Vệ tinh Trung Cộng va chạm với mảnh hỏa tiễn Nga

Hình minh họa sự va chạm giữa vệ tinh với các mảng rác trên khí quyển của Trái Đất. (iStock)

Một vệ tinh của Trung Cộng đã va chạm với một mảnh hỏa tiễn của Nga ở độ cao 780 cây số vào đầu năm nay, nhưng vẫn còn tạm hoạt động được.

Trong tháng Ba năm nay, Lực Lượng Không Gian Hoa Kỳ đã báo cáo về việc Vân Hải 1-02 (Yunhai), một vệ tinh quân sự Trung Cộng được phóng vào tháng 9, 2019, đã bị bể. Khi đó, các chuyên gia chưa rõ nguyên nhân nhưng cho rằng có thể do vệ tinh gặp trục trặc, hoặc do va chạm với một vật khác.

Qua quá trình điều tra, đến nay, ông Jonathan McDowell, nhà vật lý thiên văn kiêm chuyên gia theo dõi vệ tinh tại trung tâm Vật Lý Thiên Văn Harvard -Smithsonian, kết luận rằng giả thuyết thứ hai là chính xác.

Theo điều tra, vật thể không gian số 48078 đã va chạm với vệ tinh Trung Cộng. Vật thể 48078 là một mảnh rác không gian, nhiều khả năng rộng khoảng 10 - 50 centimét, vỡ ra từ hỏa tiễn Zenit-2 dùng để phóng vệ tinh Tselina-2 của Nga vào tháng 9, 1996. Tám mảnh vỡ từ hỏa tiễn này đã được theo dõi trong nhiều năm.

Vụ va chạm từ vật thể 48078 và vệ tinh Vân Hải đã tạo ra 37 mảnh vỡ khác. Vân Hải 1-02 dường như vẫn "sống sót" sau vụ va chạm ở độ cao 780 cây số.

Những người theo dõi nghiệp dư vẫn nhận được tín hiệu từ vệ tinh, dù không biết liệu Vân Hải có còn khả năng thực hiện đúng nhiệm vụ ban đầu hay không. Theo ông McDowell, đây là vụ va chạm quỹ đạo lớn đầu tiên được xác nhận kể từ tháng 2, 2009, khi vệ tinh quân sự đã ngừng hoạt động của Nga, Kosmos-2251, đâm vào vệ tinh thông tin đang hoạt động Iridium 33. Vụ va chạm tạo ra 1,800 mảnh vỡ đủ lớn để theo dõi tính đến tháng 10 cùng năm.

Hiện quỹ đạo tầng thấp của Trái Đất đang có rất nhiều mảnh rác không gian. Theo ước tính của cơ quan không gian Âu Châu ESA, khoảng 900,000 vật thể rộng từ 1 đến 10 centimét đang bay quanh Trái Đất.

Ngoài ra, trên quỹ đạo cũng có tới 128 triệu mảnh rác với đường kính từ 1 milimét đến 1 centimét. Các vật thể trên quỹ đạo di chuyển rất nhanh, ví dụ, vận tốc ở độ cao của Trạm Không Gian Quốc Tế ISS là khoảng 27,600 cây số/giờ. Vì vậy, những mảnh vụn nhỏ cũng có thể gây thiệt hại nghiêm trọng cho vệ tinh.