Ngoại trưởng ASEAN yêu cầu phi quân sự hóa trên biển Đông

Đảo Chữ Thập bị Trung Quốc xây dựng trái luật.

SINGAPORE - Các ngoại trưởng từ 10 nước thuộc Hiệp Hội Các Nước Đông Nam Á (ASEAN) hôm thứ Ba ra tuyên bố chung sau hội nghị một ngày ở Singapopre, khẳng định tầm quan trọng của việc phi quân sự hóa và kềm chế hành động trên biển Đông, đặc biệt là các hành động có thể làm phức tạp thêm tình hình và làm tăng căng thẳng. Thông điệp được đưa ra giữa lúc các nước ASEAN và Trung Quốc đang chuẩn bị bắt đầu đàm phán vào tháng tới, về bộ quy tắc ứng xử nhằm giảm căng thẳng trong vùng biển tranh chấp. Ngày đàm phán chưa được thông báo chính thức, nhưng truyền thông Singapore tin rằng cuộc họp này sẽ diễn ra vào ngày 1 và 2 tháng 3 tại Việt Nam.

Cuộc họp hôm thứ Ba là hội nghị đầu tiên của ASEAN với Singapore giữ vai trò chủ tịch luân phiên. Tại đây, các ngoại trưởng đã thảo luận các ưu tiên của ASEAN trong năm 2018, cùng các vấn đề phát triển trong khu vực và toàn cầu. Ngoại Trưởng Singapore Vivian Balakrishnan cho biết, các ngoại trưởng đã thảo luận về tình hình biển Đông, đồng thời bày tỏ lo ngại về việc xây đảo nhân tạo và các hoạt động trong khu vực.

"Một số bộ trưởng đã bày tỏ lo ngại về việc xây dựng đảo và các hoạt động khác tại khu vực, vốn đã gây xói mòn lòng tin và uy tín, làm tăng căng thẳng và có thể gây tổn hại đến hòa bình, an ninh và ổn định của khu vực,” Ngoại Trưởng Singapore Vivian Balakrishnan nói trong tuyên bố chung, không chỉ đích danh Trung Quốc.
Bốn thành viên ASEAN, gồm Brunei, Mã Lai Á, Phi Luật Tân, và Việt Nam, cùng Trung Quốc, là những nước có tuyên bố chủ quyền chồng lấn trên biển Đông. Trong tuyên bố chung, các ngoại trưởng khuyến khích sự đồng lòng trong tổ chức Asean, và hy vọng có thể giải quyết các tranh chấp một cách hòa bình, phù hợp luật pháp quốc tế. Các đại diện ASEAN cũng khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì tự do hàng hải và hàng không trên biển Đông, và kêu gọi cải thiện hợp tác giữa Asean và Trung Quốc.

Hồi tháng 12 vừa qua, Trung Quốc từng lên tiếng cho rằng hoạt động xây dựng của họ trên biển Đông là "bình thường,” sau khi một viện nghiên cứu Hoa Kỳ cung cấp hình ảnh vệ tinh cho thấy việc điều động hệ thống radar và nhiều thiết bị quân sự khác.