “một ngày buồn cho túc cầu”. Ông kêu gọi tổ chức thế giới nên có những người lãnh đạo nào có thể khôi phục lại niềm tin của hàng trăm triệu người hâm mộ bóng đá trên toàn thế giới.
Chủ tịch Greg Dyke của Hiệp Hội Túc Cầu Anh Quốc nói rằng những diễn biến hôm thứ Tư là “rất nghiêm trọng cho FIFA và giới lãnh đạo hiện thời của nó”. Ông đã đề cử Hoàng Tử Ali làm một ứng cử viên để kế nhiệm Blatter, và sẽ ủng hộ ông Ali nếu giới lãnh đạo FIFA xúc tiến việc bỏ phiếu.Luật pháp Hoa Kỳ trao cho các tòa án của nước này những quyền hạn rộng lớn, để điều tra những tội phạm của những người ngoại quốc trên trên lãnh thổ của các nước khác, nếu tiền đi qua các ngân hàng Mỹ hoặc hoạt động khác diễn ra ở đó.
Các vụ bắt giữ cũng có thể có những hàm ý đối với quyền bảo trợ. Adidas, công ty Đức chuyên sản xuất đồ thể thao, từ lâu liên kết hợp với FIFA, nói rằng tổ chức bóng đá này nên làm nhiều hơn nữa, để thiết lập các tiêu chuẩn về việc tuân thủ sự minh bạch.