Vũ công ballet John Lâm tìm về nguồn gốc Việt

John Lâm trong vở kịch The Second Detail của Forsythe (Photo: Gene Schiavone)

Anh John Lâm là một vũ công chính nổi tiếng của đoàn Boston Ballet. Trong số ra giữa tháng Giêng 2020, tạp chí Boston Magazine đã đăng lời tâm sự của John Lâm với nữ ký giả Abby Bielagus, về một chuyến thăm Việt Nam đã làm cho anh suy nghĩ sâu hơn về nguồn gốc của mình. Anh đã sanh ra và lớn lên tại Hoa Kỳ. Dưới đây là lời được chuyển ngữ của John Lâm.

John Lâm (Photo: Eriv Antinov)

*
Trước khi tôi được sinh ra, ba mẹ tôi đã thoát khỏi Việt Nam trên một chiếc thuyền ra khơi từ miền Nam vào thập niên 1980. Lúc đó chị gái tôi mới 8 tuổi và mẹ đang mang thai anh tôi. Trước khi có thể đến Hoa Kỳ, họ đã bị hải tặc bắt ở vùng biển Thái Lan và bị giam giữ ở đó. Ba tôi bằng cách nào đó đã trốn thoát và đến được thành phố New York, nơi mà ông cuối cùng tìm ra cách để đưa mẹ, chị gái và anh trai tôi, lúc đó đã được sinh ra đến nước Mỹ. Khi tôi nói chuyện với mẹ tôi về quá khứ đó, bà thực sự xúc động vì đó là khoảng thời gian rất khủng khiếp. Nhưng nó là một phần của di sản của tôi và đưa đến sự việc tôi là ai, vì vậy tôi muốn nghe và hiểu nó.
Tôi luôn luôn muốn nhìn thấy quê hương cha mẹ tôi, cũng là quê hương tôi, và khi tôi 16 tuổi, tôi có cơ hội, cùng họ trở về Việt Nam để thăm ông nội tôi, người đã bị bênh nặng. Mặc dù đó là một thời điểm buồn, nhưng cũng tuyệt vời, giúp tôi học hỏi được nhiều.
Ba mẹ tôi có một ngôi nhà ở một làng miền Nam Việt Nam cách Sài Gòn khoảng bốn giờ. Nó hoàn toàn không giống như một ngôi nhà ở Mỹ. Đó là một tòa nhà như cái hộp hình chữ nhật cao 5 tầng và mỗi bề mặt đều được lát gạch, thậm chí cả cầu thang cũng được người ta lát gạch, bởi vì thời tiết ở Việt Nam rất nóng và ẩm ướt. Đối với người dân địa phương, xây nhà như vậy rất bình thường, nhưng tôi thấy nó rất đẹp, sạch sẽ và mát mẻ.
Tôi chưa bao giờ biết cho đến khi tôi đến thăm và nhận ra rằng có một hệ thống phân biệt trong thực phẩm Việt Nam. Mẹ tôi luôn nấu thức ăn địa phương, bởi đó là những gì ba mẹ tôi được dạy khi lớn lên. Họ nghèo và không thể mua được thịt, nhưng cá thì miễn phí nếu bạn có thể bắt được, vì vậy chúng tôi chủ yếu ăn cá, rau và cơm.
Phở thực sự phổ biến ở Mỹ, nhưng ở Việt Nam, nếu bạn ăn phở thì có nghĩa là bạn có tiền để mua thịt bò làm nước dùng. Trong chuyến đi của chúng tôi, ba mẹ tôi đã đưa tôi đến một vài nhà hàng và nói với tôi rằng tôi có thể gọi bất cứ thứ gì tôi muốn từ thực đơn. “Con có thể gọi món thịt,” mẹ tôi nói. Sau đó tôi nhận ra tầm quan trọng của món thịt đối với họ và họ tự hào như thế nào về cuộc sống mà họ đã tạo ra.
Tôi biết nhiều hơn về ba mẹ mình sau khi sang Việt Nam. Họ có những phong cách độc đáo và những cách thức nhất định mà họ nghĩ rằng điều đó có thể không quen với tôi. Tôi đặc biệt có thể hiểu ba mình hơn. Tôi rất gần gũi với mẹ, ba tôi thì không nói nhiều. Tôi đã dành nhiều thời gian với ông ấy ở Việt Nam và nhận ra rằng ông rất khiêm tốn, thực tế, chăm chỉ và không đối đầu với những người Việt Nam như nhiều người Việt Nam.
Chuyến đi về Việt Nam cũng giúp định hình sự hiểu biết của tôi về con người tôi và tôi hy vọng tôi sẽ quay trở lại đó. Tôi nói với chồng mình rằng khi con chúng tôi lớn lên, tôi muốn đưa cả gia đình về đó. Đơn giản là chúng nên trải nghiệm Việt Nam để thực sự biết nơi ấy như thế nào.