Bảo Vệ Tài Sản: Nên Cho Cách Nào?

Ls. Trần Khánh Hưng

Theo luật của tiều bang California, mỗi người được quyền chuyển nhượng phần tài sản của mình trong khi còn sống và ngay lúc mất đi mà không phải đóng thuế di sản. Số tiền miễn thuế di sản này thay đổi tuỳ theo thời điểm người đó qua đời.

Chẳng hạn, cho một người mất vào năm 2007, tài sản chuyển nhượng đến $2,000,000 sẽ được miễn thuế, và số tiền miễn thuế sẽ tăng lên  $3,500,000 vào năm 2009. Đặc biệt cho những người qua đời vào năm 2010, sẽ hoàn toàn không phải đóng thuế di sản, nhưng đến năm 2011 thì số tiền miễn thuế sẽ tụt xuống còn $1,000,000, nếu luật thuế không thay đổi. Nếu tài sản của bạn để lại nhiều hơn mức tiền miễn trừ, phần tài sản dư sẽ bị đánh thuế di sản từ 41% đến 49%.

Gift tax là gì?

Nếu bạn cho người khác tiền bạc hay tài sản của bạn trong lúc còn sống, tuỳ theo giá trị của tặng vật nếu vượt hơn mức miễn trừ, bạn có thể phải đóng thuế của liên bang (federal gift tax). Cho một đời người, số tiền bạn có quyền cho đi là $1,000,000 mà không bị đóng gift tax. Con số này là lifetime gift tax exemption.

Tuy nhiên, có những loại gift sẽ không bị đóng thuế như:

- Tiền học (tuition) hay là tiền chữa trị y tế (medical expenses).

- Tặng vật cho người phối ngẫu

- Đóng góp cho đoàn thể chính trị (political organization for its use)

- Nếu bạn cho đi (gift) dưới $12,000 trong năm, số tiền này sẽ không bị đóng thuế. Điều này không có nghĩa là bạn chỉ được cho đi $12,000 một năm, mà là mỗi năm bạn có thể cho nhiều gifts, mỗi người $12,000, bất kể bao nhiêu người, mà không phải đóng thuế gift tax. Nếu bạn cho đi quá số tiền miễn trừ, bạn sẽ phải dùng đến số tiền miễn trừ khi bạn mất như đã đề cập ở trên (lifetime gift tax exemption). Ngoài ra, số tiền $12,000 sẽ tăng gấp đôi nếu bạn có gia đình, nghĩa là hai vợ chồng bạn có thể cho mỗi người $24,000 mà không phải đóng thuế.

Thí dụ 1: Anh Lộc mới trúng số, muốn chia sẻ sự may mắn của mình cho người em trai là anh Phúc, một số tiền là $120,000. Số tiền được miễn trừ trong một năm là $12,000 cho một người, nên anh Lộc phải dùng $108,000 trong số tiền miễn trừ thuế $1,000,000 nói trên. 

Thí dụ 2: Nếu anh Lộc cho số tiền $120,000 cho 10 người khác, bất kể trong gia đình hay bạn bè, mỗi người $12,000 thì anh không đóng thuế gift tax, mà cũng không phải dùng số tiền miễn trừ.

Vậy người nhận có phải đóng thuế không?

Không, tiền tặng không phải là lợi tức (income), vì vậy người nhận không phải đóng thuế.

Estate tax là gì?

Estate tax là thuế di sản của liên bang, được đánh thuế trên những tài sản của một người quá cố vượt quá mức tài sản được miễn trừ (như đã đề cập). Di sản là những tài sản mà người quá cố có chủ quyền lúc mất, kể cả bảo hiểm nhân thọ (trừ trường hợp họ bỏ vào irrevocable life insurance trust), và một số tài sản được chuyển nhượng trong thời gian 3 năm trước lúc mất.

Làm cách nào để giảm thuế di sản?

Cho những cặp vợ chồng có tài sản khá nhiều (trên $2,000,000), có những cách lập living trust để tránh thuế di sản. Dưới đây là một vài cách thông dụng:

Bypass Trust (A-B Trust):

Trong trường hợp này, cả hai vợ chồng đồng ý để lại tài sản cho nhau trong lúc vợ chồng còn sống (life estate). Khi cả hai người mất đi, người thừa kế gia tài thực thụ (final beneficiaries) sẽ là những người con cái.  Khi một người vợ hay chồng mất đi, ở thời điểm này living trust sẽ được tách ra làm hai phần, Trust A (Survivor’s trust) và Trust B (Decedent’s trust hoặc Bypass Trust). Trust A sẽ hoàn toàn thuộc về người phỗi ngẫu sống sót (surviving spouse), nhưng Trust B sẽ thuộc về con cái, và người phỗi ngẫu sống sót sẽ được hưởng lợi nhuận của Trust B trong lúc họ còn sống mà thôi. Đến khi người phối ngẫu sống sót mất đi, tài sản trong Trust B sẽ được chuyển nhượng cho con cái mà sẽ không bị đánh thuế.   

Thí dụ: Ông bà An có một người con trai, Tâm. Tổng số tài sản của ông bà là $3,000,000.  Ông An mất đầu năm 2008, sau đó vài tháng, bà An cũng mất theo. Để đơn giản hoá cho dễ hiểu, chúng ta tạm coi như số tiền $3,000,000 trong Trust sẽ không thay đổi vì tiêu xài hay tăng lên vì lợi nhuận.

Nếu ông bà An không làm A-B Trust: Khi ông An mất, phần của ông là nửa tổng số tài sản, $1,500,000, để lại cho bà sẽ không phải đóng thuế estate tax. Khi bà mất, để lại 3,000,000 cho anh Tâm, phần miễn thuếá của bà là $2,000,000 (bà An mất trong năm 2008), và phần di sản $1,000,000 còn lại sẽ bị đóng thuế ở mức 41-49%, tức là khoảng $410,000 - $490,000.

Nếu ông bà An làm A-B Trust: Khi ông An mất, nửa phần của bà An là $1,500,000 được bỏ vào Trust A, và một nửa của ông An, $1,500,000 bỏ vào Trust B. Vì ông An mất trong năm 2008 (phần miễn thuế là $2,000,000), nên số tiền $1,500,000 trong Trust B sẽ được miễn trừ, không phải đóng thuế. Trong thời gian bà An còn sống, bà có toàn quyền sử dụng tài sản cũng như thay đổi người thừa kế của Trust A, và có được một phần lợi nhuận của Trust B. Bà An không thể thay đổi người thừa kế hay những điều khoản của Trust B. Khi bà An mất trong năm 2008, vì số tiền trong trust A dưới  $2,000,000, nên cũng được miễn trừ. Vì vậy, anh Tâm sẽ nhận được tất cả tiền trong hai Trust A và B mà không phải đóng thuế estate tax.

Disclaimer Trust:

Với sự thay đổi số tiền miễn trừ hàng năm của sắc luật thuế hiện thời, cách lập A-B Trust cũng chưa hẳn là hoàn hảo. Loại Disclaimer Trust còn có thể thích hợp hơn trong một số hoàn cảnh. 

Disclaimer Trust cũng giống như A-B Trust ở điểm khi một trong hai vợ chồng mất đi, tài sản của hai người sẽ được tách ra thành hai Trust (Survivor’s Trust và Decedent’s Trust), nhưng nếu A-B Trust chia đôi tài sản của hai người thành hai phần bằng nhau để bỏ vào trong mỗi Trust, thì  Disclaimer Trust cho người phối ngẫu sống sót quyền quyết định bỏ bao nhiêu tiền vào mỗi trust, tuỳ theo hoàn cảnh của họ, cũng như tuỳ theo số tiền miễn trừ thuế lúc đó. Điều này có lợi vì người phối ngẫu còn sống có thể hưởng được phần để lại của người đã qua đời, thay vì phải bỏ vào trong Trust và chỉ được một số lợi nhuận của Trust, mà vẫn tránh được thuế di sản.

Thí dụ: Trở lại thí dụ trên của ông bà An, nếu bà An còn khoẻ mạnh và sẽ sống đến năm 2009 thì bà có thể giữ nguyên số tiền $3,000,000 trong Survivor’s Trust, được toàn quyền sử dụng số tiền này khi bà còn sống, và khi bà mất vào năm 2009, số tiền miễn trừ thuế sẽ là $3,500,000, nên bà vẫn có thể để lại nguyên số tiền $3,000,000 này cho anh Tâm mà không phải đóng thuế di sản.

Tuy nhiên, điểm bất lợi của Disclaimer Trust là cho người phối ngẫu sống sót có quyền sử dụng tài sản của người đã qua đời, cũng như chỉ định người thừa kế cho mình, cho nên tài sản của người qua đời có thể không đến tay của người họ muốn thừa kế. Chẳng hạn trong trường hợp người phối ngẫu sống sót lập gia đình lại với người khác, tài sản của người qua đời có thể qua tay người vợ hay chồng mới mà không đến tay của con mình, hay những người thừa kế theo ý mình muốn. Vì lý do này, nhiều gia đình vẫn muốn lập A-B Trust để bảo đảm gia sản cho con cái.

Đây chỉ là một số tóm lược những vấn đề liên quan đến living trust,  không phải cố vấn luật pháp.   Mọi thắc mắc và tham khảo miễn phí về vấn đề luật pháp, xin liên lạc với văn phòng Luật Sư Trần Khánh Hưng (David K. Tran) qua số điện thoại (714) 839-4077 hoặc E-mail tại  davidtran@dktran.com, hay gửi thư đến Law Offices of David K. Tran, 15446 Brookhurst St, Westminster CA  92683.