Những ngôi chợ gìn giữ hồn Việt

Chợ Việt Nam trên xứ Mỹ (kỳ 9)

Thomas Trương/Viễn Đông

Sau 37 năm tha hương tìm bến bờ tự do trên xứ Mỹ, người Việt tị nạn đã tạo dựng một vùng, một khu riêng biệt mà phần lớn người Việt sinh sống như ở Quận Cam hay còn gọi là thủ đô của người Việt tị nạn. Nơi đó, chợ được hình thành rất sớm và từ một, hai cái chợ bán các món ăn theo kiểu Việt Nam thì cho đến ngày nay, chỉ riêng ở Quận Cam có đến hàng chục cái, ở tiểu bang California có đến hàng trăm cái, và hàng ngàn cái ở khắp nơi trên xứ Mỹ. Hễ ở đâu có một cộng đồng người Việt sinh sống thì ở đó có chợ Việt Nam mang tên Việt Nam ngay trên đất Mỹ.
Những chủ chợ cũng là những người từng vượt trùng dương bất chấp sự nguy hiểm, sự chia ly và cả sinh mạng phó thác vào vận may rủi. Nhưng khi họ đã đến được bến bờ tự do, đã an cư lập nghiệp thì nhu cầu được nhiều người quan tâm hơn hết là chợ.


Ông Phước Trương, một người cư ngụ tại Los Angeles, cho biết: “Vào những năm 79 cho đến năm 85, lúc ấy thèm được ăn món ăn kiểu Việt Nam quá nhưng biết mua ở đâu vì chợ Mỹ bán toàn là những món kiểu Mỹ, kiểu Tây. Nhiều lúc ước gì có được một chai nước mắm… Rồi sau đó tìm ra một số chợ Tàu họ có bán nước tương, đậu hủ… Sau nữa, khi cộng đồng Việt Nam ngày càng lớn mạnh, giao thương hàng hóa giữa các nước mở rộng, hàng hóa Thái Lan, Ấn Độ, Philippines, Hàn Quốc vào thị trường Mỹ, rồi đến những thập niên 90, hàng hóa Việt Nam cũng đã có mặt ở thị trường Mỹ nhưng số lượng không nhiều như ngày nay. Bây giờ thì quá tốt rồi! Món ăn gì ở Việt Nam mà mình ở đây không ăn được đâu. Thậm chí còn ngon hơn, phẩm chất bảo đảm hơn là cái chắc”.


Hằng ngày, những ai có dịp theo dõi báo chí đài truyền hình ở hải ngoại, có thể đọc thấy nhan nhản những tin tức về thịt thúi, thịt mang đi hủy được vớt về tẩy rồi mang đi bán tiếp. Hay những màn xảo thuật “hô biến” từ thị thúi ra thị tươi, phần lớn nhờ sử dụng những loại hóa chất có độc tính của Trung Cộng. Ngay cả những đám cưới khi thức ăn được mang lên bàn, thực khách phàn nàn thịt bị hư, bị thúi tưởng một món, ai ngờ vài món đều như vậy. Khi gia đình chú rể kêu chủ nhà hàng hỏi thì chủ nhà hàng trốn mất. Cuối cùng tiệc tàn giữa chừng vì nhiều người bỏ về và nhân viên thu lại hết các món ăn.


Ngày nay, chỉ riêng ở Quận Cam đã có hàng chục ngôi chợ Việt bán đầy đủ những loại thực phẩm trên thế giới. Nhưng các mặt hàng mà người Việt Nam nói riêng, người Châu Á nói chung ưa chuộng thì rất nhiều và phong phú. Có những loại nhập cảng từ Thái Lan, Việt Nam. Có những loại như rau quả Việt Nam được trồng ngay trên đất Mỹ này.


Vào những ngày cuối tuần, phần lớn những gia đình Việt Nam ở miền Nam Cali hay xuống phố Bolsa để đi ăn uống, đi dự tiệc tùng, họp mặt hội đoàn và đi mua sắm ở các ngôi chợ Việt Nam. Những ngày cuối tuần, phố Bolsa nhộn nhịp hẳn lên, người xe tấp nập, những bãi đậu xe rộng lớn ở các chợ chật kín xe, người. Có thể nói, đó là nét văn hóa sinh hoạt giữ được cái hồn của người Việt ở đất Mỹ. Người Việt dẫu cho xa xứ nhưng vẫn còn giữ nếp sinh hoạt, ăn uống và nấu nướng thức ăn theo truyền thống của ông bà để lại. Chợ Việt được hình thành để cung cấp các thức ăn Việt, như riêng trong Quận Cam mà trên dưới đã có hơn 20 ngôi chợ Việt lớn nhỏ.


Chợ Việt Nam mở cửa suốt 7 ngày trong tuần, từ 8 hoặc 9 giờ sáng đến 8 hay 11 giờ tối tùy theo từng chợ. Trong chợ có bán đủ các loại từ rau tươi, trái cây, thịt cá, các loại gia vị mà những gia đình người Việt hay dùng cho đến các món ăn làm sẵn có thể ăn ngay. Vào một ngôi chợ Việt Nam, khách hàng có thể tìm thấy hay mua đủ mọi thứ từ thực phẩm, đồ gia dụng, nước uống cho đến vàng, bạc, nhang, đèn, hoa, cau trầu, hay chày cối, chổi, xà bông, thuốc lá... Nghĩa là đầy đủ các mặt hàng giống như các ngôi chợ tại Việt Nam. Rau tươi được các chủ trại Việt Nam trồng trong vùng cung cấp hằng ngày cho các chợ. Không thiếu các loại rau tươi mà người Việt hay ăn hằng ngày, từ rau xà lách, tần ô, rau muống, xà lách xoong, rau dền, cải, giá, cà chua, dưa leo, chanh, ớt, tỏi cho đến các loại rau ăn kèm với phở, mì quảng hay bún bò... như ngò gai, rau răm, rau thơm, rau dấp cá, bạc hà, bắp chuối, rau húng, rau muống chẻ, khế, chuối chát...