“Bỏ của chạy lấy người” chưa chắc đã thoát nợ

Vũ Đức Hiền/Viễn Đông

Nhà của quý vị có trị giá xuống thấp hơn số tiền còn đang nợ ngân hàng, vợ chồng quý vị tính tới tính lui, bỏ thì thương vương thì tội, thôi thì ỳ ra cho ngân hàng kéo. Chẳng lẽ ôm cái của nợ này mãi?
Căn nhà lúc trước mua với giá hơn 500.000 Mỹ kim, nay còn đang nợ ngân hàng 450.000 Mỹ kim,, trong khi trị giá căn nhà trên thị trường chỉ còn có 400.000 Mỹ kim,. Ráng gồng mãi mà không thấy giá nhà lên trở lại.
Đề nghị với ngân hàng bán nhà dưới món nợ cũng không được vì cả hai vợ chồng vẫn có việc làm, quý vị không muốn ôm căn nhà có trị giá thấp hơn món nợ nên đã ỳ ra không trả số tiền hàng tháng, mặc cho ngân hàng lấy lại.
Cuối cùng, ngân hàng của quý vị sau khi trừ mọi chi phí thu hồi được 375.000 Mỹ kim, sau khi bán căn nhà. Họ lỗ mất 75.000 Mỹ kim.
Cho tới giờ phút này, quý vị có thể “bỏ của chạy lấy người” mà không bị ngân hàng níu áo, hoặc chủ nợ của quý vị bán cái cho Sở Thuế níu áo. Theo đạo luật từ năm 2007 khi cuộc khủng hoảng địa ốc còn đang quá nặng, số tiền ngân hàng bị lỗ vốn đó quý vị không bị bắt vạ.
Trước kia, ngân hàng báo cáo với sở thuế là họ đã tha nợ cho quý vị số tiền như vậy và sở thuế coi đó như lợi tức của quý vị để đánh thuế.
Đạo luật nói trên sẽ có hiệu lực cho đến ngày 31 tháng 12 tới đây. Nếu vị nào có ý định “bỏ của chạy lấy người” từ năm tới và nếu Quốc Hội không cho triển hạn đạo luật nói trên thì quý vị nên cẩn thận.
Luật thuế hiện hành không buộc quý vị phải khai số tiền được tha nợ như lợi tức để bị đánh thuế. Khi ngân hàng đồng ý cho quý vị bán nhà dưới số tiền còn đang nợ, quý vị không bị chủ nợ đòi số tiền sai biệt giữa số tiền quý vị còn nợ và giá bán căn nhà bị bán lỗ vốn. Quý vị cũng không bị chính phủ đòi tiền thuế trên số tiền sai biệt đó.
Khi ngân hàng xiết nợ nhà của quý vị để bán lại, họ bán lỗ dưới số tiền quý vị còn nợ, quý vị cũng không bị chính phủ đòi tiền thuế trên số tiền sai biệt ngân hàng bị lỗ vốn đó.
Nhưng từ năm 2013 thì khác hẳn.
Trừ phi Quốc Hội ra luật khác hoặc triển hạn đạo luật hiện hành, tất cả các số tiền mà quý vị được ngân hàng chủ nợ tha cho, hoặc ngân hàng chủ nợ bị lỗ vốn vì quý vị bỏ nhà cho họ xiết nợ bán lại trên thị trường, kể từ ngày 1-1-2013 trở đi, nó sẽ là lợi tức của quý vị để bị chịu thuế (taxable income).
Quý vị có thể lý luận là số tiền đó tôi có được cầm đâu? Tôi cũng bị lỗ vốn mà! Nhưng ngân hàng chủ nợ khi tha nợ, họ thông báo cho sở thuế số tiền tha nợ đó. Số tiền đó biến thành lợi tức của quý vị, trong cách đánh giá của sở thuế.
Tuy nhiên, từ bây giờ tới đó còn khá lâu, sao lại phải bận tâm từ giờ này làm gì?
Quay đi quay lại, quý vị sẽ thấy thời gian đi nhanh lắm. Không nhanh chân nhanh tay, chưa chắc đã kịp.
Theo công ty dịch vụ thu nợ Lender Processing Services ở Jacksonville tiểu bang Florida, hiện nay, tính trung bình, ngân hàng chủ nợ mất khoảng 674 ngày để hoàn tất một vụ xiết nợ nhà. Tức là gần 2 năm, chính xác là hơn 22 tháng, họ mới hoàn tất mọi thủ tục, tính từ khi bắt đầu thủ tục giấy tờ đến khi căn nhà trở thành tài sản trong tay chủ nợ. Không những vậy, vì nhiều lý do khác nhau, ngân hàng chủ nợ chỉ bắt đầu tiến hành thủ tục xiết nợ chừng khoảng 391 ngày tính từ lần sau cùng họ nhận được số tiền trả hàng tháng từ con nợ.
Tại 24 tiểu bang mà luật lệ đòi hỏi ngân hàng chủ nợ phải được sự chấp thuận của tòa án mới được xiết nợ, thủ tục còn kềnh càng chậm chạp hơn nữa. Theo công ty dịch vụ thu nợ nói trên, thời gian hoàn tất thủ tục xiết nợ kéo dài trung bình tới 826 ngày, tức hơn 2 năm và 3 tháng.
Tại 26 tiểu bang, trong đó có California, thủ tục tiến hành xiết nợ nhà không phải qua tòa án, ngày nay cũng trung bình kéo dài tới 605 ngày, tức 20 tháng chứ không nhanh chóng gì.
Người ta có thể lấy cớ này cớ kia, nhất là lấy cớ xin điều chỉnh nợ để kéo dài thời gian ở trong căn nhà của chính mình và không trả nợ.
Theo một cuộc nghiên cứu, thời gian thủ tục xiết nợ ở mỗi tiểu bang mỗi khác. Nhưng tiểu bang bị xiết nợ mất nhà nhanh nhất là Minnesota cũng phải mất trung bình 463 ngày, tức cũng phải 15 tháng.
Nếu hiểu như vậy thì cái thời gian để những ai nhấp nhổm “bỏ của chạy lấy người” phải suy tính thật nhanh, thật cẩn thận. Coi chừng không kịp. Chắc chắn Quốc Hội sẽ triển hạn đạo luật được tha nợ không bị buộc phải đóng thuế? Chẳng có cái gì chắc chắn cả. Con chim trong tay bằng một ngàn hay một triệu con chim bay trên trời.
Dựa theo một cuộc nghiên cứu của công ty Equi-Trax Asset Solutions ở Santa Barbara, California, một công ty nghiên cứu và phân tích dữ liệu, người ta cần từ 4 tháng đến 9 tháng để có thể thuyết phục được một ngân hàng chủ nợ đồng ý cho người ta bán căn nhà dưới trị giá thị trường, để ngân hàng chấp nhận khoản lỗ. Họ phải mở các cuộc điều tra xem con nợ có gặp khó khăn trả nợ thật sự hay không, trị giá căn nhà hiện nay là bao nhiêu, v.v.. Nhà tài trợ cũng có nhiều món nợ, nhiều con nợ như vậy cần phải giải quyết chứ không phải chỉ có một vài vụ lẻ tẻ.
Qua một cuộc nghiên cứu gần đây, có 18% trên tổng số 600 chuyên viên địa ốc được phỏng vấn nói các vụ mua bán nhà dưới món nợ “short sale” có thể hoàn tất trong thời hạn 3 tháng. Nhưng có 10% chuyên viên địa ốc nói họ cần tới hơn 10 tháng mới xong được một vụ.
Tóm lại, qua bài viết này, những vị chủ nhà nào nằm trong hoàn cảnh có căn nhà của mình phải ôm món nợ cao hơn trị giá nhà, tính toán gì thì phải nghĩ cho kỹ. Ông sở thuế ở xứ này là một ông mà người ta chỉ thoát khỏi khi hai tay đã buông xuôi trong tấm sơ mi gỗ.

Viendongdaily.com và tác giả giữ bản quyền bài trên trang này. Xin đừng trích đăng dưới bất cứ hình thức nào.