Máy thăm dò Hỏa Tinh của NASA sắp "chết"

Chiếc InSight đã đến Hỏa Tinh năm 2018. Vì bị bụi tích tụ quá dày trên mặt pin mặt trời, máy nghiên cứu này sẽ kết thúc sứ mạng cuối năm 2022. (NASA)

Thiết bị thăm dò InSight của Cơ Quan Không Gian Hoa Kỳ (NASA), hạ cánh xuống Hỏa Tinh từ năm 2018, dự kiến sẽ ngừng hoạt động trong vài tháng tới do cạn năng lượng.

Trong khoảng 3 năm rưỡi trên Hỏa Tinh, thiết bị InSight của NASA đã mang lại nhiều thông tin giá trị về vùng bên trong hành tinh đỏ, ghi nhận các trận động đất và hoạt động lâu hơn nhiều so với dự kiến ban đầu.

Tuy nhiên, thiết bị này đang tiến dần đến những ngày cuối cùng, khi bụi tiếp tục tích tụ trên các tấm pin mặt trời. Vào đầu tuần, NASA đã đưa ra lịch trình dự kiến về thời điểm chiếc máy ngừng hoạt động.

"InSight sẽ sớm kết thúc cuộc đời khoa học của mình,” ông Bruce Banerdt, chuyên gia trong nhóm quản lý InSight, cho biết.

Những tấm pin mặt trời phủ đầy bụi đã buộc thiết bị phải hoạt động với nguồn điện cực kỳ ít. Nhóm quản lý đang ưu tiên cấp điện cho địa chấn kế - dụng cụ ghi lại trận động đất "quái vật" mạnh 5 độ đầu tháng 5. NASA hy vọng địa chấn kế sẽ tiếp tục hoạt động đến hết mùa xuân.

Với những hạn chế về nguồn điện hiện tại, nhiều khả năng toàn bộ các hoạt động của InSight sẽ kết thúc cuối năm 2022.

InSight hạ cánh xuống Hỏa Tinh cuối năm 2018. Khi còn mới và sạch sẽ, các tấm pin Mặt Trời sản xuất đủ năng lượng để chạy lò điện khoảng 1 tiếng 40 phút mỗi ngày. Hiện tại, con số đó giảm xuống còn khoảng 10 phút.

NASA hy vọng một cơn lốc sẽ xuất hiện và làm sạch các tấm pin Mặt Trời của InSight, giúp tăng khả năng sản xuất điện, nhưng điều đó vẫn chưa xảy ra. Thời tiết khó đoán trên Hỏa Tinh có thể làm thay đổi lịch hoạt động. Một cơn gió lốc có thể kéo dài thời gian hoạt động của InSight, trong khi bão bụi lại rút ngắn thời gian.

InSight sẽ dành một phần năng lượng để đưa cánh tay robot của mình vào "tư thế về hưu,” cho phép camera quan sát địa chấn kế. Khi địa chấn kế ngừng hoạt động, InSight thỉnh thoảng sẽ chụp hình và liên lạc với Trái Đất cho đến khi nguồn điện quá thấp để duy trì.

Tuy việc sắp kết thúc nhiệm vụ có thể đáng buồn, nhưng nhóm quản lý không cảm thấy quá tiếc nuối, vì họ vẫn còn rất nhiều việc để làm với InSight, ông Banerdt cho biết. Trận động đất tháng 5 - trận động đất lớn nhất từng ghi nhận ở hành tinh khác - cho thấy trạm đổ bộ vẫn có thể cung cấp những dữ liệu đáng chú ý kể cả khi sắp "chết.”

InSight giúp giới khoa học lần đầu tiên lập bản đồ bên trong hành tinh đỏ. "Trạm đổ bộ đã mang lại những thông tin mà chúng tôi không thể nhận được từ bất cứ thiết bị vũ trụ nào khác trong 'đội quân' Hỏa Tinh của NASA,” bà Lori Glaze, giám đốc bộ phận Khoa Học Hành Tinh tại NASA, cho biết.